Phú Thọ được xem là một trong những trung tâm công nghiệp lớn ở khu vực phía Bắc, nổi bật trong các lĩnh vực cơ khí, ô tô, xe máy và điện tử. Tỉnh đã từng bước hình thành chuỗi cung ứng trong những ngành này, tạo nền tảng quan trọng để thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ phát triển.
Trên địa bàn tỉnh, tiềm năng liên kết giữa doanh nghiệp trong nước (DDI) và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) còn rất lớn. Riêng khu vực phía Đông (trước đây thuộc Vĩnh Phúc) hiện có hơn 400 doanh nghiệp FDI đang hoạt động, trong đó có nhiều tập đoàn hàng đầu như Toyota, Honda, Piaggio, Daewoo Bus... Đây chính là những doanh nghiệp có vai trò dẫn dắt, tạo động lực cho các ngành công nghiệp hỗ trợ, cơ khí chế tạo và đặc biệt là sản xuất, lắp ráp ô tô, xe máy.
Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ doanh nghiệp của Phú Thọ tham gia cung ứng trực tiếp cho các tập đoàn FDI trong chuỗi giá trị còn hạn chế, chủ yếu tập trung ở ngành cơ khí. Ở một số giai đoạn gia công, đặc biệt là các công đoạn then chốt, nhiều doanh nghiệp FDI đánh giá vẫn chưa tìm được nhà cung ứng phù hợp trong tỉnh, hoặc nếu có thì chất lượng và năng lực chưa đáp ứng được yêu cầu.
Nguyên nhân khiến kết nối giữa doanh nghiệp DDI và FDI chưa đạt kỳ vọng chủ yếu do năng lực của doanh nghiệp DDI còn hạn chế, thiếu sự chủ động tìm kiếm cơ hội hợp tác, phần lớn vẫn phụ thuộc vào việc FDI tự tìm đến. Số doanh nghiệp có bộ phận chuyên trách phân tích thị trường, tiếp cận khách hàng mới hay cập nhật chính sách hỗ trợ, tham gia các hoạt động liên kết còn rất ít.
Một yếu tố khác cũng cản trở sự kết nối là nhu cầu mở rộng, tìm kiếm nhà cung ứng mới từ phía doanh nghiệp FDI không cao. Trong khi đó, sản xuất công nghiệp chế tạo lại đòi hỏi vốn đầu tư lớn, trình độ quản lý và kinh nghiệm dày dạn – những điểm yếu cố hữu của nhiều doanh nghiệp Việt, đặc biệt là doanh nghiệp tại địa phương. Do đó, việc tham gia chuỗi cung ứng trở thành thách thức lớn, nhất là giai đoạn đầu khi họ phải thích nghi với môi trường sản xuất khắt khe cùng những quy định kiểm tra, đánh giá liên tục.
Ông Đoàn Văn Lương – Giám đốc Công ty TNHH Phú Lương (phường Phúc Yên) cho hay, doanh nghiệp FDI yêu cầu rất cao về chất lượng, giá thành và các chứng chỉ môi trường, an toàn, PCCC. Để đáp ứng, công ty liên tục đầu tư công nghệ, máy móc, nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện Phú Lương là đối tác của hơn 40 doanh nghiệp, trong đó có Honda Việt Nam, Toyota Việt Nam, Toyota Boshoku Hà Nội, Nippon Kouatsu Electric Việt Nam, Enkei Việt Nam, KMV…
Phú Thọ đang hướng tới mục tiêu đưa công nghiệp hỗ trợ trở thành mắt xích quan trọng, cung cấp sản phẩm có giá trị gia tăng cao trong chuỗi sản xuất của các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước. Trọng tâm phát triển được xác định là các lĩnh vực điện tử, cơ khí, công nghiệp bán dẫn… nhằm từng bước đưa tỉnh trở thành một trong những trung tâm công nghiệp lớn của cả nước.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi, cụ thể hóa chủ trương của Chính phủ trong thu hút đầu tư, đồng thời điều chỉnh và bổ sung các cơ chế khuyến khích phát triển công nghiệp hỗ trợ. Song song, Phú Thọ cũng xây dựng môi trường khởi nghiệp công nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp FDI liên kết và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp trong tỉnh, tạo sự gắn kết chặt chẽ trong sản xuất.
Ngoài ra, nhiều giải pháp đồng bộ đã được triển khai như đổi mới công nghệ, cải thiện hệ thống quản lý, nâng cao chất lượng nhân lực, hỗ trợ tiếp cận vốn và mặt bằng sản xuất. Tỉnh cũng chú trọng xúc tiến thương mại, hỗ trợ pháp lý, tư vấn thị trường quốc tế, qua đó rút ngắn khoảng cách về năng lực giữa doanh nghiệp DDI và FDI, đồng thời tạo nền tảng để doanh nghiệp địa phương tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Chi Chi (t/h)
