Chứng chỉ FSC là chứng chỉ được dùng cho các nhà quản lý rừng hay những nhà sản xuất các sản phẩm từ rừng. Trong đó, cây Lùng bảo đảm được tiêu chí về phát triển bền vững, cân bằng được các giá trị bảo vệ môi trường (rừng) với lợi ích xã hội của các bên liên quan (nhà sản xuất, xã hội và người dân địa phương).
Theo đó, Chứng chỉ FSC được cấp bởi Hội đồng quản lý rừng thế giới (Forest Stewardship Council), nhằm khuyến khích các hoạt động khai thác đi đôi với phát triển bền vững tài nguyên rừng, ngăn chặn việc khai thác rừng bừa bãi…
Huyện Quế Phong là địa phương đầu tiên tại Nghệ An nhận chứng chỉ FSC về cây Lùng. Đây được xem là bước tiến quan trọng cho người khai thác rừng Lùng ở Quế Phòng cũng như tỉnh Nghệ An. Quế Phong được xem là “thủ phủ của cây lùng” với hơn 17.000ha rừng có loài này sinh trưởng và phát triển. Cây lùng được dùng để sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ xuất khẩu; các mặt hàng tăm, đũa, chân hương. Trước đây, người dân địa phương thường khai thác lùng theo hình thức tự phát, thậm chí chặt cả bụi. Việc khai thác quá mức đã dẫn đến diện tích và sản lượng ngày càng suy giảm, không tạo được giá trị kinh tế bền vững.
Được biết, rừng Lùng tại huyện Quế Phong được cấp Chứng chỉ FSC do 212 hộ dân ở xã Đồng Văn quản lý và khai thác. Cây Lùng là nguyên liệu đầu vào cho hàng mây tre đan xuất khẩu nên việc 938 ha rừng Lùng ở Quế Phong được cấp chứng chỉ FSC sẽ giúp việc xuất khẩu hàng mây tre đan ở Nghệ An thuận lợi hơn và giá xuất khẩu cũng cao hơn. Đồng thời, tạo thuận lời cho các doanh nghiệp lớn trong tỉnh Nghệ An đặt vấn đề thu mua lâu dài và hỗ trợ toàn bộ quá trình vận chuyển giúp bà con.
Hiện, giá bán nguyên liệu Lùng có chứng chỉ FSC cao hơn 15-20% so giá bán Lùng chưa có chứng chỉ FSC. Đây là tín hiệu vui góp phần nâng cao thu nhập và cơ hội phát triển rừng Lùng bền vững cho các hộ dân cũng như nhóm nông hộ quản lý và khai thác Lùng.
Từ năm 2018, Dự án “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị nghêu và tre ở Việt Nam (SCBV)” do Liên minh Châu Âu tài trợ, do Oxfam tại Việt Nam quản lý và triển khai đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm trồng, chăm sóc và khai thác rừng Lùng theo tiêu chuẩn FSC cho các nhóm hộ dân ở xã Đồng Văn. Người dân ở đây đã được các chuyên gia chỉ dẫn tận tình, cụ thể, từ cách phân loại và khai thác cây theo độ tuổi đến cách chặt sát gốc và dọn rác sau khi khai thác... Song song cung cấp kiến thức, dự án còn hỗ trợ các mô hình thí điểm phục hồi rừng Lùng tại một số bản trên địa bàn.
Dự kiến trong thời gian tới, UBND huyện Quế Phong sẽ tiếp tục mở rộng diện tích rừng lùng được cấp chứng chỉ FSC tại 02 xã Đồng Văn và Thông Thụ với diện tích khoảng trên 1.700ha. Sẽ có khoảng 2.600 nhân khẩu được hưởng lợi trực tiếp từ dự án.
Lê Quyết
