Sáng 10/5, vấn đề quảng cáo sai sự thật của người nổi tiếng đã trở thành một trong những tâm điểm thảo luận sôi nổi tại hội trường Quốc hội trong phiên góp ý cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Các đại biểu Quốc hội thể hiện sự quan ngại sâu sắc trước tình trạng này và đề xuất những giải pháp mạnh mẽ để chấn chỉnh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Xử lý nghiêm KOL sai phạm, cả ở nơi làm việc
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Bà Rịa - Vũng Tàu) đặc biệt lưu ý đến hoạt động quảng cáo trên nền tảng số với sự tham gia của các KOL (Key Opinion Leader) và người nổi tiếng. Bà nhấn mạnh vai trò của những cá nhân có tầm ảnh hưởng lớn này trong việc truyền cảm hứng và dẫn dắt dư luận, tác động trực tiếp đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng.
Theo bà Phúc, việc các KOL đưa ra nhận xét, đánh giá sản phẩm dựa trên trải nghiệm cá nhân nhằm tạo dựng lòng tin là một hình thức quảng cáo phổ biến. Tuy nhiên, tình trạng quảng cáo sai sự thật đã gây bức xúc trong dư luận và từng được Quốc hội chất vấn nhiều lần.
Nữ đại biểu cho rằng dự Luật sửa đổi cần tăng cường chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo, đặc biệt đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo và người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng. Bà đề nghị Chính phủ sớm sửa đổi nghị định để nâng cao mức phạt, đảm bảo tính răn đe, bảo vệ sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng và tạo môi trường quảng cáo lành mạnh, bình đẳng.
"Bên cạnh đó cần bổ sung, rà soát các quy định về đạo đức, trách nhiệm nghề nghiệp, pháp lý của người có ảnh hưởng. Việc có cơ chế quản lý riêng với người nổi tiếng, người có ảnh hưởng là cần thiết", bà Phúc nhấn mạnh. Bà lý giải rằng đối với những người nổi tiếng làm việc trong các cơ quan, tổ chức, khi họ quảng cáo sai sự thật, chính cơ quan, tổ chức đó cần có cơ chế quản lý chặt chẽ, bổ sung quy chế hoạt động nội bộ về đạo đức nghề nghiệp khi tham gia quảng cáo và quy định rõ hình thức xử lý vi phạm.
Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nhấn mạnh nghĩa vụ của người chuyển tải quảng cáo và cho rằng cần quy trách nhiệm rõ ràng cho cả chủ thể quảng cáo và người chuyển tải, đặc biệt là những người có ảnh hưởng, người nổi tiếng. Ông Hòa bày tỏ sự đồng tình với việc tăng mức xử phạt hành chính đối với những trường hợp này, bởi người tiêu dùng thường tin tưởng vào uy tín của người nổi tiếng khi xem hoặc nghe quảng cáo.
Làm rõ cơ chế bồi thường cho người tiêu dùng
Đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) cũng mạnh mẽ ủng hộ việc xử lý nghiêm những người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Bà Thu dẫn chứng các vụ việc sữa giả, thực phẩm chức năng giả gần đây, trong đó các công ty đều có giấy tờ kiểm định nhưng sản phẩm thực tế lại là hàng giả.
Bà Thu đặt ra câu hỏi về tính khả thi của việc yêu cầu người quảng cáo, đặc biệt là các nghệ sĩ, KOL, phải có trách nhiệm kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm. Bà Thu cũng băn khoăn về hình thức thông báo trước đến người tiếp nhận quảng cáo về việc mình sắp thực hiện quảng cáo.
Về cơ chế bồi thường, đại biểu Trần Khánh Thu cho rằng cần quy định rõ hơn trong luật về trách nhiệm liên đới bồi thường của người chuyển tải quảng cáo, nhất là những người nổi tiếng, đối với những hành vi quảng cáo sai sự thật của mình.
Bà Thu chia sẻ kinh nghiệm từ một số quốc gia như Mỹ, yêu cầu người nổi tiếng phải công khai mối quan hệ tài chính với nhãn hàng khi quảng cáo sản phẩm, đồng thời quảng cáo phải trung thực, không gây hiểu lầm. Hàn Quốc thậm chí còn cấm các hoạt động quảng cáo trá hình trên mạng xã hội với mức phạt nặng. Năm 2022, Hàn Quốc còn bổ sung quy định cấm nghệ sĩ làm gương mặt đại diện cho các hãng rượu để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến giới trẻ.
Các quy định này, theo bà Thu, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo tính trung thực trong hoạt động quảng cáo. Bà Thu nhấn mạnh: "Người nổi tiếng cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật khi tham gia quảng cáo để tránh các hậu quả pháp lý và ảnh hưởng đến uy tín cá nhân".
Những ý kiến mạnh mẽ từ các đại biểu Quốc hội cho thấy sự quyết tâm của cơ quan lập pháp trong việc chấn chỉnh tình trạng quảng cáo sai sự thật, đặc biệt là hành vi của những người nổi tiếng. Việc bổ sung các chế tài riêng, tăng cường xử phạt và quy định rõ cơ chế bồi thường được kỳ vọng sẽ tạo ra một môi trường quảng cáo minh bạch, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và nâng cao trách nhiệm của những người có tầm ảnh hưởng trong xã hội.
Tâm An (t/h)
