Chuyên gia kinh tế TS. Võ Trí Thành nhận định, lãi suất cuối năm 2025 có xu hướng tăng một phần do yếu tố mùa vụ, một phần do một số ngân hàng thanh khoản chưa tốt.
Trong báo cáo về ngành ngân hàng mới công bố, các chuyên gia Công ty Chứng khoán VCBS cho rằng, khả năng lãi suất huy động sẽ duy trì đi ngang với sự hỗ trợ đến từ nỗ lực thúc đẩy tín dụng của NHNN, cùng với định hướng “tiếp tục bám sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản, tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng cung ứng tín dụng cho nền kinh tế và kịp thời có giải pháp điều hành chính sách tiền tệ phù hợp”.
VCBS kỳ vọng, tốc độ tăng lãi suất huy động sẽ theo hướng nhích dần đều, nhưng vẫn ở mặt bằng thấp so với giai đoạn trước Covid-19. VCBS dự báo, mức lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ 0,2 - 0,3 điểm phần trăm ở các kỳ hạn trung và dài hạn cho giai đoạn cuối năm 2024 và đi ngang trong năm 2025.
Tương tự, báo cáo cập nhật vĩ mô vừa phát hành của Công ty Chứng khoán VNDirect nhận định, hiện tại chưa nhận thấy động cơ để NHNN tăng lãi suất điều hành vào năm 2025, đặc biệt khi các ngân hàng trung ương khác trong khu vực đang theo xu hướng cắt giảm lãi suất điều hành. Theo VNDirect, việc mặt bằng lãi suất huy động tăng lên, mặc dù ở tốc độ vừa phải, sẽ tiếp diễn trong thời gian tới và xu hướng này chịu tác động lớn từ nhu cầu tín dụng cũng như áp lực tỷ giá.
Do đó, VNDirect dự báo lãi suất huy động bình quân năm tới sẽ tăng nhẹ nhưng vẫn sẽ thấp hơn đáng kể so với thời điểm trước dịch Covid-19. Qua đó giúp duy trì môi trường lãi suất cho vay thấp, khuyến khích doanh nghiệp và người dân mở rộng kinh doanh, đầu tư và tiêu dùng, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vào năm 2025.
Cũng về lãi suất cho vay, báo cáo của VCBS đưa ra dự báo, mặt bằng lãi suất đi ngang và duy trì ở mức thấp cho giai đoạn cuối 2024, đầu năm 2025 theo định hướng hỗ trợ nền kinh tế. Việc lãi suất huy động tăng nhẹ sẽ tạo áp lực nhất định lên lãi suất cho vay. Tuy nhiên, hạn mức tăng trưởng (room) tín dụng dồi dào trong thời gian qua làm tăng cạnh tranh tăng trưởng tín dụng giữa các ngân hàng và giúp duy trì mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp.
Theo chuyên gia của VCBS, trong ngắn hạn, lãi suất cho vay sẽ có sự phân hóa. Lãi suất cho vay đối với nhóm ngành thuộc lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, xuất khẩu… theo các chương trình ưu đãi về lãi suất có thể tiếp tục giảm nhẹ. Lãi suất ở nhóm ngành có mức độ hồi phục nhanh hơn và rủi ro hơn như bất động sản, xây dựng sẽ điều chỉnh tăng theo đà tăng của lãi suất huy động.
Tuy nhiên, với mong muốn của nhiều doanh nghiệp là lãi suất cho vay giảm thêm, thậm chí có doanh nghiệp kiến nghị giảm thêm 2 - 3% nữa thì vẫn là bài toán khó của không ít ngân hàng trong bối cảnh nhiều áp lực từ nợ xấu, thanh khoản hay biến động của tỷ giá ngoại tệ…
Nhóm chuyên gia từ Công ty Chứng khoán MSB dự báo, đến quý IV, lãi suất huy động có thể tăng nhẹ khi tăng trưởng tín dụng thường có xu hướng tăng mạnh về cuối năm bởi đây là mùa kinh doanh cao điểm trong năm. Theo đó, dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn sẽ dao động quanh mức 4,7%/năm.
Bên cạnh yếu tố nội sinh từ hoạt động huy động, áp lực tỷ giá vẫn rất lớn và nguy cơ lạm phát tăng cũng tác động đến lãi suất cho vay tăng.
"Chúng tôi ước tính tốc độ tăng trưởng tín dụng cao hơn khoảng 1,3 - 1,5 lần so với tốc độ tăng trưởng huy động vốn. Do đó, điều này đã phần nào gây áp lực tăng lên lãi suất huy động ở nhóm ngân hàng thương mại tư nhân nhằm thu hút tiền gửi", chuyên gia phân tích MBS nhận định.
Chuyên gia tài chính - ngân hàng, Tiến sỹ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, từ nay tới cuối năm, lãi suất huy động có xu hướng tiếp tục đi lên nhằm thu hút thêm nguồn vốn từ người dân. Theo đó, lãi suất cho vay có khả năng tăng. Ngoài ra, khi tỷ giá tăng, các ngân hàng buộc phải cân nhắc để không làm giảm sức cạnh tranh của tín dụng. Từ đó, việc điều chỉnh lãi suất cho vay trở thành công cụ cân bằng giữa áp lực từ thị trường tiền tệ và mục tiêu duy trì tăng trưởng tín dụng.
Tiến sỹ Hiếu cho rằng, lãi suất cho vay tăng nhưng sẽ khó tăng cao khi chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng nỗ lực giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay.
PV (t/h)
