Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ tờ trình và dự thảo nghị quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP. Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1 (dự án ngăn triều 10.000 tỷ) và dự án đầu tư xây dựng đoạn tuyến kết nối từ đường Phạm Văn Đồng đến nút giao thông Gò Dưa - quốc lộ 1, TP. Thủ Đức.

Bộ Tài chính cho biết, dù đã được Chính phủ và Thủ tướng chỉ đạo tháo gỡ, các dự án đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, gây ảnh hưởng đến đời sống người dân, làm tăng chi phí, lãng phí nguồn lực và giảm hiệu quả đầu tư.

Dự án ngăn triều đã bị đình trệ nhiều năm
Dự án ngăn triều đã bị đình trệ nhiều năm (Ảnh: Quốc Trung)

Với dự án chống ngập, cơ quan này cho rằng do hợp đồng BT được ký trước khi Luật Đối tác công tư (PPP) có hiệu lực nên dự án được tiếp tục thực hiện và thanh toán theo hợp đồng đã ký và quy định pháp luật tại thời điểm đó.

UBND TP. Hồ Chí Minh đang làm thủ tục điều chỉnh dự án theo hướng tăng tổng mức đầu tư do kéo dài thời gian thực hiện và phát sinh lãi vay, với tổng mức đầu tư điều chỉnh vượt 10.000 tỷ đồng.

Bộ Tài chính cho biết, dự án thiếu nguồn vốn hoàn thiện do Ngân hàng BIDV chưa đủ cơ sở để ký phụ lục hợp đồng tín dụng với Công ty Trung Nam BT 1547 nên không thể trình Ngân hàng Nhà nước gia hạn thời gian giải ngân tái cấp vốn.

UBND TP. Hồ Chí Minh kiến nghị cho phép thành phố điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi dự án mà không cần làm thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư; đề nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tái cấp vốn và BIDV xem xét miễn, giảm lãi vay phát sinh do chậm triển khai.

Bộ Tài chính đề xuất cho phép UBND TP. Hồ Chí Minh thanh toán hợp đồng BT bằng 3 quỹ đất theo tiến độ hoàn thành dự án, phần còn lại thanh toán bằng vốn đầu tư công và cho phép dùng kế hoạch đầu tư công hàng năm để thanh toán hơn 3.043 tỉ đồng khối lượng đã kiểm toán.

Dự thảo cũng đề xuất ủy quyền hoặc giao Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định việc sử dụng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư dự án BT, theo thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Bộ nhận định kiến nghị của TP. Hồ Chí Minh về điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi là có cơ sở pháp lý. Ngân hàng Nhà nước cam kết sẽ giải ngân tiếp khoảng 1.800 tỉ đồng tái cấp vốn cho BIDV sau khi hoàn tất các thủ tục.

Việc sử dụng quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư thuộc diện sắp xếp lại tài sản công sẽ do UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định theo thẩm quyền theo Nghị quyết 98/2023.

Đối với quỹ đất đã được giải phóng mặt bằng, hiện không có cơ sở pháp lý để Thủ tướng ủy quyền cho Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định thanh toán cho nhà đầu tư.

Việc thanh toán hợp đồng BT bằng quỹ đất phải theo nguyên tắc ngang giá, nếu chênh lệch sẽ bù trừ bằng tiền hoặc quỹ đất khác. Do đó, UBND TP. Hồ Chí Minh được đề nghị thanh toán bằng quỹ đất, phần còn lại (nếu có) sẽ thanh toán bằng vốn đầu tư công.

Ngoài ra, UBND TP. Hồ Chí Minh sẽ chịu trách nhiệm xác định cụ thể giá đất để tính thu tiền sử dụng đất và phối hợp với Kiểm toán Nhà nước kiểm toán dự án, làm cơ sở thanh quyết toán vốn đầu tư, sớm đưa dự án vào vận hành, tránh lãng phí và thất thoát.

Hoàng Bách (t/h)