Lập Thạch: Điểm sáng ngành văn hóa

Từng bước hoàn thiện hệ thống thiết chế VHCS

Nhằm xây dựng và phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở, trong những năm qua, HĐND và UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện. Nhờ đó, cơ sở vật chất văn hóa, thể thao trên địa bàn các huyện ngày càng được đầu tư đồng bộ, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, thể thao cơ sở.

Thiết chế văn hóa cơ sở tại Lập Thạch đang phát huy hiệu quả

Để động viên, kích cầu chương trình xây dựng nhà văn hóa thôn theo chuẩn văn hóa nông thôn mới, Ban Thường vụ Huyện ủy Lập Thạch đã ban hành Nghị quyết số 04-TrNQ-HU ngày 12/12/2011 về hỗ trợ nhà văn hóa thôn, tổ dân phố mở rộng hoặc xây dựng mới với mức hỗ trợ 20 triệu đồng/1 nhà văn hóa.

Trong 3 năm, từ năm 2013 – 2015, Chủ tịch UBND huyện Lập Thạch quyết định chi chuyển giao cho ngân sách xã số tiền 2,74 tỷ đồng, hỗ trợ cho 137 nhà văn hóa thôn đã hoàn thành việc mở rộng, xây mới đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới.

Đến nay, 100% các xã đã quy hoạch xong khu trung tâm văn hóa xã đủ diện tích đất từ 10.000 m2 trở lên, trong đó 4 xã mở rộng diện tích tại chỗ, các xã còn lại đều quy hoạch ở địa điểm mới. 18/18 xã đã hoàn thành các thủ tục hồ sơ phương án đền bù giải phóng mặt bằng. 17/18 xã đã xây dựng xong nhà luyện tập thể dục thể thao đa năng. 182/214 nhà văn hóa thôn, TDP đảm bảo tiêu chí khu đất có diện tích từ 500m2 trở lên (trong đó có 64 nhà văn hóa có quỹ đất trên 1000m2).

Hiện, 179/214 nhà văn hóa thôn, tổ dân phố được xây mới và nâng cấp mở rộng đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Các nhà văn hóa thôn sau khi cải tạo, nâng cấp và xây mới hệ thống cơ sở vật chất trang thiết bị bên trong đảm bảo đạt chuẩn theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới và chuẩn văn minh đô thị.

Việc khai thác hiệu quả các thiết chế văn hóa cơ sở đã góp phần tích cực trong phát triển văn hóa – văn nghệ, thể thục thể thao trên địa bàn. Trên địa bàn hiện có 108 CLB, đội văn hóa – văn nghệ; 13 CLB thơ; 80 CLB thể dục thể thao ở cơ sở. Một số môn thể thao đang phát triển mạnh như: cầu lông, bóng bàn, bóng chuyền, thể dục dưỡng sinh, võ thuật…

Đột phá trong công tác quản lý lễ hội

Xây dựng kịch bản lễ hội nhằm giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống, tránh hành chính hóa, thương mại hóa hay biến tướng lễ hội là một việc làm mang tính đột phá trong công tác quản lý lễ hội tại huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

1. Lễ hội truyền trống sẽ được quản lý chặt chẽ hơn

Chia sẻ về nội dung này, Ông Nguyễn Anh Tuấn – PCT UBND huyện Lập Thạch cho biết: Hiện trên địa bàn huyện có 40 lễ hội được tổ chức, trong đó tổ chức thường niên là 32 lễ hội. Tính đến nay đã có 24/32 lễ hội đã được xây dựng kịch bản, thẩm định và UBND huyện phê duyệt, còn 08/32 kịch bản đang chờ phê duyệt.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, có bốn yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến các lễ hội dẫn đến sự cần thiết phải xây dựng kịch bản lễ hội trong giai đoạn hiện nay đó là:

Thứ nhất, các hoạt động trong lễ hội truyền thống hiện nay chủ yếu do các cụ cao niên lưu giữ, khi tuổi cao các cụ có thể quên hoặc khi mất đi thì các cụ mang theo nên việc truyền đạt cho các thế hệ sau sẽ có nhiều ảnh hưởng.

Thứ hai, xu thế hội nhập văn hóa mới vào các lễ hội truyền thống, có những cái hợp lý nhưng cũng có những cái chưa hợp lý. Những cái chưa hợp lý sẽ có ảnh hưởng và làm mai một giá trị truyền thống hoặc không phù hợp với giá trị truyền thống của lễ hội.

Thứ ba, hiện đang có xu thế ảnh hưởng đến lễ hội đó là hành chính hóa lễ hội. Bản chất của lễ hội là do nhân dân tự sáng tạo, tự tổ chức và hưởng thụ. Xu thế hiện nay, nhiều lễ hội tổ chức theo hướng hành chính hóa khiến nó mất dần đi giá trị truyền thống của lễ hội.

Thứ tư, một số lễ hội truyền thống vẫn còn tồn tại những hủ tục không còn phù hợp với văn minh hiện đại. Do đó, việc viết kịch bản sẽ loại bỏ những hủ tục không còn phù hợp trong các lễ hội.

Với việc xây dựng thành công kịch bản các lễ hội truyền thống trên địa bàn sẽ giúp công tác quản lý lễ hội được chặt chẽ, hạn chế được những vẫn đề phát sinh của mặt trái cơ chế thị trường, để các lễ hội được tổ chức ngày một văn minh, an toàn, tiết kiệm và giữ gìn được giá trị văn hóa truyền thống trong các lễ hội cổ truyền.

Long Trần