Trải qua một năm biến động mạnh với nhiều biến cố khó lường đi ngược với những dự báo trước đó, các công ty chứng khoán dường như thận trọng hơn trong việc dự đoán chỉ số VN-Index trong năm 2023. Theo đó, phần lớn các công ty chứng khoán đều nhận định thị trường còn chịu nhiều áp lực trong 06 tháng đầu năm và lạc quan hơn với triển vọng trong nửa cuối năm 2023.

Thị trường chứng khoán khép lại năm 2022 với mức giảm sâu hơn 34% so với cuối năm 2021, về 1.007 điểm, trái ngược với những dự đoán VN-Index có thể lên tới 1.800 điểm trong năm 2022. Nguyên nhân khiến chứng khoán Việt Nam là một trong những thị trường có diễn biến tiêu cực nhất trong năm 2022 đến từ cả yếu tố bên trong lẫn bên ngoài.

Đối với các yếu tố ngoại biên, xung đột Nga – Ukraine; chính sách zero COVID của Trung Quốc; các Ngân hàng Trung ương đẩy nhanh qua trình thắt chặt chính sách tiền tệ để đối phó với lạm phát tăng phi mã; rủi ro suy thoái kinh tế ở Mỹ và EU… là các yếu tố rủi ro chính.

Trong khi ở trong nước, rủi ro từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp với các sự kiện như: Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát; quá trình thanh lọc sai phạm trên thị trường chứng khoán như sự kiện FLC; áp lực tỷ giá và lạm phát dẫn đến trạng thái thắt chặt thanh khoản và mặt bằng lãi suất tăng cao; đầu tư công giải ngân chậm… Những điều này khiến VN-Index liên tục biến động, thanh khoản thị trường dần co hẹp.

Bước sang năm 2023, thị trường tài chính toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn thách thức trước xu hướng thắt chặt tiền tệ của các nước lớn, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu… Thị trường chứng khoán Việt Nam theo đó cũng được dự đoán chịu nhiều thách thức trong năm 2023.

Theo Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), thị trường chứng khoán đã phản ánh phần nhiều với những triển vọng tiêu cực nhất trong năm 2022. Dù vậy, những khó khăn đón chờ trong năm 2023 cũng là những thử thách cần thận trọng quan sát. Quan trọng hơn, bởi tác động cộng hưởng của các sự kiện diễn ra trong năm 2022, tăng trưởng lợi nhuận năm 2023 của các doanh nghiệp mà VDSC theo dõi dự báo sẽ giảm tốc đáng kể so với mức tăng trưởng của năm 2022.

Các chuyên gia của VDSC kỳ vọng thị trường sẽ tiếp tục xu hướng đi ngang trong nửa đầu năm trong biên độ 930 -1.060 điểm, do chưa có nhiều động lực hỗ trợ. Sang nửa cuối 2023, trong kịch bản cơ sở, VDSC kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ bắt đầu hạ nhiệt lãi suất và giảm về ở mức 4,6% thời điểm cuối năm; hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp niêm yết bắt đầu xu hướng hồi phục; rủi ro về trái phiếu doanh nghiệp bắt đầu đi qua giai đoạn khó khăn nhất từ quý III/2023..

Trên cơ sở này, VDSC kỳ vọng, VN-Index có thể tiến về ngưỡng 1.200-1.270 điểm trong những tháng cuối năm 2023. Trong kịch bản kém tích hơn, Fed có thể duy trì mức lãi suất cao ở mức 5- 5,25% cho đến hết 2023 nếu lạm phát vẫn chưa thể hạ nhiệt như kỳ vọng, VDSC dự đoán VN-Index sẽ dao động ở mức 930-1.060 điểm.

Các chuyên gia của Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect cũng cho rằng, cả nền kinh tế cũng như thị trường chứng khoán sẽ có hai nửa diễn biến tương đối khác nhau trong năm 2023. Trong những tháng đầu năm, nguyên nhân thị trường tăng phần lớn do định giá các tài sản đã quá hấp dẫn.

Tuy nhiên, đà tăng sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vẫn còn đó.

Theo VNDirect, từ giữa năm 2023, đà tăng của thị trường sẽ vững chãi hơn khi các chính sách tháo gỡ cho trái phiếu doanh nghiệp được thực thi quyết liệt; các Ngân hàng Trung ương trở nên "bớt diều hâu" sẽ kích hoạt một đợt định giá lại tài sản mới; hay Việt Nam được nâng hạng sớm hơn dự kiến... Công ty này dự báo VN-Index sẽ đạt mức 1.300 – 1.350 điểm vào cuối năm 2023, trên cơ sở lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng 14% và định giá P/E 12 – 12,5 lần.

Tương tự, Công ty cổ phần Chứng khoán MB (MBS) cũng dự báo xu hướng VN-Index năm 2023 được chia làm 2 giai đoạn, song có phần thận trọng hơn.

MBS cho rằng, với nền lãi suất duy trì ở mức cao hơn sẽ gây khó khăn cho dòng vốn vào thị trường chứng khoán, áp lực điều chỉnh và rung lắc sẽ vẫn sẽ tiếp diễn nửa đầu năm 2023.

Trong kịch bản cơ sở, MBS dự đoán chỉ số VN-Index sẽ dao động từ 900 – 1.180 điểm. Xu hướng khó khăn 06 tháng đầu năm nhưng tích cực hơn về 06 tháng cuối năm khi kỳ vọng áp lực lãi suất giảm bớt và kinh tế phục hồi trở lại.

Kịch bản thận trọng, nếu suy thoái lớn bất ngờ xảy ra, MBS cho rằng, VN-Index có thể về mức thấp nhất 780 điểm và dao động từ 780-1.080 điểm.

Dự báo của nhóm công ty chứng khoán có vốn đầu tư nước ngoài nhìn chung cũng có nhiều điểm tương đồng với các công ty trên.

Theo đó, Công ty cổ phần Chứng khoán KB (KBSV) dự báo vùng điểm hợp lí của chỉ số VN-Index thời điểm cuối năm 2023 ở mức 1.240 điểm, tương ứng với mức tăng 8,05% của EPS bình quân các doanh nghiệp niêm yết trên sàn HOSE, vùng P/E mục tiêu là 12 lần.

Cụ thể hơn, KBSV cho rằng thị trường sẽ có cơ hội mở rộng thêm đà hồi phục vào quý I/2023, tiếp nối nhịp hồi phục từ cuối năm 2022, khi nhà đầu tư kỳ vọng vào 2 động lực chính là Trung Quốc mở cửa hoàn toàn nền kinh tế và Fed chấm dứt chu kỳ tăng lãi suất sau kỳ họp tháng Ba.

Tuy nhiên, bước sang quý II/2023 là thời điểm các lo ngại suy thoái kinh tế sẽ gây áp lực lên thị trường chứng khoán toàn cầu khi hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp có dấu hiệu suy yếu rõ ràng hơn; áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp lớn khiến rủi ro thị trường gia tăng và chỉ số VN-Index đứng trước nguy cơ quay lại xu hướng điều chỉnh.

Giai đoạn nửa cuối 2023, thị trường chứng khoán sẽ có cơ hội hồi phục trở lại với động lực đến từ động thái nới lỏng chính sách của các Ngân hàng Trung ước, trong khi nền tảng vĩ mô trong nước duy trì ổn định.

Trong kịch bản tiêu cực, KBSV nhận định, chỉ số VN-Index sẽ giảm về mốc 880 điểm cuối năm 2023 (tương ứng mức giảm EPS 8% và P/E ở mức 10.x).

Trúc Mai (t/h)