Theo Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, năm 2023, trên tuyến biên giới, vùng biển, cửa khẩu, cảng biển, cảng hàng không, địa bàn nội địa, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, pháo nổ, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, khoáng sản, vàng, thực phẩm không rõ nguồn gốc… diễn biến phức tạp.
Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia Lê Thanh Hải cho biết, bên cạnh việc lợi dụng cư dân tuyến biên giới để thu gom, tập kết, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, các đối tượng còn lợi dụng chính sách thông thoáng trong xuất - nhập khẩu hàng hóa, khai báo thủ tục hải quan điện tử sai tên hàng, chủng loại, xuất xứ, số lượng, trị giá hàng hóa, trà trộn, cất giấu hàng vi phạm với hàng nhập khẩu chính ngạch để buôn lậu. Mặt khác, các đối tượng cũng lợi dụng hoạt động tạm nhập, tái xuất, vận chuyển hàng hóa nhập, xuất kho ngoại quan, hàng quá cảnh, nhập khẩu nguyên liệu gia công, sản xuất xuất khẩu… để đánh tráo, rút ruột, vận chuyển, tiêu thụ, thẩm lậu hàng hóa vào nội địa.
Ở nội địa, gia tăng các hoạt động lợi dụng sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, dịch vụ bưu chính, chuyển phát để buôn lậu, vận chuyển hàng cấm, không rõ nguồn gốc, hàng kinh doanh có điều kiện, hàng giả, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ…
Với sự vào cuộc quyết liệt, các bộ, ngành, lực lượng chức năng, đơn vị, địa phương đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 146.678 vụ vi phạm (tăng 4,95% so với cùng kỳ); nộp ngân sách 14.570,347 tỷ đồng (tăng 14,9%); khởi tố hình sự 616 vụ (giảm 4,05%) đối với 724 đối tượng (tăng 0,56%).
Tại Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền thông tin thêm: Các đối tượng thường lợi dụng dịch vụ chuyển phát, giao hàng nhanh, tập kết hàng hóa tại nhà riêng, nhà ở bỏ trống tại các khu đô thị, chung cư... gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng. Ngoài ra, việc phối hợp giữa chủ sở hữu nhãn hiệu với các cơ quan chức năng vẫn chưa được thường xuyên. Một số doanh nghiệp chưa quan tâm công tác chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Riêng Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội đã phát hiện, thanh tra, kiểm tra 28.888 vụ (tăng 1,01%), xử lý hành chính 26.535 vụ vi phạm (tăng 1,01%); tổng số thu nộp ngân sách nhà nước 4.307,7 tỷ đồng (tăng 15,78%); chuyển cơ quan chức năng khởi tố 163 vụ (tăng 25,38%) đối với 192 đối tượng (tăng 1,05%).
Tại hội nghị, các đại biểu kiến nghị Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 138/CP chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường phối hợp liên ngành đấu tranh chống buôn lậu, hàng cấm, hàng giả và gian lận thương mại tại các cửa khẩu biên giới, các ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng hàng không quốc tế... nhằm ngăn chặn tội phạm ngay từ các cửa khẩu biên giới, hạn chế tối đa hàng hóa nhập lậu vận chuyển về nội địa.
Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang khẳng định, năm 2023, các lực lượng chức năng chung tay, góp sức hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Về công tác phòng, chống tội phạm, có nhiều chuyên án được triệt phá thành công, tuy nhiên tội phạm công nghệ cao đang phát triển ngày càng mạnh. Tính chất phạm tội ngày càng manh động, ngang nhiên hơn. Tội phạm ma túy, khai thác khoáng sản, môi trường... gia tăng phức tạp.
Công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại đã có những kết quả tích cực, tuy nhiên số vụ được phát hiện, xử lý vẫn chỉ là "phần không lớn".
Năm 2024, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu, các bộ, ngành, địa phương đặc biệt chú trọng công tác phối hợp. Đối với các lực lượng chức năng, cần đặc biệt giữ mình, giáo dục, động viên cán bộ, nhân viên, kịp thời ngăn chặn hành vi bao che, tiếp tay vi phạm. Đồng thời, cần thay đổi, không để tiếp tục xảy ra tình trạng cát cứ thông tin; có cơ chế thu thập thông tin kịp thời, hiệu quả. Bên cạnh đó, tăng cường công tác giám sát nội bộ, thanh tra, điều tra ngăn ngừa vi phạm.
Tâm An (t/h)
