Sáng 16/12, Thường trực Chính phủ họp về tình hình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Cuộc họp tập trung đánh giá kết quả triển khai sau 5 tháng thực hiện, đồng thời xác định rõ những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả vận hành mô hình mới.
Sau khi nghe các báo cáo và ý kiến thảo luận, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đánh giá, đến thời điểm này, việc triển khai chính quyền địa phương 2 cấp đã cơ bản giải quyết được những vấn đề căn cốt về điều kiện tổ chức thực hiện.
Hệ thống vận hành nhìn chung thông suốt, đồng bộ, liên thông giữa các cấp chính quyền; những vướng mắc phát sinh trong giai đoạn đầu từng bước được tháo gỡ, tạo chuyển biến tích cực trong thực tiễn.
Theo Phó Thủ tướng, kết quả đạt được cho thấy chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là đúng đắn, phù hợp với yêu cầu đổi mới tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Trước hết, cần quán triệt và triển khai nghiêm túc các kết luận của Bộ Chính trị, đặc biệt là Kết luận số 210 và Kết luận số 221. Đối với các bộ, ngành Trung ương, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu rà soát, hoàn thiện toàn bộ hệ thống thể chế, chính sách liên quan đến vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Các bộ như Bộ Nội vụ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế cần khẩn trương xử lý các nội dung còn vướng mắc. Bộ Nội vụ phải sớm hoàn thiện nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 150/2025/NĐ-CP (Nghị định 150) quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và UBND xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố, làm cơ sở pháp lý quan trọng cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy ở địa phương, nhất là ở cấp xã.
Nhiệm vụ trọng tâm thứ hai là tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền. Phó Thủ tướng giao Bộ Nội vụ chủ trì, đôn đốc các bộ, ngành hoàn thành việc trả lời, làm rõ 355 nội dung mà địa phương đang phản ánh còn vướng mắc.
Nguyên tắc đặt ra là nội dung nào đã có hướng dẫn nhưng chưa rõ thì phải hướng dẫn cụ thể hơn; nội dung nào còn chồng chéo, bất cập thì phải đề xuất phương án điều chỉnh kịp thời. Các bộ, ngành liên quan phải hoàn thành các nhiệm vụ được giao, bảo đảm dứt điểm trong thời hạn quy định.
Đáng chú ý, 10 nhiệm vụ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ liên quan đến việc điều chỉnh thẩm quyền giữa Trung ương với địa phương hoặc giữa các cấp chính quyền địa phương, cần khẩn trương xây dựng phương án đề xuất điều chỉnh thẩm quyền, định hướng sửa đổi, bổ sung tại các luật, nghị định và văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành tiếp tục đôn đốc các địa phương khẩn trương rà soát, hoàn thiện quy hoạch tỉnh, coi đây là cơ sở quan trọng để triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn tới. Bộ Tài chính được giao chủ trì, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm sát yêu cầu thực tiễn.
Tập trung sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập
Cùng với đó, các bộ ngành cần tập trung đôn đốc, hướng dẫn việc sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, trọng tâm là lĩnh vực giáo dục và y tế, theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị. Đồng thời, hướng dẫn thành lập các đơn vị sự nghiệp cung ứng dịch vụ công thiết yếu ở cấp xã, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp, môi trường, xây dựng, nhằm bảo đảm cung ứng dịch vụ đa ngành, đa lĩnh vực, đáp ứng nhu cầu của người dân.
Một nội dung quan trọng khác là xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh sau sắp xếp, trong đó Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tập trung giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản công dôi dư, mua sắm phương tiện, điều kiện làm việc.
Đối với công tác lưu trữ hồ sơ, tài liệu – một lĩnh vực đang phát sinh nhiều khó khăn, Phó Thủ tướng giao Bộ Nội vụ chủ trì, hướng dẫn và đôn đốc các địa phương khẩn trương xử lý, bảo đảm đúng quy định của pháp luật.
Cùng với đó, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh kết nối các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và hạ tầng công nghệ thông tin, bảo đảm liên thông giữa các bộ, ngành và địa phương, phục vụ hiệu quả việc giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến.
Theo Phó Thủ tướng, việc tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có ý nghĩa quyết định đối với hiệu quả vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ KH&CN được giao chủ trì, hướng dẫn và thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ; đồng thời huy động lực lượng sinh viên tham gia hỗ trợ phong trào “bình dân học vụ số” trong cộng đồng dân cư.
Đối với địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, hoàn thiện quy hoạch tỉnh; sắp xếp tổ chức bộ máy và bảo đảm đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu vận hành chính quyền địa phương ở cấp xã.
Phó Thủ tướng cho biết, Bộ Nội vụ sẽ sớm tham mưu sửa đổi Nghị định 150 để có thể ban hành trước ngày 25/12, từ đó các địa phương có thể căn cứ vào nghị định sửa đổi để sắp xếp các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã, đồng thời bố trí, tăng cường đội ngũ cán bộ, công chức từ cấp tỉnh về cấp xã.
Bên cạnh đó, các địa phương tập trung sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công, đồng thời giải quyết dứt điểm các vấn đề phát sinh liên quan đến tài sản, cơ sở vật chất, lưu trữ hồ sơ.
Về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương chủ động xác định nhu cầu thực tiễn và tổ chức thực hiện. Bộ Nội vụ khẩn trương hoàn thiện Đề án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức để có thể triển khai từ 01/01/2026.
Cải cách thủ tục hành chính nội bộ – khâu không thể bỏ qua
Phó Thủ tướng đặc biệt lưu ý việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính nội bộ gắn với chuyển đổi số. Thực tế cho thấy, thủ tục hành chính nội bộ ở nhiều địa phương còn phức tạp, trong khi một số địa phương chưa quan tâm đúng mức, nhưng lại kiến nghị Trung ương cải cách thủ tục.
“Những thủ tục đã được phân cấp thì địa phương có quyền chủ động điều chỉnh cho phù hợp, không nên trông chờ, phụ thuộc vào Trung ương”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh tinh thần chung là xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền, nâng cao chất lượng và hiệu quả vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Đồng thời đề nghị Bộ Nội vụ cùng các bộ, ngành tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại cuộc họp, hoàn thiện báo cáo, làm rõ nhiệm vụ cụ thể của từng cơ quan Trung ương và địa phương từ nay đến hết tháng 12 cũng như xây dựng kế hoạch thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp của năm 2026, bảo đảm đồng bộ, hiệu quả và bền vững.
Theo Bộ Nội vụ, về khung số lượng các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã, hiện Nghị định 150 quy định khung số lượng các phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã, gồm 3 phòng chuyên môn và trung tâm phục vụ hành chính công.
Song trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, có nhiều đề xuất, kiến nghị cần tăng thêm số lượng phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã để kịp thời giải quyết các thủ tục và phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân.
Do vậy trên cơ sở tổng hợp tiêu chí phân loại đơn vị hành chính, dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 150 quy định việc thành lập thêm phòng chuyên môn phải đáp ứng các tiêu chí theo phân loại đơn vị hành chính ở phường, xã loại 1 có trên 35.000 dân và ở đặc khu có trên 35.000 dân.
Theo đ, các địa phương căn cứ vào tình hình thực tế để xác định số phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã, bảo đảm không vượt quá trung bình 4,5 phòng và tương đương tại 1 đơn vị hành chính cấp xã.
Theo chinhphu.vn
