Trong 6 tháng đầu năm 2025, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, toàn ngành nông, lâm, thủy sản đã nỗ lực duy trì và củng cố chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tổng giá trị xuất khẩu ước đạt 33,5 tỷ USD (tăng 14,3%) và nhập khẩu ước đạt 23,5 tỷ USD (tăng 12,8%) so với cùng kỳ năm 2024.
Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản ước đạt 18,3 tỷ USD, tăng 16,8%; chăn nuôi ước đạt 264 triệu USD, tăng 10,1%; thủy sản ước đạt 5 tỷ USD, tăng 14,5%; lâm sản đạt 8,7 tỷ USD, tăng 8,8%. Đáng chú ý, 9/11 nhóm mặt hàng tiếp tục đà tăng trưởng mạnh mẽ, bao gồm cà phê (5,5 tỷ USD, tăng vọt so với 2,7 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái), cao su, hồ tiêu, hạt điều, chăn nuôi, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ.
Tuy nhiên, có hai mặt hàng đang có xu hướng suy giảm về giá trị xuất khẩu là gạo (2,6 tỷ USD, giảm 9,8%) và rau quả (2,7 tỷ USD, giảm 17,1%).
Theo Bộ NN&MT, việc duy trì sản xuất, củng cố chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa đầu vào, chú trọng vấn đề xuất xứ và nâng cao chất lượng sản phẩm là những yếu tố then chốt giúp xuất khẩu toàn ngành đạt 100% mục tiêu kế hoạch và tăng trưởng 14,3% so với cùng kỳ. Đặc biệt, việc chuẩn hóa quy trình sản xuất và sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo minh bạch, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, giúp giảm rủi ro cho doanh nghiệp và thuận lợi hơn cho quá trình đàm phán thương mại.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng đã tăng tốc thúc đẩy xuất khẩu sang các thị trường trong quý II để đạt giá trị kim ngạch tối đa; gia tăng các hoạt động xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, và tận dụng hiệu quả 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, mang lại kết quả khả quan cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp. Các cơ quan chuyên ngành thuộc Bộ cũng chủ động phối hợp với các địa phương biên giới khu vực phía Bắc để theo dõi, cập nhật, dự báo tình hình lưu thông hàng hóa, nhằm đảm bảo điều tiết phương tiện và hạn chế ùn tắc, ảnh hưởng đến tiến độ xuất khẩu.
Với mục tiêu đầy tham vọng là đạt tổng kim ngạch xuất khẩu 65 tỷ USD trong năm 2025, Bộ NN&MT đã đặt ra chỉ tiêu cụ thể cho từng mặt hàng trong 6 tháng cuối năm. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhận định, do tác động của các yếu tố biến động phức tạp, khó lường về chính trị, kinh tế, xã hội trên thế giới, dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu 6 tháng cuối năm có thể đạt ước tính là 31,6 tỷ USD, giảm 4,8% so với cùng kỳ năm 2024.
Do đó, trong giai đoạn này, cần có hành động quyết liệt để tiếp tục duy trì xuất khẩu tại thị trường truyền thống và bổ sung các dòng sản phẩm phù hợp. Đồng thời, bổ sung một số nhóm hàng có thể gia tăng giá trị xuất khẩu ở thị trường tiềm năng, như hàng thủy sản sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN; gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, EU; mặt hàng rau gia vị, trái cây tươi sang Hàn Quốc, Nhật Bản, ASEAN; cà phê sang Trung Quốc, Nhật Bản, ASEAN.
Bộ NN&MT đã đặt mục tiêu cụ thể cho từng ngành hàng:
Gỗ và sản phẩm gỗ: Cần đạt khoảng 10,1 tỷ USD.
Thủy sản: Cần đạt 5,4 tỷ USD.
Gạo: Cần đạt 3,1 tỷ USD.
Rau quả: Cần về đích 4,9 tỷ USD.
Hồ tiêu: Cần đạt 0,53 tỷ USD.
Hạt điều: Cần đạt 2,3 tỷ USD.
Riêng mặt hàng cà phê, với kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm đã đạt khoảng 5,5 tỷ USD, Bộ dự báo kim ngạch xuất khẩu cà phê có khả năng vượt mục tiêu kế hoạch là 7,5 tỷ USD trong năm 2025, tăng 36,9% so với cùng kỳ 2024.
Để đạt được mục tiêu này, Bộ NN&MT phấn đấu tổng kim ngạch xuất khẩu quý III/2025 đạt từ 14 - 15 tỷ USD. Trong quý IV/2025, toàn ngành sẽ tăng tốc xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, tận dụng cơ hội nhu cầu tiêu thụ nông sản tăng dịp cuối năm dương lịch, lễ, tết để phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng từ 16 tỷ USD trở lên.
Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Nguyễn Quốc Mạnh cho biết, với mặt hàng trái cây, ưu tiên số một khi xuất khẩu sang thị trường khắt khe như Trung Quốc, Nhật Bản, EU là chất lượng và an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, cần chú ý không gây mất rừng và suy thoái rừng, đặc biệt với cây cà phê và cao su, để đáp ứng các yêu cầu về chống phá rừng của thị trường xuất khẩu như EU.
Với thị trường Trung Quốc, liên quan đến mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam, khuyến nghị các doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý. Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp tại một số địa phương, nếu có thay đổi về địa điểm đặt nhà máy, doanh nghiệp bắt buộc phải cập nhật thông tin trên hệ thống CIFER - cổng thông tin quản lý và kiểm duyệt thực phẩm nhập khẩu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC).
Tại phiên họp lần thứ 92 của Ủy ban SPS thuộc WTO (từ ngày 17 - 20/6), Văn phòng SPS Việt Nam đã chính thức làm việc với GACC để đề nghị tạo sự liên thông trong cập nhật thông tin địa danh. Phía Trung Quốc cơ bản đồng thuận và cam kết sẽ thông báo thay đổi tới các cơ quan chức năng liên quan, đồng thời bảo đảm duy trì giao thương nông sản song phương. Ông Nam lưu ý thêm, trong quá trình xuất khẩu, nếu doanh nghiệp gặp vướng mắc do thông tin địa chỉ không khớp với dữ liệu trên hệ thống, có thể chủ động liên hệ với Văn phòng SPS Việt Nam để được hỗ trợ xử lý.
Tâm An (t/h)
