Lụa đũi Nam Cao (Hưng Yên) là một ví dụ tiêu biểu cho sự chuyển mình này. Gắn bó với nghề dệt truyền thống nhưng không khép mình trong lối sản xuất cũ, Hợp tác xã Lụa đũi Nam Cao đã kiên trì theo đuổi con đường phát triển dựa trên chất liệu tự nhiên, nhuộm thảo mộc và quy trình thân thiện với môi trường. Mỗi năm, đơn vị đưa ra thị trường khoảng 30.000 sản phẩm, gồm khăn lụa, trang phục và các dòng thời trang thủ công cao cấp. Ngoài thị trường trong nước, sản phẩm của Nam Cao đã có mặt tại nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Mỹ, Anh, Pháp, Đức và một số thị trường châu Âu.

Hợp tác xã Lụa đũi Nam Cao đã kiên trì theo đuổi con đường phát triển dựa trên chất liệu tự nhiên
Hợp tác xã Lụa đũi Nam Cao đã kiên trì theo đuổi con đường phát triển dựa trên chất liệu tự nhiên

Theo bà Lương Thanh Hạnh, Giám đốc Hợp tác xã, yêu cầu của đối tác quốc tế hiện nay không chỉ dừng ở chất lượng hay mẫu mã mà còn đặt nặng yếu tố bền vững, truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm xã hội. Chứng chỉ ESG ngày càng trở thành “giấy thông hành” quan trọng, giúp hàng thủ công Việt Nam tạo dựng niềm tin và đứng vững ở các thị trường khó tính. Đặc biệt, các sản phẩm nhuộm từ nguyên liệu tự nhiên với gam màu mộc mạc, an toàn cho sức khỏe đang được người tiêu dùng quốc tế đánh giá cao.

Khả năng linh hoạt trong thiết kế giúp lụa Nam Cao thích ứng với từng thị trường. Nếu khách hàng châu Âu ưa chuộng vẻ thô mộc, đậm dấu ấn thủ công, thì người tiêu dùng Hàn Quốc lại yêu thích lụa mềm, nhẹ, màu sắc tươi sáng. Nắm bắt xu hướng đó, doanh nghiệp không ngừng cải tiến, đồng thời dự kiến hợp tác với các đơn vị nghiên cứu nhuộm tự nhiên tại Hàn Quốc để mở rộng bảng màu xanh, bền vững hơn trong thời gian tới.

Xa hơn câu chuyện xuất khẩu, việc phát triển lụa theo hướng xanh còn gắn liền với mục tiêu giữ nghề, giữ người. Chuỗi sản xuất tơ tằm kéo dài từ trồng dâu, nuôi tằm đến dệt, nhuộm, hoàn thiện sản phẩm, tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn. Trong khi Việt Nam nằm trong nhóm nước xuất khẩu tơ thô lớn, số doanh nghiệp chế tác sâu còn hạn chế, khiến giá trị gia tăng chưa tương xứng. Đầu tư vào khâu hoàn thiện sản phẩm không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn góp phần bảo tồn văn hóa làng nghề.

Trong xu thế phát triển xanh và hội nhập sâu rộng, lụa thủ công Việt Nam được đánh giá còn nhiều dư địa bứt phá. Với sự kiên trì, đổi mới tư duy sản xuất và kể câu chuyện văn hóa một cách bài bản, những tấm lụa Việt đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ thủ công mỹ nghệ thế giới, mang theo không chỉ giá trị thương mại mà còn là bản sắc và chiều sâu văn hóa dân tộc.

Nam Sơn