Đề xuất tái sử dụng nguồn vốn thu hồi cho các chương trình cho vay nhà ở xã hội và phát triển vùng dân tộc thiểu số

Theo Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, từ năm 2008 đến 2017, ngân sách Nhà nước đã cấp gần6.070 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội để triển khai các chương trình cho vay như: nhà ở xã hội, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, huyện nghèo, xuất khẩu lao động… với thời hạn vay từ 5–15 năm.

Tính đến cuối tháng 4/2025, ngân hàng đã thu hồi hơn 3.144 tỷ đồng, còn dư nợ hơn 2.924 tỷ đồng, dự kiến sẽ thu hồi hoàn toàn trước năm 2035. Bộ trưởng khẳng định, toàn bộ số vốn ngân sách này được bảo toàn, không có thất thoát, và tỷ lệ nợ xấu hiện chỉ ở mức 2,68%, đã được xử lý thông qua quỹ dự phòng rủi ro.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Việc triển khai các chương trình đã mang lại hiệu quả rõ rệt:

Gần 1,1 triệu hộ nghèo, cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận nguồn vốn.

Khoảng 400.000 lượt đồng bào dân tộc thiểu số được vay vốn cải thiện cuộc sống.

Hơn 11.000 người được vay để đi xuất khẩu lao động.

Gần 700.000 lượt vay nhà ở xã hội, giúp xây dựng hơn 700.000 căn nhà.

Ngân hàng Chính sách xã hội cho biết, nhu cầu vay vốn hiện nay lên tới 31.727 tỷ đồng, trong khi nhu cầu ngân sách cần bố trí là khoảng 16.727 tỷ đồng. Do đó, ngân hàng kiến nghị tiếp tục sử dụng nguồn vốn thu hồi để triển khai lại các chương trình cho vay nhà ở xã hội và tín dụng chính sách đã hết thời hạn.

Chính phủ đề xuất Thủ tướng quyết định phân bổ, ưu tiên vùng dân tộc thiểu số

Trên cơ sở đề xuất của các bộ, ngành, Chính phủ kiến nghị cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục sử dụng toàn bộ số vốn ngân sách gần 6.070 tỷ đồng, bao gồm cả số đã thu hồi, để tái cấp vốn cho các chương trình tín dụng chính sách.

Nguồn vốn này sẽ được Thủ tướng Chính phủ phân bổ theo nhu cầu thực tế, trong đó ưu tiên phát triển kinh tế – xã hội tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần thực hiện mục tiêu an sinh xã hội bền vững và bao trùm.

Đảm bảo hiệu quả, tránh trục lợi và thất thoát ngân sách

Trong phiên thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ sự đồng thuận với đề xuất của Chính phủ nhưng cũng lưu ý một số điểm quan trọng.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, cần lựa chọn đối tượng vay phù hợp, đồng thời kiểm soát tỷ lệ nợ quá hạn, đảm bảo không vượt quá 3%. Bên cạnh đó, cần có cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ để tránh sử dụng sai mục đích, gây thất thoát và mất vốn.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, ông Phan Văn Mãi, cho biết việc ngân sách tiếp tục rót vốn cho các chương trình này là cần thiết. Các ý kiến đồng tình cho Ngân hàng Chính sách xã hội được dùng số vốn gần 6.070 tỷ đồng để cho vay các chương trình tín dụng của nhà băng này. Tuy nhiên, Chính phủ cầnrà soát số liệu, đánh giá hiệu quả, kiểm soát quy trình cho vay – thu nợ, đảm bảo không để xảy ra lãng phí, trục lợi hoặc tiêu cực trong quá trình thực hiện.

Phương Thảo