Ban Chỉ đạo của Chính phủ đã xác định 12 dự án/doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương để xem xét, đánh giá, gồm:

(1) Nhóm 4 dự án đầu tư sản xuất phân bón: Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng và DAP số 2 - Lào Cai;

(2) Nhóm 3 dự án đầu tư sản xuất nhiên liệu sinh học (NLSH): Nhà máy NLSH Quảng Ngãi, nhà máy NLSH Phú Thọ và nhà máy NLSH Bình Phước;

(3) Nhóm 2 dự án đầu tư sản xuất thép: Nhà máy thép Việt Trung và dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy Gang thép Thái Nguyên;

(4) Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ (PVTex);

(5) Công ty TNHH Một thành viên Công nghiệp tàu thủy Dung Quất (DQS);

(6) Nhà máy sản xuất bột giấy Phương Nam.

Trong số 12 dự án/nhà máy trên, tới thời điểm hiện nay, có 6 nhà máy đang được vận hành sản xuất, kinh doanh nhưng bị thua lỗ (gồm 4 nhà máy sản xuất phân bón; DQS và Nhà máy thép Việt Trung); 3 Dự án đang bị dừng thi công do chi phí tăng cao và thiếu vốn (Dự án sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ; Dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên; Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam); 3 nhà máy đang bị dừng sản xuất do giá thành cao, thua lỗ lớn (Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi; Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước; Nhà máy sản xuất sơ sợi Đình Vũ - PVTex).

Tổng mức đầu tư ban đầu của 12 dự án trên là: hơn 43.673 tỷ đồng, sau đó được phê duyệt điều chỉnh tăng lên: hơn 63.610 tỷ đồng (tăng 45,65%). Tổng số lỗ luỹ kế của 10 nhà máy đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất tới thời điểm 31/12/2016 là: hơn 16.126 tỷ đồng, trên tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là: hơn 3.985 tỷ đồng.
 
Trên tinh thần khẩn trương, quyết liệt, Ban Chỉ đạo của Chính phủ đã trực tiếp làm việc tại các dự án và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, xử lý các tồn tại, vướng mắc ở từng dự án. Hiện tại, sau khi Ban Chỉ đạo của Chính phủ và Thường trực Chính phủ nghe, cho ý kiến, Bộ Công thương đã tiếp thu, hoàn thiện Báo cáo tổng hợp rà soát đánh giá tình hình và phương án đề xuất xử lý cụ thể đối với từng dự án/doanh nghiệp hoạt động thua lỗ, kém hiệu quả của ngành Công thương để gửi Thủ tướng Chính phủ xem xét, trình Bộ Chính trị.

Phương án xử lý cụ thể đối với từng dự án

Đối với 4 Dự án đầu tư sản xuất phân bón: Phương án xử lý là tiếp tục tập trung thực hiện xử lý các khó khăn, vướng mắc theo các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt là các giải pháp liên quan tới quản trị doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của các dự án. Sau khi đã hoạt động có hiệu quả sẽ thực hiện cổ phẩn hóa, thoái vốn nhà nước khỏi doanh nghiệp (dự kiến sau năm 2018). Riêng dự án Đạm Ninh Bình phải tiến hành xử lý dứt điểm tranh chấp vướng mắc đối với hợp đồng EPC.

Đối với dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi: Có 2 phương án được xem xét để xử lý đối với Dự án, bao gồm: Phương án 1: Công ty cổ phần Nhiên liệu sinh học dầu khí miền Trung (BSR-BF) chuyển nhượng/thoái vốn tại Công ty và Phương án 2: Tái cơ cấu lại Công ty nhiên liệu sinh học miền Trung.

Trên cơ sở cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố: tình hình thực tế, tính pháp lý, tính khả thi… đề xuất lựa chọn Phương án 1: BSR-BF chuyển nhượng/thoái vốn tại Công ty. Tuy nhiên, trước khi thực hiện phương án, cần phải thực hiện các công việc sau: (1) Tính toán khởi động lại nhà máy; (2) Xử lý dứt điểm các vướng mắc với nhà thầu EPC về hạng mục xử lý nước thải để hoàn thành việc quyết toán Dự án đầu tư xây dựng nhà máy; (3) Thực hiện các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ nhiên liệu sinh học thông qua các cơ chế, chính sách của nhà nước.

Đối với Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ: Đề xuất PVOil lựa chọn phương án chuyển nhượng/thoái vốn khỏi Dự án.

Đối với Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước: Có 3 phương án được xem xét để xử lý đối với dự án, đề xuất lựa chọn phương án: PVOil Chuyển nhượng vốn/thoái vốn khỏi Dự án.

Đối với Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên: Có 3 phương án được xem xét để xử lý, đề xuất lựa chọn phương án: Thoái vốn nhà nước và tái cơ cấu lại TISCO.

Đối với Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và nhà máy gang thép Lào Cai: Đối với Dự án này, phương án xử lý là tập trung xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tiếp tục triển khai, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của dự án với các giải pháp kèm theo: (1) Tiến hành đàm phán để sửa đổi lại hợp đồng liên doanh và điều lệ Công ty, trên cơ sở đó tiếp tục triển khai hoàn thiện các hạng mục đầu tư và sản xuất kinh doanh của dự án để nâng cao hiệu quả của toàn dự án; (2) Thực hiện các biện pháp cải tiến trong quản trị sản xuất kinh doanh để tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và đầu tư trong thời gian tới; đồng thời đẩy nhanh tiến độ xây dựng hoàn thành Dây chuyền cán thép 500.000 tấn/năm.

Đối với Dự án Nhà máy đầu tư sản xuất sơ xợi polyester Đình Vũ: Có 3 phương án được xem xét để xử lý đối với dự án này, đề xuất xem xét, lựa chọn phương án: Khởi động lại nhà máy, tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn theo phương thức Hợp tác với đối tác nước ngoài để sản xuất kinh doanh xơ PSF trong 2 năm và sau đó thoái vốn hoặc Phương án 2: PVTex chuyển nhượng Công ty.

Đối với Công ty TNHH một thành viên công nghiệp tàu thủy Dung Quất (DQS): Đề xuất xuất ưu tiên lựa chọn phương án: Phá sản Công ty DQS theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, có xem xét đến phương án chuyển đổi sở hữu Công ty DQS thông qua định giá, bán đấu giá tài sản, công nợ nếu tìm được nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ các điều kiện thực hiện phương án.

Đối với Dự án đầu tư sản xuất bột giấy Phương Nam: Tháng 9 năm 2016, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã có ý kiến đồng ý về chủ trương bán đấu giá toàn bộ tài sản cố định và hàng hóa tồn kho của dự án Nhà máy. Hiện nay, Bộ Công Thương đã thực hiện xong bước thuê tư vấn thẩm định giá khởi điểm, phương án bán đấu giá dự án và đang chuẩn bị các thủ tục pháp lý để tổ chức bán đấu giá công khai dự án.

Đối với tất cả các dự án nêu trên, Ban Chỉ đạo xác định kiên quyết xử lý các dự án thua lỗ, kém hiệu quả theo nguyên tắc và cơ chế thị trường; nhà nước không tiếp tục cấp thêm tiền vào các dự án. Tập trung thực hiện tái cơ cấu các dự án, ưu tiên các phương án bán/chuyển nhượng/thoái vốn, đồng thời xem xét thực hiện phá sản/giải thể các doanh nghiệp/dự án không có điều kiện phục hồi theo qui định của pháp luật. Kiên quyết xử lý các dự án, không để kéo dài gây hệ lụy cho nền kinh tế nhưng phải trên nguyên tắc thận trọng, đúng qui định của pháp luật, bảo đảm lợi ích cao nhất của nhà nước, người lao động, an sinh - xã hội, an ninh - quốc phòng, môi trường...
 
Ngoài việc rà soát 12 dự án nêu trên, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục rà soát các dự án đầu tư trong ngành có nguy cơ kém hiệu quả kinh tế, từ đó có giải pháp phù hợp, kịp thời để tránh thiệt hại cho Nhà nước, tạo hiệu quả và đóng góp tích cực vào phát triển chung của kinh tế đất nước.

 PV