Phải chăng, ẩn sau những bảng sao kê ấy là câu chuyện về sự liêm chính, về cách mà chúng ta – chính quyền và nhân dân - cùng nhau bảo vệ lợi ích chung, hướng tới một xã hội công bằng và minh bạch? Những câu hỏi này không chỉ khiến chúng ta suy ngẫm mà còn thôi thúc nhìn nhận lại vai trò của sao kê – một công cụ tưởng chừng giản đơn nhưng lại mang sức mạnh của một quả đấm thép trong việc củng cố lòng tin và xây dựng nền tảng đoàn kết quốc gia.
"Sao kê" – Hành động nhỏ, hiệu quả lớn
Trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ, việc minh bạch tài chính đã trở thành yêu cầu cấp bách để củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. "Sao kê" – một thuật ngữ tài chính tưởng chừng đơn giản, nhưng đã trở thành biểu tượng của sự công khai và trách nhiệm giải trình, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Từ những bảng số liệu khô khan, sao kê đã trở thành minh chứng cho cam kết công khai, rõ ràng và minh bạch trước nhân dân.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, theo quy định tại Điều 9 Hiến pháp, là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Với vai trò là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, Mặt trận Tổ quốc đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong chiến dịch kêu gọi cứu trợ vừa qua, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp nhận 1.344 tỷ đồng chỉ trong 17 ngày (tính đến 17h00 ngày 17/09/2024). Con số này không chỉ phản ánh tấm lòng hảo tâm của người dân, thể hiện truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách”, tinh thần chung sức, đoàn kết đồng lòng của dân tộc Việt Nam, mà còn minh chứng rõ nét cho sự tin tưởng mạnh mẽ vào Đảng và Nhà nước. Đáng chú ý, mặc dù nhân dân không yêu cầu, Mặt trận Tổ quốc đã chủ động công bố sao kê tài khoản nhận ủng hộ đồng bào chịu ảnh hưởng của cơn bão số 3. Hành động này thể hiện sự đổi mới trong tư duy lãnh đạo, đặt lợi ích của nhân dân lên hàng đầu, minh chứng cho mục tiêu xây dựng một Nhà nước "của dân, do dân và vì dân".
Việc tự công khai sao kê không chỉ tạo ra không gian minh bạch, giúp nhân dân theo dõi, kiểm soát việc sử dụng nguồn quỹ, mà còn khẳng định trách nhiệm giải trình của Mặt trận Tổ quốc trước nhân dân. Sự chủ động này đã thể hiện rõ chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc trong việc đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, cũng như tăng cường sự đồng thuận xã hội.
Hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã góp phần củng cố niềm tin của nhân dân, đập tan mọi âm mưu chia rẽ của các thế lực thù địch. Minh bạch tài chính không chỉ là biện pháp quản lý hiệu quả mà còn là cách thể hiện tinh thần phục vụ nhân dân, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc vững mạnh. Đây chính là minh chứng sống động cho sự đổi mới tư duy lãnh đạo, hướng tới mục tiêu tối cao là phục vụ nhân dân, “lập nên kỳ tích phát triển mới vì một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, cùng tiến bước, sánh vai với các cường quốc năm châu, thực hiện thành công tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc ta.”[3]
Tư duy mới trong quản lý tài chính của nhà nước
Việc công khai sao kê không chỉ đơn thuần là hành động báo cáo tài chính, mà còn thể hiện sự thay đổi trong tư duy lãnh đạo và quản lý của Đảng và Nhà nước. Theo Văn kiện Đại hội Đảng XIII, Đảng ta đã xác định rõ định hướng xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa "của dân, do dân và vì dân," trong đó sự minh bạch và công khai là yếu tố then chốt để xây dựng niềm tin, cũng như củng cố sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc.
Tiếp thu chủ trương đổi mới tư duy lãnh đạo, tăng cường công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình từ các cơ quan Đảng cấp trên, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/ĐUK ngày 06/12/2013 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương”. Điều này cho thấy quyết tâm trong công tác kiểm tra, giám sát—một chức năng lãnh đạo quan trọng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Hơn nữa, chủ trương đổi mới tư duy lãnh đạo, chú trọng công khai và giám sát minh bạch không chỉ được thể hiện trong các văn kiện nghị quyết đại hội, mà còn được các Đảng ủy cấp dưới cụ thể hóa trong nghị quyết, kế hoạch hành động. Có thể kể đến Kế hoạch số 60-KH/ĐU của Đảng ủy Vietcombank về thực hiện công tác lý luận chính trị năm 2024. Trong đó, Đảng ủy Vietcombank nhấn mạnh: “Tiếp tục tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên và người lao động nhận thức sâu sắc hơn nữa nội dung tác phẩm 'Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam' và tác phẩm 'Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh' của đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.”
Đồng thời, kế hoạch còn nêu rõ: “Công tác tuyên truyền trên các phương tiện mới, cách làm sáng tạo trong triển khai, học tập, quán triệt thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng; phát hiện, biểu dương những mô hình, gương sáng nỗ lực đạt kết quả và những thành tích nổi bật. Chia sẻ khó khăn, vướng mắc của đơn vị, nhất là việc xây dựng đang gặp thách thức về nhân lực, tài chính, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hội nhập. Thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ chính trị, quốc phòng, an ninh, ngoại giao, chăm lo người lao động, tạo không khí phấn khởi.” Để hiện thực hóa những chủ trương này, mỗi đảng viên và người lao động tại Vietcombank đều tích cực học tập và thực hiện theo đường lối lãnh đạo của Đảng. Năm bản sắc văn hóa của Vietcombank—Tin cậy, Chuẩn mực, Sẵn sàng đổi mới, Bền vững, Nhân văn- chính là minh chứng cho sự áp dụng và thực hiện đường lối đó. Ngoài ra, Vietcombank đã thực hiện nhiều biện pháp để đảm bảo tính công khai và minh bạch trong hoạt động của mình, như việc công bố các báo cáo thường niên chi tiết, trong đó bao gồm các thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh, và các biện pháp quản lý rủi ro. Đây là biểu hiện rõ nét cho sự thay đổi mạnh mẽ trong tư duy lãnh đạo, khi các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp không chỉ tập trung vào quản lý, mà còn đề cao tính minh bạch và trách nhiệm trong mọi hoạt động.
Minh bạch là nền tảng của niềm tin, vũ khí đập tan âm mưu phá hoại
Công khai sao kê không chỉ đảm bảo minh bạch mà còn củng cố niềm tin của nhân dân. Khi mọi hoạt động tài chính rõ ràng, các thế lực thù địch không còn cơ hội lợi dụng để tung tin đồn và gây chia rẽ. Sự kiện Mặt trận Tổ quốc công khai sao kê tài khoản nhận ủng hộ đã minh chứng cho lòng tin vững chắc của nhân dân vào Đảng và Nhà nước.
Trong bối cảnh các thế lực thù địch luôn tìm cách phá hoại, việc minh bạch qua sao kê trở thành một vũ khí sắc bén. Công khai tài chính tạo ra một “bức tường” bảo vệ trước những âm mưu bôi nhọ, giúp duy trì niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước. Mỗi lần sao kê được công bố, số tiền ủng hộ tăng lên, phản ánh sự đồng lòng của nhân dân. Minh bạch tài chính không chỉ là biện pháp quản lý mà còn thể hiện trách nhiệm của Đảng và Nhà nước trong việc phục vụ nhân dân và xây dựng sự đoàn kết bền vững trong xã hội..
Tư duy lãnh đạo mới: Của dân, do dân và vì dân
Sự thay đổi trong tư duy lãnh đạo và quản lý của tổ chức nhà nước không chỉ dừng lại ở việc công khai tài chính. Đảng ta đã nhấn mạnh trong Nghị quyết Đại hội XIII rằng: “Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, ‘lợi ích nhóm,’ những biểu hiện ‘tự diễn biến,’ ‘tự chuyển hóa’ trong nội bộ.” Tư duy lãnh đạo này không chỉ giúp đẩy lùi các hành vi tiêu cực, mà còn thúc đẩy sự minh bạch và trách nhiệm giải trình trước nhân dân.
Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã nhiều lần khẳng định: “Tăng cường công khai, minh bạch, giám sát, kiểm soát quyền lực; xây dựng văn hóa liêm chính, tiết kiệm để 'không muốn', 'không cần' tham nhũng, tiêu cực.”[4]. Đây chính là nền tảng để xây dựng một Nhà nước pháp quyền, trong đó quyền lực của cán bộ, công chức được giám sát chặt chẽ, tất cả hoạt động đều vì nhân dân.
Sao kê – Vũ khí sắc bén củng cố niềm tin dân tộc
Kết lại, từ những sự kiện thực tiễn, có thể khẳng định rằng “sao kê” không chỉ đơn thuần là một công cụ quản lý tài chính, mà đã trở thành biểu tượng của sự minh bạch và trách nhiệm giải trình. Bằng việc công khai tài chính, chính quyền đã củng cố niềm tin của nhân dân, bảo vệ sự đoàn kết toàn dân tộc. Minh bạch tài chính không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan nhà nước mà còn là phương tiện để đập tan những âm mưu xuyên tạc của các thế lực thù địch, củng cố niềm tin và tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Có thể thấy, “sao kê” không chỉ là công cụ quản lý tài chính đơn thuần, mà đã trở thành biểu tượng của sự trong sạch, trách nhiệm giải trình và niềm tin. Trong bối cảnh xã hội hiện nay, việc công khai qua sao kê không chỉ xây dựng lòng tin vào chính quyền mà còn tạo nên sức mạnh đoàn kết, đồng lòng của toàn dân tộc. Khi bất kỳ sao kê nào được công bố, không ai còn phải tìm cách "kê sao cho đúng" nữa, mà nó sẽ trở thành "hạt mầm nảy cây đại thụ" cho sự tin tưởng, quy tụ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, vì một nước Việt Nam "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". Chính nhờ sự rõ ràng và trách nhiệm giải trình này, mọi âm mưu phá hoại từ bên ngoài sẽ dần bị vô hiệu hóa, tạo nền tảng cho đất nước vươn lên mạnh mẽ, phát triển bền vững dựa trên niềm tin vững chắc từ nhân dân.
[3] Nghị Quyết Đại Hội Đại Biểu Toàn Quốc Lần Thứ XIII của Đảng
[4] Trích từ cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, trang 31
* Bài dự Giải Búa Liềm Vàng khối doanh nghiệp Trung ương năm 2024
Tác giả: Đoàn Thị Yến – Phòng Dịch vụ Chi bộ 31
Trung tâm Hỗ trợ khách hàng, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam