Lãi suất có giảm vào cuối năm?

THCL Sau khi nhiều ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động ở các kỳ hạn ngắn, một số ngân hàng cổ phần lại tăng khá mạnh lãi suất tiết kiệm kỳ hạn dài. Điều nà, khiến thị trường thấp thỏm bao giờ lãi suất cho vay sẽ được giảm thêm trong bối cảnh doanh nghiệp vẫn than khó tiếp cận vốn như hiện nay.

Mặc dù, các ngân hàng thương mại lớn giảm lãi suất nhưng cuộc đua lãi suất lại diễn ra ở nhóm ngân hàng vừa và nhỏ

Tại tọa đàm công bố báo cáo kinh tế vĩ mô quý III/2016 được tổ chức sáng 11/10, Tiến sĩ Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) nhận định: Nguồn huy động dồi dào trong khi tăng trưởng tín dụng duy trì ở mức vừa phải tạo điều kiện cho mặt bằng lãi suất hạ nhiệt. Đây là thời điểm thích hợp để các ngân hàng thương mại có thể cắt giảm từng bước lãi suất cho vay, khi mà áp lực chạy đua lãi suất không còn diễn ra như những quý trước.

Dẫn số liệu của Tổng cục Thống kê, TS. Thành cho biết: huy động vốn của các tổ chức tín dụng tại thời điểm 20/9/2016 đã tăng 12,02% so với cuối năm 2015. Mức tăng này cao hơn nhiều so với mức 8,9% cùng kỳ năm 2015. Trong khi đó, tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế ước tính đạt 10,5%, giảm nhẹ so với năm 2015.

Nhóm nghiên cứu VEPR cho rằng sức ép từ cầu tín dụng đã không còn, thay vào đó, huy động dồi dào đã giúp mặt bằng lãi suất trong nước giảm dần trong quý III. Cùng với đó, diễn biến lãi suất bình quân liên ngân hàng (qua đêm và một tuần) đều giảm liên tục trong 3 tháng qua, cụ thể lãi suất kỳ hạn một tuần giảm dần từ mức trung bình 1,6% trong tháng 6 xuống lần lượt 1,35%; 1,01% và 0,54% trong 3 tháng tiếp theo.

Nguồn huy động dồi dào đã tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại lớn hạ lãi suất huy động, sau một thời gian dài giữ ở mức kịch trần. Đơn cử, cuối tháng 9, Vietcombank, VietinBank, BIDV… đã đồng loạt điều chỉnh giảm các mức lãi suất Tại Vietcombank, lãi suất huy động kỳ hạn 3 tháng và 6 tháng giảm lần lượt 0,2 và 0,3 điểm phần trăm xuống mức 4,8% và 5,3%. BIDV và Vietinbank có mức giảm mạnh hơn, từ 0,3 - 0,7 điểm phần trăm đối với các khoản tiền gửi kỳ hạn dưới 1 năm. Trong khi đó, tổng phương tiện thanh toán toàn hệ thống tính tới 20/9 đã tăng 11,8% so với cuối 2015, cao hơn mức 8,9% cùng kỳ.

“Đây là thời điểm thích hợp để các ngân hàng thương mại có thể giảm từng bước lãi suất cho vay, khi mà áp lực chạy đua lãi suất không còn diễn ra như những quý trước. Điều này kỳ vọng tạo cú huých cho doanh nghiệp trong những quý tiếp theo, bên cạnh các nỗ lực hỗ trợ cải thiện môi trường kinh doanh hiện nay” ,TS Nguyễn Đức Thành bình luận.

Tuy nhiên, tại các ngân hàng nhỏ mức lãi suất huy động ở các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên phổ biến từ 7,6%-7,7%/năm. Theo biểu lãi suất mới được cập nhật vào cuối tuần qua (8/10) của ngân hàng OCB, lãi suất huy động cao nhất cho kỳ hạn 13 tháng với 7,7%/năm, nhưng số tiền gửi của khách hàng phải có trị giá từ 500 tỷ đồng trở lên.

Hiện VietCapital Bank niêm yết mức lãi suất kỳ hạn 18 tháng được niêm yết ở mức khá cao là 8,3%/năm, trong khi kỳ hạn 13 tháng cũng lên tới 7,9%/năm. Tuy nhiên, đây là mức lãi suất áp dụng cho tiền gửi trực tuyến. Theo quan sát của chúng tôi, trong thời gian gần đây, VietCapital Bank là ngân hàng liên tục nâng lãi suất huy động.

Tương tự, Eximbank cũng là một trong số những ngân hàng cần mẫn nâng lãi suất đầu vào từ cuối năm trước đến nay. Theo biểu lãi suất mới điều chỉnh từ ngày 4/10, lãi suất huy động tiền gửi tại tổ chức này đã lên mức 7,5%/năm cho kỳ hạn 13 tháng lĩnh lãi cuối kỳ dành cho tiết kiệm mở mới với mức gửi từ 500 tỷ đồng trở lên.

Còn tại ngân hàng NCB, mức lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 18 tháng là 7,8%/năm và kỳ hạn 24 tháng lên 8%/năm.

Khi trao đổi về việc lãi suất có giảm hay không, ông Trương Đình Tuyển, nguyên Bộ trưởng Thương mại cho rằng: việc một số ngân hàng thương mại lớn giảm lãi suất huy động ngắn hạn không bao quát chung cho cả thị trường và không trở thành khuynh hướng giảm lãi suất cho vay chung của thị trường tiền tệ.

Theo ông Tuyển, thì lãi suất chính sách hiện quá nhiều, chèn lấn vào khu vực cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, nơi đang tạo ra việc làm, tăng trưởng.

Thứ hai là nợ xấu thực chất đang tăng lên, đặc biệt là nợ trong các công trình cơ bản dùng vốn BOT. Thêm vào đó, việc trái phiếu Chính phủ và giá dầu đang tăng lên.

“Nếu vừa nới lỏng tín dụng để đạt mục tiêu tăng trưởng 18-20% như Ngân hàng Nhà nước đề ra, cộng với giảm lãi suất huy động sẽ kích thích vay và đẩy lạm phát lên. Không cẩn trọng lạm phát vượt 5% như chơi, sẽ rất nguy hiểm cho nền kinh tế”, ông Tuyển lưu ý.

Hải Minh