Nghệ thuật múa trong dòng chảy lịch sử dân tộc

Phát biểu tại buổi lễ, Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam khẳng định, năm 2025 mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt đối với đất nước với nhiều sự kiện trọng đại như kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025) và 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025).

Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam phát biểu.
Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam phát biểu.

Theo Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương, trong các sự kiện chính trị – lịch sử quan trọng của dân tộc, nghệ thuật múa luôn giữ vai trò là thành phần cốt lõi, hoạt động như một ngôn ngữ biểu cảm giàu cảm xúc, góp phần tái hiện, tôn vinh những giá trị lịch sử, khẳng định niềm tự hào dân tộc. Thông qua hình tượng nghệ thuật và chuyển động hình thể, nghệ thuật múa đã phản ánh sinh động tinh thần yêu nước, khát vọng hòa bình, thống nhất và phát triển của đất nước.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với nhiều cơ hội và thách thức đan xen, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam luôn xác định rõ trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ chính trị – xã hội – nghề nghiệp, góp phần hiện thực hóa các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về văn học nghệ thuật. Mục tiêu xuyên suốt là phát triển con người toàn diện, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đưa văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước.

Điểm lại những dấu ấn nổi bật trong năm 2025, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam cho biết, Hội đã tổ chức nhiều hoạt động chuyên môn nhằm khơi dậy cảm hứng sáng tạo, nâng cao chất lượng đào tạo và sáng tác nghệ thuật múa. Tiêu biểu là việc tổ chức Trại sáng tác múa tại Nhà sáng tác Vũng Tàu; các đợt thâm nhập thực tế tìm hiểu văn hóa các dân tộc tại tỉnh Lào Cai và Lâm Đồng; tổ chức các lớp tập huấn “Nâng cao chất lượng đào tạo nghệ thuật múa năm 2025”.

Thông qua các hoạt động này, hội viên được bổ sung kiến thức thực tiễn, bồi đắp kỹ năng nghề nghiệp, góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển của nghệ thuật múa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Bên cạnh các hoạt động đào tạo và sáng tác, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam còn tổ chức xây dựng, ghi hình phim múa “Huyền sử Việt”. Tác phẩm nhằm tái hiện, tôn vinh các câu chuyện lịch sử, huyền sử dân tộc bằng nghệ thuật múa, kết hợp với sức mạnh truyền tải của điện ảnh, qua đó góp phần lan tỏa các giá trị lịch sử – văn hóa đến công chúng.

Đặc biệt, trong năm qua, Hội đã triển khai chuỗi hoạt động tổng kết 50 năm nền nghệ thuật múa Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025). Trong đó, Hội tổ chức Hội nghị “Triển khai công tác bình chọn 50 tác phẩm múa tiêu biểu của nghệ thuật múa Việt Nam 50 năm sau ngày đất nước thống nhất”, cùng nhiều hội thảo, tọa đàm chuyên sâu.

Các diễn đàn này đã tạo điều kiện trao đổi học thuật sôi nổi, đa chiều, góp phần làm rõ bức tranh toàn cảnh về quá trình hình thành, phát triển và xu hướng vận động của nghệ thuật múa Việt Nam trong nửa thế kỷ qua.

Nhằm khẳng định sự đồng hành của nghệ thuật múa Việt Nam với tiến trình phát triển và hội nhập của đất nước, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam đã thực hiện video Vũ điệu đại chúng “Tay trong tay – Tỏa sáng tương lai” (Hand in Hand – Brightening the future) phiên bản năm 2025. Video được xây dựng theo hướng gần gũi với giới trẻ, kết hợp nhiều loại hình nhảy múa như múa dân gian, múa cổ điển châu Âu, đương đại, hip-hop, neo-classic, broadway.

Trao giải A cho các tác phẩm, chương trình xuất sắc.
Trao giải A cho các tác phẩm, chương trình xuất sắc.

Sau khi ra mắt và quảng bá trên không gian kỹ thuật số, Hội đã phát động Cuộc thi thử thách Video – Reels Challenge tới 38 chi hội trên toàn quốc, kêu gọi hội viên, nhóm và cá nhân nghệ sĩ múa sáng tạo các sản phẩm video theo phiên bản riêng để dự thi trực tuyến.

Theo đánh giá của Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam, chuỗi hoạt động này không chỉ mang ý nghĩa tổng kết một chặng đường lịch sử, mà còn khẳng định thành tựu và sức sống của nghệ thuật múa Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất, đồng thời mở ra tầm nhìn mới cho sự phát triển của nghệ thuật múa trong kỷ nguyên mới.

Vinh danh 50 tác phẩm múa tiêu biểu

Tại buổi lễ, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam đã công bố và vinh danh 50 tác phẩm múa tiêu biểu sau ngày đất nước thống nhất. Trong đó có nhiều tác phẩm gây tiếng vang như: Sông Lô (Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Công Nhạc); Lời ru của rừng (Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương); Khúc biến tấu từ pho tượng cổ (Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Ứng Duy Thịnh); Dũng sĩ Rừng Sác (Nghệ sĩ Nhân dân Trần Ly Ly); Đôi bạn (Thạc sĩ Nguyễn Thị Tuyết Minh); Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Văn Quang); Dệt lanh (Nghệ sĩ Nhân dân Lữ Kiều Lê)…

Công bố và vinh danh 50 tác phẩm múa tiêu biểu sau ngày đất nước thống nhất.
Công bố và vinh danh 50 tác phẩm múa tiêu biểu sau ngày đất nước thống nhất.

Mỗi tác phẩm phản ánh sinh động những đổi thay của đất nước, khát vọng hòa bình, hòa hợp dân tộc và những thành tựu trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới. Việc vinh danh các tác phẩm là sự tri ân và ghi nhận những đóng góp to lớn của các thế hệ nghệ sĩ múa đối với nền văn hóa dân tộc.

Cũng tại buổi lễ, Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam đã trao Giải thưởng Nghệ thuật năm 2025, gồm 1 giải A, 5 giải B, 3 giải C, 4 Phần thưởng loại A và 1 Phần thưởng loại B cho các tác phẩm, chùm lý luận phê bình, báo chí về nghệ thuật múa. Trong đó, Giải thưởng loại A được trao cho Chùm tiểu luận của Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Anh Phương.

Hội đồng thời trao 3 Giải Chất lượng đào tạo loại A; 6 Giải Chất lượng đào tạo loại B và nhiều phần thưởng cho các chương trình thi tốt nghiệp, tác phẩm và công trình báo chí, lý luận về nghệ thuật múa.

Trong khuôn khổ buổi lễ, Ban tổ chức cũng trao 2 giải A, 2 giải B và 1 giải C cho các tác phẩm xuất sắc tham dự Cuộc thi sáng tạo video nghệ thuật “Tay trong tay – Tỏa sáng tương lai” trên nền tảng số tại Tuần lễ Múa Việt Nam 2025. Hai giải A thuộc về tác phẩm Tràng An ký sự của nhóm tác giả Nguyễn Anh Tài, Nguyễn Thị Ánh, Vương Thị Thanh Mai và tác phẩm Hơi thở núi rừng – Kết nối hội nhập của Chi hội Nghệ sĩ Múa tỉnh Thái Nguyên.

Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Nghệ thuật múa năm 2025 khép lại, tiếp tục khẳng định vai trò của nghệ thuật múa Việt Nam như một thành tố quan trọng trong đời sống văn hóa – tinh thần của xã hội, đồng hành cùng đất nước trong suốt 50 năm sau ngày thống nhất.

Thiên Trường