Rà soát, xử lý dứt điểm chợ “cóc”, chợ “tạm”
Văn phòng UBND TP. Hà Nội vừa truyền đạt Kết luận của Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền tại cuộc họp triển khai Nghị quyết 436/NQ-HĐND và các chỉ đạo về xử lý dứt điểm tình trạng chợ “cóc”, chợ “tạm” và cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm không bảo đảm điều kiện.
Theo đánh giá của lãnh đạo Thành phố, tình trạng chợ tự phát và các điểm giết mổ nhỏ lẻ tồn tại kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến vệ sinh an toàn thực phẩm, mỹ quan đô thị, môi trường và tạo ra sự cạnh tranh không bình đẳng. “Vẫn còn địa phương chưa thực hiện nghiêm chỉ đạo, chưa báo cáo đúng hạn hoặc xử lý chưa triệt để, để xảy ra tái phát” – Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh.
UBND Thành phố giao Sở Công Thương khẩn trương xây dựng kế hoạch tổng thể xử lý chợ “cóc”, “chợ tạm” theo lộ trình “việc dễ làm trước, việc khó làm sau”, báo cáo trước ngày 15/10/2025. Đồng thời, Sở phải phối hợp với các ngành, hướng dẫn cơ sở rà soát, thống kê và lập phương án giải tỏa cụ thể. Những khó khăn vượt thẩm quyền sẽ được tổng hợp, báo cáo Thành phố xem xét.
Đặc biệt, UBND các xã, phường phải hoàn thành rà soát trong tháng 9/2025 và chịu trách nhiệm toàn diện trước Thành phố về kết quả. Ngoài kế hoạch giải tỏa, địa phương cần duy trì lực lượng chống tái lấn chiếm, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không mua bán tại chợ cóc, chợ tạm.
Theo Sở Công Thương Hà Nội, hiện trên địa bàn có 167 điểm kinh doanh tự phát, tập trung nhiều tại các quận, huyện như Từ Liêm, Giảng Võ, Hà Đông, Tam Hưng, Bạch Mai, Khương Đình, Kiến Hưng, Hưng Đạo, Cầu Giấy... Trong khi đó, Hà Nội có 457 chợ truyền thống nhưng nhiều chợ đã xuống cấp, không đáp ứng nhu cầu mua sắm hiện đại.
Nguyên nhân tồn tại chợ cóc, chợ tạm được các chuyên gia chỉ ra là thói quen mua bán lâu đời, tâm lý “tiện đâu mua đấy” của người dân, cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh khiến nhu cầu tiêu dùng tăng cao. Bên cạnh đó, nhiều khu vực chưa có đủ chợ dân sinh, trong khi việc kêu gọi đầu tư xây dựng chợ mới còn khó khăn.
Thực tế cho thấy, các chợ truyền thống chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu mua sắm tại khu vực nội thành và 70% ở ngoại thành. Tuy nhiên, sự xuống cấp về hạ tầng, cộng thêm mức thuế phí cao, khiến nhiều tiểu thương lựa chọn hoạt động ngoài lề đường thay vì vào chợ chính thống. Đây cũng là một trong những nguyên nhân tạo nên vòng luẩn quẩn trong quản lý chợ “cóc”, chợ “tạm”.
Giải pháp căn cơ và đầu tư hạ tầng hiện đại
Để tránh tình trạng “siết chỗ này, phình chỗ kia”, các chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng, Hà Nội cần triển khai đồng bộ giải pháp. Trước hết, các xã phường phải xây dựng phương án giải tỏa cụ thể, duy trì lực lượng thường trực để chống tái lấn chiếm, gắn trách nhiệm cho lực lượng công an xã, trật tự đô thị. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền để thay đổi thói quen mua sắm của người dân, khuyến khích vào chợ truyền thống hoặc hệ thống cửa hàng tiện lợi.
Về lâu dài, Thành phố cần khuyến khích đầu tư xã hội hóa xây dựng chợ mới và cơ sở giết mổ tập trung. Bà Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Công ty PC Thương mại Lan Vinh, đề xuất Hà Nội nên hỗ trợ về thuế, phí để tạo động lực cho tiểu thương rời bỏ chợ tạm, chợ cóc, chuyển vào chợ chính thống.
UBND TP. Hà Nội giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì quy hoạch hệ thống cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung, hiện đại; đồng thời rà soát để loại bỏ dần cơ sở nhỏ lẻ. Mục tiêu là bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ môi trường và tạo môi trường kinh doanh minh bạch. Các cơ chế, chính sách đặc thù cũng sẽ được đề xuất để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cũng yêu cầu Sở Công Thương phối hợp các ngành đổi mới mô hình chợ an toàn thực phẩm, phát triển mô hình chợ 0 đồng; đồng thời, xây dựng kế hoạch giải tỏa dứt điểm các chợ cóc, chợ tạm trong năm 2026. Thành phố cũng sẽ nghiên cứu đầu tư các trung tâm kiểm định, kiểm nghiệm hiện đại, cùng xe kiểm định di động nhằm tăng cường giám sát an toàn thực phẩm.
Mục tiêu cuối cùng là vừa giải quyết dứt điểm chợ cóc, chợ tạm gây mất mỹ quan và tiềm ẩn rủi ro, vừa hình thành hệ thống chợ văn minh, cơ sở giết mổ hiện đại, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng an toàn của người dân Thủ đô trong bối cảnh phát triển mới.
Thiên Trường
