Viện Ngôn Ngữ học: Bức xúc việc Giáo sư làm việc ngoài hành lang

THCL Vừa qua, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học (Viện Hàn Lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã có quyết định điều động bố trí cán bộ đối với Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Đức Tồn, nghiên cứu viên cao cấp thuộc Phòng Biên tập – Trị sự Tạp chí Ngôn ngữ (Viện Ngôn ngữ học). Giá trị pháp lý của Quyết định này vẫn đang được rất nhiều cán bộ nhân viên, nghiên cứu sinh và dư luận quan tâm.

Giáo sư Nguyễn Đức Tồn hướng dẫn nghiên cứu sinh ngoài hành lang của Viện Ngôn ngữ học

Theo đó, những ngày qua, tất cả cán bộ nhân viên và nghiên cứu sinh tại Viện Ngôn Ngữ học đều xôn xao chuyện Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Đức Tồn kê ghế hướng dẫn sinh viên, nghiên cứu sinh và tiếp khách ngoài hành lang của Viện.

Ngày 17/5/2016, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học đã ký ban hành Quyết định số 71/QĐ-NNH về việc điều động, bố trí cán bộ. Theo đó, sẽ luân chuyển ông Nguyễn Đức Tồn, GS.TS (SN 1952) nghiên cứu viên cao cấp, viên chức kéo dài thời gian công tác theo Nghị định số 40/2014/NĐ-CP thuộc Phòng Biên tập – Trị sự Tạp chí Ngôn ngữ sang nhận công tác tại Trung tâm Phục hồi chức năng ngôn ngữ kể từ ngày 18/5/2016.

Điều đáng nói trong Quyết định này là việc luân chuyển với Giáo sư Tồn được đưa ra đột ngột, không đúng với tinh thần của Nghị định 40 và quy trình gây bức xúc. Chính vì vậy, dư luận đang đặc biệt quan tâm về giá trị pháp lý của văn bản này.

Theo GS. Tồn: “Sáng ngày 17/5, đồng chí Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học cho gọi tôi lên gặp và tuyên bố sẽ điều chuyển tôi ra khỏi Tạp chí Ngôn ngữ. Điều lạ, tôi chỉ nhận được thông báo một cách đột ngột và bằng miệng khiến tôi khó hiểu, bất bình. Hơn thế, chỉ chưa đầy 30 phút sau, tôi được trao Quyết định số 71/QĐ-NNH do chính Viện trưởng ký về việc điều động tôi sang Trung tâm Phục hồi chức năng Ngôn ngữ (TTPHCNNN) và ngay sau đó có thêm quyết định, tôi phải trả phòng làm việc tại Tạp chí Ngôn ngữ để sang TTPHCNNN trong ngày 25/5.

Không đồng thuận với quyết định của Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học, ông Tồn đã có đơn khiếu nại đối với Ban chấp hành Công đoàn và Ban Thanh tra nhân dân Viện ngôn ngữ học, đồng thời đã có báo cáo và đơn đề nghị gửi Chủ tịch Viện Hàn Lâm có ý kiến chỉ đạo để ông Tồn tiếp tục ở lại cống hiến tại Tạp chí Ngôn ngữ. Tuy nhiên, sáng ngày 26/5, khi ông Tồn đến Viện Ngôn ngữ làm việc thì tài sản cá nhân của ông Tồn không còn trong Phòng Biên tập – Trị sự Tạp chí Ngôn ngữ nữa. “Như vậy, tôi đã bị cưỡng chế sang TTPHCNNN, bất chấp việc tôi đang có đơn khiếu nại đối với BCH Công đoàn và Ban Thanh tra nhân dân Viện Ngôn ngữ học và Chủ tịch Viện Hàn Lâm nhưng chưa có trả lời”, ông Tồn bức xúc nói.

Chính từ ngày, 26/5, hình ảnh người Giáo sư tận tâm, kê ghế ngoài hành lang làm việc hướng dẫn nghiên cứu sinh, tiếp các đoàn khách khiến không ít người bất bình, bức xúc.

Được biết, theo Nghị định số 40/2014/NĐ-CP của Chính Phủ, từ năm 2013 đến nay, Giáo sư Nguyễn Đức Tồn được kéo dài thời gian làm việc tại Tạp chí Ngôn Ngữ theo sự chỉ đạo trực tiếp của ông Nguyễn Xuân Thắng, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam. Trong suốt quá trình công tác, Giáo sư Nguyễn Đức Tồn là nhà khoa học, người thầy của nhiều thế hệ sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh trong lĩnh vực Ngôn ngữ học. Giáo sư nguyên là Bí thư Chi bộ - Viện trưởng Viện ngôn ngữ học; Tổng biên tập Tạp chí Ngôn ngữ; Giám đốc Trung tâm phục hồi chức năng ngôn ngữ; Trưởng khoa Khoa Ngôn ngữ học, Học viện Khoa học xã hội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Với những đóng góp to lớn trong công tác, GS.TS Nguyễn Đức Tồn đã vinh dự được nhận nhiều Huân chương, Kỷ niệm chương, Bằng khen của Nhà nước. Đặc biệt tháng 7 năm 2010, Giáo sư Nguyễn Đức Tồn vinh dự được tặng Huân chương Lao động hạng Nhì.

Với một bề dày thành tích trong công tác nghiên cứu và giảng dạy như vậy, mặc dù đã đến tuổi nghỉ hưu, Giáo Sư Nguyễn Đức Tồn vẫn được tín nhiệm để tiếp tục cống hiến cùng Viện Ngôn ngữ phát triển tốt đẹp hơn nữa. Thế nhưng mọi sự cố gắng dường như bị “rũ bỏ”, Giáo sư Tồn cho rằng hành động và Quyết định của  Viện trưởng Viện Ngôn ngữ mang tính độc đoán, cưỡng chế chứ không phải quyết định điều động nhân sự theo luật định dựa trên sự đồng thuận giữa đương sự và các tổ chức hữu quan trong một cơ quan khoa học xã hội và nhân văn.

Ngày 1/6/2016, trao đổi với PV, Viện trưởng Viện Ngôn Ngữ học cho biết: “Viện đã nhận được khiếu nại của Giáo sư Nguyễn Đức Tồn về Quyết định điều chuyển là không đúng tinh thần của Nghị định số 40/2014/NĐ-CP của Chính Phủ. Tuy nhiên việc tôi ký quyết định điều chuyển ông Tồn là đúng căn cứ vào điều kiện, tiêu chuẩn về việc bố trí cán bộ của Viện Ngôn ngữ học”.

Trước câu hỏi của PV về việc Viện trưởng ra quyết định có đúng quy trình không thì Viện trưởng thừa nhận: “Tôi không hề có thông báo cụ thể nào bằng văn bản liên quan đến việc điều chuyển ông Tồn, việc ra thông báo chỉ bằng miệng vì không phải quyết định nào cũng cần thông báo văn bản!?”.

Ông Viện trưởng cũng cho biết thêm: Hiện chúng tôi đã thông báo tạm dừng thực hiện Quyết định điều chuyển với Giáo sư Tồn do có nhiều ý kiến và cá nhân đồng chí Tồn có đơn  khiếu nại. Viện Ngôn ngữ học đang chờ chỉ đạo của Viện Hàn Lâm để đưa ra kết luận chính thức về quyết định điều chuyển công tác đối với Giáo sư Tồn.

Rõ ràng Nghị định 40/2014/NĐ-CP là một chủ trương, chính sách đãi ngộ hết sức tốt đẹp và nhân văn của Đảng và Nhà nước đối với các nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao nhằm động viên họ cống hiến tài năng xây dựng đất nước được các cơ quan nhà nước đồng tình hưởng ứng. Chính sách này ra đời được các nhà khoa học đánh giá rất cao, kéo dài và thu xếp vị trí thích hợp cho cán bộ đến tuổi nghỉ hưu đồng nghĩa với việc Nhà nước không lãng phí nguồn nhân tài, chất xám, tận dụng được nhân lực chất lượng cao quý giá. Và câu chuyện “đối xử” với một vị Giáo sư có tài, có tâm ở Viện Ngôn Ngữ học giờ đây không chỉ là câu chuyện nội bộ, mọi cán bộ hưu trí, dư luận đều quan tâm và mong muốn có được một kết quả nhân văn tốt đẹp.

Hoan Nguyễn