Bất chấp đại dịch, kinh tế - xã hội tiếp tục duy trì kết quả ấn tượng

Những kết quả đạt được

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) vừa có Tờ trình Số 3332/TTr-BKHĐT gửi Chính phủ về Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 5, 5 tháng và dự báo 6 tháng đầu năm 2021.

Theo đó, về công tác điều hành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Trong bối cảnh khó khăn, tình hình kinh tế - xã hội trong 5 tháng đầu năm tiếp tục có những kết quả đáng ghi nhận.

Cụ thể, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, lãi suất, tỷ giá ổn định. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 tăng 0,16% so với tháng trước. CPI bình quân 5 tháng tăng 1,29%, thấp nhất kể từ năm 2016, tạo dư địa trong điều hành giá trong mục tiêu dưới 4% đã đề ra. Thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định. Tín dụng phục hồi, tăng 4,67% so với cuối năm 2020, cao hơi mức tăng cùng kỳ của năm 2020 (1,22%). Mặt bằng lãi suất cho vay giảm, thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng được đảm bảo. Thu ngân sách nhà nước 5 tháng đạt 49,7% dự toán năm, tăng 15,2% so cùng kỳ năm 2020. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu có tốc độ tăng cao, 5 tháng ước đạt 33,5% so cùng kỳ năm 2020.

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản diễn ra trong điều kiện thời tiết thuận lợi, các hoạt động đều có mức tăng khá so với cùng kỳ năm 2020, đặc biệt năng suất, sản lượng lúa đông xuân đều tăng, chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển tốt, sản lượng thuỷ sản tăng 2,6%, cao hơn mức tăng cùng kỳ năm 2020. Sản xuất công nghiệp tiếp tục hồi phục và đạt kết quả tích cực, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) 5 tháng tăng 9,9%, trong đó ngành chế biến, chế tạo tăng 12,6% (cùng kỳ 2020 là 3,2%). Hoạt động thương mại và dịch vụ trong nước đạt kết quả khả quan, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 7,6% (nếu loại trừ yếu tố giá tăng 6,7).

Hoạt động đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công ghệ, chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ. Hoạt động thu thập, cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được tích cực triển khai... Đây là những bước tiến mạnh mẽ, thể hiện rõ nét quyết tâm xây dựng Nhà nước kiến tạo, Chính phủ số, kinh tế số, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn tiếp theo.

Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được quan tâm chỉ đạo, phát triển kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội. Tình hình an sinh xã hội, đời sống Nhân dân cơ bản ổn định, từng bước nâng lên. Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhiều nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch tiếp tục được triển khai và phát huy hiệu quả tích cực.

Thực hiện tốt các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các mục tiêu, sự kiện chính trị, văn hoá, đối ngoại quan trọng của đất nước. Trọng tâm là đã bảo vệ an toàn tuyệt đối Đại hội XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp. Hoạt động đối ngoại tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần giữ vững môi trường hoà bình, ổn định và thuận lợi cho phát triển, nâng cao vị thế của đất nước. Việt Nam đã đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc... khẳng định vai trò và đóng góp quan trọng, chủ động, tích cực của Việt Nam trong khu vực và quốc tế.

Dự báo một số chỉ tiêu 6 tháng đầu năm

Theo Bộ KHĐT, quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng dự báo đạt gần 4 triệu tỷ đồng, tốc độ tăng GDP dự báo đạt khoảng 5,8%, thấp hơn 1,31 điểm phần trăm so với mục tiêu kịch bản đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP (kịch bản là 7,11%) và thấp hơn 1,39 điểm phần trăm so với mục tiêu tăng trưởng 6 tháng theo kịch bản cập nhật thời điểm quý I/2021 (tăng 7,19%).

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản dự báo tăng trưởng khoảng 3%. Sản lượng lúa dự báo tăng cả về năng suất và sản lượng. Sản lượng thịt hơi dự báo tăng 6,3%, trong đó sản lượng thịt lợn tăng 6,1%. Sản lượng thuỷ sản dự báo tăng 2,1%.

Sản xuất công nghiệp – xây dựng dự báo tăng trưởng khoảng 7,8%. Dự báo sản lượng sản phẩm các ngành dệt may, da giày, ô tô có mức tăng trưởng tốt. Tuy nhiên, sản lượng các sản phẩm điện tử (các sản phẩm chủ lực đóng góp hàng đầu trong hoạt động xuất khẩu) dự báo chỉ đạt mức tăng thấp hoặc giảm.

Khu vực dịch vụ dự báo tăng trưởng khoảng 5%. Dự báo tiêu dùng tiếp tục xu hướng phục hồi, tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng xã hội dự báo tăng khoảng 7,1%.

Hoạt động của doanh nghiệp dự báo còn khó khăn, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới dự báo tiếp tục xu hướng tăng thấp (khoảng 1,6%) nhưng số vốn đăng ký mới dự báo xu hướng tăng cao (khoảng 34,8%). Dự báo xu hướng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức khá cao.

Bên cạnh đó, Bộ KHĐT cũng chỉ ra một số hạn chế, tồn tại như: Tốc độ tăng trưởng quý I chưa đạt mục tiêu theo kịch bản đề ra. Xuất nhập khẩu còn phụ thuộc vào một số thị trường, tỷ trọng xuất khẩu khu vực FDI cao. Cán cân thương mại chuyển dịch từ xuất siêu sang nhập siêu, hàng hoá xuất nhập khẩu bị ùn ứ. Hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân còn gặp nhiều khó khăn, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường tăng 23%, phản ánh sức chống chịu của các doanh nghiệp đã suy giảm bởi dịch bệnh. Tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức và lao động thiếu việc làm đều tăng, đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn, đặc biệt là người lao động làm việc trong các khu công nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh...

Tiếp tục thực hiện hiệu quả “mục tiêu kép”

Theo Bộ KHĐT, nhiệm vụ trước mắt và những tháng cuối năm còn rất nặng nề, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp. Để phấn đấu hoàn thành cao nhất mục tiêu của Quốc hội giao năm 2021, cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu như:

Tiếp tục kiên định thực hiện hiệu quả “mục tiêu kép”, vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, bảo vệ sức khoẻ Nhân dân, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. Nêu cao tinh thần trách nhiệm, cảnh giác, tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm, quyết liệt chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19. Tập trung rà soát, kịp thời có biện pháp hiệu quả nhằm tháo gỡ những vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách để huy động mọi nguồn lực phục vụ phát triển đất nước. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường thông thoáng, thuận lợi nhất cho sản xuất, kinh doanh.

Cần tăng cường các biện pháp siết chặt kỷ luật tài chính – ngân sách nhà nước, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Khẩn trương nắm bắt tình hình để điều chỉnh giải pháp thu hút FDI phù hợp.

Điều hành đồng bộ các chính sách ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, phát triển sản xuất, ổn định thị trường, phòng ngừa rủi ro. Theo dõi sát diễn biến giá cả, nhất là hiện tượng tăng giá các mặt hàng nguyên, nhiên, vật liệu trong thời gian qua để phân tích, dự báo, rà soát kịch bản tăng trưởng, kịp thời đề xuất các giải pháp kiểm soát lạm phát, bảo đảm tăng trưởng kinh tế năm 2021 đạt mục tiêu đề ra. Đồng thời, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hoá thiết yếu, ổn định giá cả thị trường. Đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, không để ảnh hưởng tới thương mại quốc gia, bảo vệ phù hợp sản xuất và tiêu dùng trong nước.

Tập trung phát triển hạ tầng số, hạ tầng logistic, giao thông, năng lượng. Tích cực triển khai kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistic Việt Nam đến năm 2025.

Phát triển đồng bộ giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp gắn với đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng và phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, tạo nền tảng phát huy giá trị văn hoá và con người Việt Nam trở thành nguồn lực, động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội...

Bùi Quyền