Lễ hội Ná Nhèm được tổ chức vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch với nghi thức, nghi lễ thờ cúng đức vua Miêu Tĩnh, đức vua Cao Quyết, đức thánh Cao Sơn – Quý Minh gắn với các câu chuyện đánh giặc giữ làng và các phong tục, hoạt động văn hoá, trò diễn của người Tày xã Trấn Yên như: hoá trang, bôi mặt nhọ để diễn trò đánh trận; lễ rước sinh thực khí nam (tàng thinh), sinh thực khí nữ (mặt nguyệt); trò diễn sỹ – nông – công – thương, ngư – tiều – canh – mục (kén dâu, kén rể) và các môn thể thao truyền thống như: chơi đu, kéo co, bịt mắt bắt dê, đẩy gậy… Trước khi kết thúc lễ hội là tiết mục Giáo Thiên lôi của các ông tướng, ban bình an, ấm no, phúc lộc cho mọi nhà.
Năm 2015, lễ hội Ná Nhèm được Bộ Trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể cấp Quốc gia. Lễ hội không chỉ thể hiện tinh thần thượng võ của dân tộc Việt Nam mà còn thấm đượm tinh thần dân chủ và mang tính nhân văn sâu sắc. Lễ hội Ná Nhèm theo tiếng dân tộc Tày gọi là lễ hội mặt nhọ, là một trong những lễ hội độc đáo của bà con dân tộc Tày, Nùng tại Lạng Sơn.
Triệu Thành
