Thái Nguyên không chỉ được biết đến với đặc sản là loại chè đặc biệt thơm ngon, vùng đất Thái Nguyên còn  nổi danh với đồi chè Tân Cương xanh bạt ngàn. Cũng chính bởi vẻ đẹp ngút ngàn đó mà những ai khi đặt chân đến đây đều đắm mình trong sắc xanh của đồi chè.  Buổi sáng, những hoạt động bình dị của người nông dân trồng chè trên những đồi chè hình bát úp chạy tít tắp đến chân trời. Người hái búp, thoăn thoắt thu về những búp chè mập mạp, tốt lành. Thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho vùng đất này thứ chè đặc sản mà ai từng thưởng thức khó có thể quên.
Sẽ là một trải nghiệm thú vị nếu được tự tay hái những lá chè xanh mơn mởn. Và còn tuyệt vời hơn thế nữa khi bạn được trải nghiệm như một nghệ nhân chế biến trà thực thụ khi bạn trải qua khá nhiều giai đoạn góp phần chế biến ra một ấm trà rồi tự thưởng thức thành quả do chính mình làm ra. Ở Thái Nguyên bạn có thể đến thăm và trải nghiệm tại HTX Tâm Trà Thái, HTX chè Đạt Hảo... hay tại các làng chè nổi tiếng như: chè Tân Cương, Trại Cài, La Bằng, Tức Tranh,….

Ngoài các mô hình nói trên, phát huy thế mạnh sản phẩm chè đặc sản Tân Cương nổi tiếng, các hộ dân đã phát triển Làng văn hóa du lịch cộng đồng tại xóm Hồng Thái 2, xã Tân Cương, Khuôn 1 và Khuôn 2, xã Phúc Trìu và Gò Móc, xã Quyết Thắng (T.P Thái Nguyên). Tại các địa phương nói trên, có hàng chục hộ dân đã triển khai mô hình đón tiếp du khách trải nghiệm thu hái, chế biến chè, dùng cơm và ngủ ngay tại gia đình (homstay). Giao thông thuận tiện, mỗi tháng, có hàng trăm du khách từ nhiều nơi trong và ngoài nước đến tham quan. Tại đây, ngoài được tìm hiểu về lịch sử, nguồn gốc cây chè, khách du lịch còn được tự tay hái chè, sao chè, pha trà, thưởng thức những chén trà xanh sóng sánh với mùi thơm dịu nhẹ, vị đắng chát nhưng ngọt hậu.

HTX Tâm Trà Thái là một trong những nơi du khách có thể trải nghiệm tại xã Tân Cương – Thái Nguyên.HTX Tâm Trà Thái là một trong những nơi du khách có thể trải nghiệm tại xã Tân Cương – Thái Nguyên.

Các điểm du lịch ở ATK Định Hoá bao gồm các quả đồi và những ngôi làng nhỏ khác nhau. Bên cạnh các di tích chính như đồi Tỉn Keo, Khuôn Tát, Khau Tý… du khách có thể cùng người dân địa phương trải nghiệm với sự đón tiếp rất nồng hậu, chân thành và mộc mạc cùng những món ăn giản dị mang đậm chất núi rừng Định Hóa đã làm ấm lòng những du khách. Ngồi nhâm nhi chén rượu men lá của đồng bào, thưởng thức những món ăn chỉ ở nơi đây mới có như: Cơm lam, gà đồi, lợn bản xào mọc nhĩ rừng, củ cọ nấu xương, cá suối nấu mẻ, thịt trâu xào măng, rau bò khai xào, tiếng đàn tính và những câu hát then mượt mà của những chàng trai, cô gái của bản,…sẽ để lại những dư vị không thể nào quên trong lòng mỗi thực khách..Bên cạnh sự hướng dẫn của các hướng dẫn viên chuyên nghiệm còn có sự phục vụ của người dân địa phương trong các chương trình kết hợp du lịch cộng đồng của Ban quản lý  khu du ATK Định Hóa với người dân địa phương.

T.P Sông Công cũng đang xây dựng  Đề án làng du lịch cộng đồng hồ Ghềnh Chè, ở xã Bình Sơn với các hạng mục như: Bến thuyền, phim trường, đảo hoa, bãi tắm, nhà sinh hoạt cộng đồng… nhằm phục vụ khách du lịch tham quan ngắm cảnh đẹp hồ Ghềnh Chè và trải nghiệm quá trình sản xuất chè hữu cơ trên địa bàn. Tổng mức đầu tư thực hiện Đề án gần 21 tỷ đồng từ nguồn hỗ trợ của Hàn Quốc, UBND T.P Sông Công và huy động đóng góp trong nhân dân. Khi Đề án hoàn thiện, khách du lịch sẽ có thêm địa điểm tham quan, trải nghiệm, bà con nơi đây cũng sẽ mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế. 

 Dưới làn nước suối mát lành dưới chân núi Tam Đảo, được thưởng thức các món cá Tầm, gà đồi, rau rừng, măng nứa… ngay giữa không gian núi rừng lảnh lót tiếng chim kêu, được hít thở bầu không khí trong lành… là những trải nghiệm thú vị thu hút du khách khi đến suối Kẹm, xã La Bằng (Đại Từ). Du khách du lịch đến thăm quan, tắm mát. Đây là địa điểm trải nghiệm khá thú vị, các con được tận mắt ngắm nhìn những đồi chè bát úp xanh ngắt, được tắm suối mát lành. Những hoạt động này giúp các con gần gũi với thiên nhiên, có thêm kỹ năng sống và kiến thức về sản xuất nông nghiệp…. nuôi cá tầm với thể tích khoảng để chế biến phục vụ du khách đến thăm quan. Từ mô hình nuôi cá và làm dịch vụ ăn uống, du khách có thể thưởg thức các món ăn như: Gỏi, cá chiên, cá hấp, cá nướng, cháo cá…

Có thể thấy, các mô hình phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái không chỉ đem đến cho du khách cơ hội thư giãn, rèn luyện thể lực và tinh thần, gần gũi với thiên nhiên và trải nghiệm cuộc sống nhà nông, việc phát triển du lịch cũng tăng thu nhập cho người nông dân, góp phần thay đổi cơ cấu kinh tế từ sản xuất nông nghiệp thuần túy sang dịch vụ. Tuy nhiên, việc phát triển các mô hình nông nghiệp sinh thái gắn với du lịch trên địa bàn tỉnh hiện nay vẫn còn ít, đa phần các mô hình mới chỉ đáp ứng được nhu cầu ăn uống, nghỉ dưỡng ở mức giản đơn. Đặc biệt, người dân vẫn chưa có các kỹ năng hướng dẫn du lịch, tổ chức du lịch cộng đồng. Vì vậy, để hỗ trợ người dân, hợp tác xã làm du lịch cộng đồng, các ngành chức năng trong tỉnh cũng đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực. Cụ thể, hằng năm, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Nông nghiệp - PTNT, Liên minh hợp tác xã tỉnh tổ chức nhiều lớp tập huấn về các nội dung như: Cách thức pha trà, mời trà, đào tạo kỹ năng, nghiệp vụ tiếp đón du khách cho đại diện các hộ dân, hợp tác xã làm du lịch; kỹ năng tổ chức du lịch cộng đồng… Đồng thời, vận động người dân chỉnh trang nương chè, nâng cấp nhà cửa sạch sẽ, tạo cảnh quan sạch đẹp để thu hút khách du lịch.

Hiện nay, diện tích đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp do phục vụ các dự án công nghiệp. Vì vậy, để đảm bảo ổn định đời sống, sản xuất của người dân thì việc lựa chọn phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái là một trong những giải pháp, hướng đi cần được chú trọng khai thác để nâng cao thu nhập cho người dân khu vực nông thôn.

Hoàng Thiệp