Hằng năm, trong mùa mưa bão (tùy theo từng vùng miền, kéo dài từ tháng 5 đến tháng 12), nhiều địa phương trên cả nước phải đối mặt với nguy cơ thiên tai, ngập úng và bùng phát dịch bệnh truyền nhiễm. Bên cạnh những thiệt hại hữu hình do bão lũ và sạt lở đất, một mối nguy tiềm ẩn nhưng không kém phần nghiêm trọng là sự xuất hiện và lan rộng của các loại dịch bệnh sau mưa lũ.
Nước ngập do lũ lụt thường cuốn theo vi khuẩn, virus, rác thải sinh hoạt, xác động vật và nhiều tác nhân gây bệnh khác, làm môi trường sống bị ô nhiễm nghiêm trọng. Điều kiện vệ sinh bị đảo lộn, kéo theo hàng loạt bệnh lý nguy hiểm như tiêu chảy cấp, bệnh ngoài da, đau mắt đỏ, sốt xuất huyết, các bệnh đường hô hấp... Đặc biệt, thương hàn là một trong những bệnh thường gặp sau lũ lụt, có thể gây biến chứng nặng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Theo Bộ Y tế, bệnh thương hàn do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra. Bệnh thường khởi phát đột ngột với triệu chứng sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, táo bón hoặc tiêu chảy và ho khan. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể không xuất hiện triệu chứng rõ rệt, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn.
Thời gian ủ bệnh trung bình từ 8 đến 14 ngày, tùy vào số lượng vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể và khả năng miễn dịch của mỗi người. Nguồn lây bệnh chủ yếu là từ người bệnh - những người đang trong giai đoạn ủ bệnh hoặc đang mắc bệnh vẫn có thể phát tán vi khuẩn ra môi trường.
Ngoài ra, người đã khỏi bệnh nhưng vẫn mang vi khuẩn trong người cũng tiềm ẩn nguy cơ lây lan trong vòng từ vài tuần đến vài tháng sau khi hết triệu chứng. Một nhóm khác là người lành mang khuẩn, tuy không có biểu hiện lâm sàng rõ ràng nhưng vẫn có thể góp phần phát tán bệnh trong cộng đồng.
Chia sẻ về vấn đề nêu trên, bác sỹ chuyên khoa II Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Các bệnh thường gặp nhất sau mưa bão bao gồm tiêu chảy cấp, tả, lỵ, viêm gan A, bệnh đường hô hấp, đau mắt đỏ, các bệnh ngoài da và sốt xuất huyết.
Một số bệnh có thể lây lan nhanh thành ổ dịch nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời. Đáng lo ngại, nhiều triệu chứng ban đầu thường bị người dân bỏ qua hoặc tự điều trị tại nhà, dễ dẫn đến biến chứng nặng.
Để phòng tránh dịch bệnh trong mùa mưa lũ, bác sỹ Huyền lưu ý người dân cần đặc biệt chú trọng đến ba nội dung quan trọng.
- Người dân cần giữ gìn vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống sôi, tuyệt đối không sử dụng thực phẩm ôi thiu, không ăn gia súc, gia cầm chết. Khi khu vực bị ngập, chia cắt, hãy ưu tiên thực phẩm chế biến sẵn, đóng gói an toàn như mì gói, lương khô, nước đóng chai.
- Hãy bảo vệ nguồn nước sinh hoạt. Nếu giếng khoan, giếng khơi bị ngập, cần thau rửa, lọc và khử trùng theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Không nên dùng nước bẩn để rửa mặt, tắm, giặt quần áo hay để trẻ em chơi đùa.
- Người dân cần tích cực phòng sốt xuất huyết, một dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp trên cả nước. Diệt lăng quăng, đậy kín các dụng cụ chứa nước, loại bỏ vật dụng có thể đọng nước và ngủ màn kể cả ban ngày là những biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả.
Đối với bệnh ngoài da và đau mắt đỏ, tuyệt đối tránh để cơ thể tiếp xúc lâu với nước ngập. Sau khi đi qua vùng nước lũ, nên rửa sạch tay chân bằng nước sạch, lau khô kẽ tay, kẽ chân. Không dùng chung khăn mặt, chậu rửa với người khác. Khi có biểu hiện nghi ngờ bệnh như sốt, tiêu chảy, nổi ban, đau mắt, ho sốt kéo dài… người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn.
PV (t/h)
