Trình bày tờ trình về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết việc sửa đổi, bổ sung Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt lần này nhằm hoàn thiện quy định về chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt để mở rộng cơ sở thu, như bổ sung vào đối tượng chịu thuế đối với nước giải khát có đường, áp dụng thuế hỗn hợp đối với thuốc lá, tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia...
Qua đó, bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện luật nhằm góp phần nâng cao năng lực và hiệu quả của hoạt động quản lý thuế trong phòng, chống trốn thuế, thất thu và nợ thuế.
Việc sửa đổi lần này cũng nhằm khắc phục các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt thời gian qua. Sửa đổi, bổ sung những quy định tại luật để góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, môi trường và điều tiết tiêu dùng của xã hội phù hợp xu hướng cải cách thuế của các nước cũng như thực hiện cam kết quốc tế.
Trình bày báo cáo thẩm tra sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến nhất trí với nội dung dự thảo Luật. Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị cân nhắc, không thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ. Vì hiện nay, việc sử dụng điều hòa nhiệt độ đã trở nên phổ biến, không còn là mặt hàng xa xỉ như trước đây.
Trong phần thảo luận dự luật này, nhiều đại biểu bày tỏ băn khoăn khi dự luật quy định máy điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống phải chịu mức thuế suất tiêu thụ đặc biệt 10%.
Các đại biểu đồng thuận cho rằng máy điều hòa không phải mặt hàng xa xỉ nên không nên áp thuế tiêu thụ đặc biệt.
Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (TP. HCM) cho rằng: "Nếu đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ là có bất cập, thực tế hầu hết gia đình có đời sống đủ ăn đã lắp máy điều hòa. Điều kiện thời tiết nóng bức cả Nam lẫn Bắc hiện nay không thể không có máy điều hòa trong nhà".
Ông Hoàng cho biết năm 1998, máy điều hòa được đưa vào mặt hàng đánh thuế tiêu thụ đặc biệt 20%, nhưng đến năm 2008 thấy không hợp lý đã kéo xuống, bây giờ lại đẩy lên. Việc này bất hợp lý nên cân nhắc.
Đồng tình với ý kiến trên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP. HCM) cho rằng quy định như dự luật sẽ đẩy lùi điều kiện sinh hoạt của Việt Nam về lại 30 năm - 40 năm trước.
Theo ông Nghĩa, thuế tiêu thụ đặc biệt thường nhằm mục tiêu hạn chế, không khuyến khích người dân sử dụng một mặt hàng nào đó.
Trong khi với điều kiện thời tiết hiện nay, kể cả người lao động nghèo ở các nhà trọ cũng lắp đặt, sử dụng máy điều hòa, phục vụ cho sinh hoạt. Nếu đánh thuế máy điều hòa không hợp lý.
"Cách đây hàng chục năm, mặt hàng này đúng là hàng xa xỉ, nhưng điều kiện kinh tế hiện nay và trong một nước nhiệt đới như Việt Nam không hiểu sao lại đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này. Theo tôi chỉ nên áp dụng thuế môi trường với mặt hàng này thôi", ông Nghĩa ý kiến.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP. HCM) ý kiến thêm: "Máy điều hòa giờ trở thành vật dụng sinh hoạt phổ biến, hầu hết các gia đình không kể giàu nghèo để sử dụng. Tôi nghĩ đây không phải mặt hàng xa xỉ nên cân nhắc việc đánh thuế".
Ông Ngân ý kiến cân nhắc mặt hàng xăng cũng không nên xem là xa xỉ bởi mặt hàng này thiết yếu, người dân, doanh nghiệp sử dụng hằng ngày.
Thiên Trường