LTS: Ngày 23/10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra cảnh báo về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Chống khai thác IUU) với Việt Nam. Ngay sau khi EC đưa ra cảnh báo “thẻ vàng” IUU, Chính phủ, các bộ, ban, ngành đã dốt dáo vào cuộc.
Với tỉnh Nam Định, sau khi có chỉ đạo từ Chính phủ, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn…, UBND tỉnh đã yêu cầu các sở, ban, ngành và UBND các huyện ven biển triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, cùng với cả nước quyết tâm tháo gỡ “thẻ vàng”.
Sau nhiều năm, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Nam Định đã đạt được những kết quả nhất định, song đâu đó vẫn còn những tồn tại, bất cập, chưa được xử lý dứt điểm trong công tác chống khai thác IUU.
Thương hiệu và Công luật giới thiệu loạt bài, viết về công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh Nam Định.
Không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài
Cảng cá Ninh Cơ (thị trấn Thịnh Long, huyện Hải Hậu) có tổng diện tích 10,2 ha. Năm 2007, Cảng cá Ninh Cơ được đưa vào sử dụng, gồm các hạng mục công trình như cầu cảng dài 192m, 2 âu neo đậu sức chứa trên 100 tàu (công suất từ 20 - 90CV), trạm cung cấp nước sạch công suất 300m3/ngày đêm…
Sau nhiều năm đi vào hoạt động, năm 2020, Cảng cá Ninh Cơ được Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn công nhận là Cảng cá loại I.
Ông Nguyễn Thành Chung, Giám đốc Ban Quản lý Cảng cá Nam Định cho biết, nhiệm vụ chính của Ban Quản lý Cảng cá là hướng dẫn tàu thuyền ra vào cảng; giám sát sản lượng đánh bắt, nhật ký khai thác.
Ngoài ra, cung cấp các dịch vụ hậu cần; tham gia phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. Phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc thanh tra, kiểm soát tàu cá…
Theo ông Chung, những năm qua, Ban Quản lý Cảng cá tích cực thực hiện có hiệu quả công tác thanh tra, kiểm soát tàu cá ra vào Cảng cá Ninh Cơ. Qua đó, kịp thời phát hiện, xử lý đối với tàu cá vi phạm các quy định của pháp luật, ngăn chặn việc khai thác bất hợp pháp, không khai báo, không ghi nhật ký hành trình khai thác nhằm kiểm soát tốt sản lượng thủy sản ra vào cảng cá.
Bên cạnh đó, phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, lập biên bản và xử lý tàu cá khai thác vượt khỏi ranh giới cho phép, tàu cá vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản.
Đồng thời, tuyên truyền, nhắc nhở chủ tàu mang đầy đủ hồ sơ tàu, thuyền và thực hiện nghiêm việc khai báo khi tàu cập và rời cảng; ghi nhật ký hành trình khai thác, đánh bắt đúng các ngư trường được phép, tạo thuận lợi cho việc xác định nguồn gốc xuất xứ của các loại thủy sản khai thác xuất bán vào các thị trường nước ngoài…
“Hiện nay, các tàu, thuyền thường xuyên neo đậu tại Cảng cá Ninh Cơ cơ bản đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, chấp hành nghiêm chỉnh các quy định, ghi chép nhật ký khai thác đầy đủ. Ra, vào Cảng các chủ tàu đều đăng ký trước 1 giờ đồng hồ và xuất trình giấy tờ với Ban quản lý”, ông Chung cho hay.
Ông Chung nói thêm, từ khi Luật Thủy sản năm 2017 có hiệu lực, các chủ tàu đã thay đổi tư duy, chuyển đổi từ nghề khai thác nhân dân sang nghề khai thác có trách nhiệm và phát triển bền vững.
Do đó, nhiều năm nay, ở tỉnh Nam Định không có tàu đánh bắt xa bờ vi phạm vùng biển nước ngoài, hoặc bị cơ quan nước ngoài bắt giữ.
Chủ tàu chấp hành nghiêm
Con tàu Hải Âu 02 mang biển kiểm soát VN.96889.TS với công suất trên 600CV, dài hơn 25m do anh Trần Văn Châu (xã Hải Chính, huyện Hải Hậu) làm thuyền trưởng mỗi năm ra khơi đánh bắt xa bờ hơn 20 chuyến. Mỗi chuyến kéo dài khoảng 15 ngày.
Tàu khai thác, đánh bắt cá xuyên tỉnh; từ vùng biển Quảng Ninh đổ vào vùng biển các tỉnh miền Trung. Nhiều năm qua, tàu hoạt động hiệu quả, sản lượng thu về gần 20 tấn cá các loại, trong đó số lượng cá thu là chủ yếu (chiếm 80%).
Anh Châu tâm sự, với chiều dài hơn 25m, con tàu của gia đình anh thuộc diện phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Nhờ sự giúp đỡ của chính quyền các cấp, các sở, ngành, đầu năm 2020 anh đã liên hệ với đơn vị đến lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
“Được sự tuyên truyền, hỗ trợ của các sở, ngành, chính quyền các cấp, tôi đã chủ động lắp đặt thiết bị giám sát hành trình để xác định được vị trí tàu đang đánh bắt, qua đó khai thác đúng vùng biển, đúng tuyến, không xâm phạm vùng biển nước ngoài”, anh Châu nói.
Theo anh Châu, từ khi Luật Thủy sản năm 2017 có hiệu lực, anh và ngư dân vùng biển huyện Hải Hậu luôn chấp hành nghiêm chỉnh trong việc khai thác đánh bắt xa bờ; chủ động ghi chép nhật ký khai thác và khai báo với Ban Quản lý Cảng cá Nam Định trước khi cập và rời Cảng trước 1 giờ đồng hồ.
Năm 2021, chủ tàu Phạm Văn Thắng (xã Hải Chính, huyện Hải Hậu) đã trích kinh phí để lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho con tàu đánh bắt xa bờ của gia đình mình. Từ khi lắp đặt đến nay, thiết bị hoạt động ổn định.
Anh Thắng cho biết, tàu của gia đình anh mang biển kiểm soát ND.92289.TS, dài 21m, công suất trên 600CV. Tàu thường xuyên đánh bắt xa bờ và cập bến ở Cảng cá Ninh Cơ (thị trấn Thịnh Long, huyện Hải Hậu).
Sau khi được Ban Quản lý Cảng cá Nam Định cùng lực lượng chức năng xuống tận thuyền tuyên truyền, phát tờ in, phổ biến Luật Thủy sản…, anh đã chấp hành nghiêm việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
“Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, tôi cho rằng rất hữu ích. Cơ quan chức năng có thể giám sát được tàu đang đánh bắt ở vùng biển nào. Trường hợp tàu đánh bắt giáp vùng biển nước ngoài thì lực lượng chức năng sẽ phát tín hiệu và nhắc chủ tàu đổi hướng vào vùng biển của nước mình”, anh Thắng nói.
Văn Chiến