“Ma trận thần dược” chống nắng
Đánh vào tâm lý muốn trắng da nhanh, chống nắng hiệu quả mà không cần vất vả thoa kem thường xuyên, hiện nay các sản phẩm viên uống chống nắng trắng da được rao bán, quảng cáo như một loại “thần dược” có khả năng bảo vệ cơ thể như tấm áo giáp sắt đang khiến chị em “sục sôi” tìm kiếm. Tuy nhiên, nhiều người đã rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” trước “ma trận” chống nắng.
Theo khảo sát của phóng viên Thương hiệu & Công luận, chỉ cần gõ từ khóa "viên uống chống nắng" trên website, các sàn thương mại điện tử hay trang mạng xã hội Facebook, Shopee,… mặt hàng viên uống chống nắng được rao bán rất tràn lan, có đủ chủng loại từ hàng nội địa đến hàng xách tay.
Một địa chỉ website https://sieuthilamdep.com/vien-uong-chong-nang-sinh-hoc-toan-than-sakura-sunpill.html hiện đang quảng cáo một loại viên uống chống nắng có tên “Viên uống chống nắng sinh học toàn thân Sakura Sunpill”. Sản phẩm này được quảng cáo với các công dụng như: Chống nắng toàn thân và hoàn hảo, chống tia cực tím toàn diện. Đáng nói, website này còn sử dụng hình ảnh diễn viên Ninh Dương Lan Ngọc và siêu mẫu Thanh Hằng cầm sản phẩm trên tay với những lời quảng cáo, bất chấp các loại tia UV, chống nắng mạnh nhất thị trường. Viên uống chống nắng Sakura Sunpill này đang được bán với giá 805.500 đồng/ hộp 30 viên.
Hay tài khoản Facebook N.V quảng cáo viên uống chống nắng: “Uống 30 giây, chống nắng 24 tiếng. Các chị có tin được đây là công dụng của viên uống nhỏ xinh Malap này không? Mùa nắng nóng đến gần cũng là lúc chúng mình phải cực kỳ chăm sóc cho làn da, không chỉ để đẹp hơn mà còn phòng tránh căn bệnh khủng khiếp mang tên ung thư da.
Phòng bệnh còn hơn chữa bệnh, đừng để đến lúc làn da khóc rồi mới đi tìm giải pháp. Trước khi đón những đợt nắng khắc nghiệt đầu tiên, chị em hãy tham khảo ngay giải pháp chống nắng nội sinh - Giải pháp toàn diện và duy nhất để làn da “thực sự” sống sót qua mùa hè!”
Còn tài khoản Facebook M.A.L quảng cáo viên uống chống nắng của Đức bao gồm một hộp 60 viên với giá 230.000 đồng/hộp, chỉ cần mỗi ngày uống một viên "thách thức" luôn nắng 41 - 42 độ C. Ngoài ra, theo người này, khi uống chúng còn giúp trắng sáng da đến "bật tông" trông thấy. “Với thành phần vitamin E và Vitamin B2 giúp tăng sắc tố da làm cho da trắng mịn, chống stress, lão hóa. Viên uống mang lại cho bạn làn da rạng ngời không sợ nắng”, tài khoản này quảng cáo.
Tài khoản Facebook M.T quảng cáo viên uống chống nắng Glutathione 500 "Uống 30 giây - chống nắng 24 tiếng - dưỡng trắng cả ngày; Xua tan đi các đốm nám tàn nhang, da tăng sắc tố sẽ bị xoá mờ...". Tuy nhiên, sản phẩm chống nắng này không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Là tín đồ của kem chống nắng, nhưng vì công việc hay đi lại nhiều, nên chị N.C (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết: Thấy mọi người truyền tai nhau chỉ cần uống viên chống nắng, không cần bôi kem nên chị đã đến nhà thuốc để mua về uống. “Vì tính chất công việc đi lại nhiều, bôi kem chống nắng liên tục sẽ bị dính bết nên tôi đã mua thử 3 hộp viên uống chống nắng nhưng uống hết hộp thứ 2 rồi cũng chẳng thấy hiệu quả rõ rệt. Đi ra ngoài vẫn phải khẩu trang, áo chống nắng bịt kín”, chị C chia sẻ.
Theo khảo sát của phóng viên, các loại viên uống chống nắng hiện được nhiều người rao bán đều quảng cáo là hàng xách tay có xuất xứ từ Mỹ, Nhật Bản, Đức,… có giá bán dao động từ 150 nghìn đồng/hộp – 2.500 nghìn đồng/hộp tuỳ từng loại. Được biết, các loại viên uống chống nắng nói trên đều là thực phẩm chức năng nhưng lại được quảng cáo như thuốc và không có khuyến cáo “sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”.
Trả lời trên báo chí, BS Phạm Thị Thảo - Phó khoa phụ trách khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) đã lên tiếng cảnh báo, một số trang mạng quảng cáo với viên uống chống nắng với công dụng bảo vệ da hoàn hảo ở bên trong là không thực sự chính xác. Viên uống chống nắng có vai trò hỗ trợ, bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV. Tuy nhiên, những viên uống này hoàn toàn không thể thay thế được kem bôi chống nắng.
Chuyên gia nói gì về viên uống chống nắng?
Chia sẻ về vấn đề này, bác sỹ chuyên khoa da liễu, Ths.Bs CKII Nguyễn Tiến Thành - Thành viên Hội Da liễu Việt Nam cho biết, hiện nay nắng nóng cao điểm đã có rất nhiều chị em đến với bác sĩ với tình trạng da bị bỏng rát, đen sạm hoặc nặng hơn là hoại tử da mặt do hiểu sai cách sử dụng của viên chống nắng. "Nhiều bệnh nhân đã dùng theo quảng cáo sử dụng viên chống nắng "uống một viên chống nắng trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời 30 phút là đủ bảo vệ làn da hiệu quả". BS Thành kể lại.
Tuy nhiên, theo BS Nguyễn Tiến Thành, mặc dù viên chống nắng này đã có chứng cứ khoa học khuyên dùng nhưng hiệu quả vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn được kem chống nắng mà viên chống nắng chỉ hỗ trợ cho tác dụng của kem chống nắng tốt hơn. "Viên uống chống nắng chỉ có tác dụng trong vài giờ đồng hồ (không quá 4 giờ) chứ không phải uống 1 viên chống nắng sẽ có tác dụng chống nắng trong cả ngày."- BS Thành nói.
Còn theo TS.BS Vũ Nguyệt Minh - Giám đốc Trung tâm thử nghiệm lâm sàng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, hiện có 2 phương pháp để chống lại tác hại của ánh nắng. Cách thông dụng là dùng kem chống nắng. Đây là một phương pháp cơ bản được các hội chống nắng khuyến cáo. Hiện tại, trên thị trường có thêm phương pháp nữa là dùng các viên uống. Khi không bôi kem chống nắng, ánh nắng xuyên qua da sẽ gây tổn hại cho da. Mà 2 vấn đề chính mà chúng ta hay nhắc đến là ung thư da và các tổn thương về lão hóa da. Khi uống viên chống nắng, chúng ta không thấy hiện tượng nhạy cảm ánh sáng, màu sắc da không được giữ như là khi dùng kem chống nắng. Nhưng, các viên uống chống nắng này với các thành phần có lợi, hấp thu được vào trong da vì đi từ đường tiêu hóa nên làm quá trình tổn thương tế bào, tổn thương AND của da sẽ giảm xuống. Vì thế, người ta đưa ra khái niệm uống mà vẫn chống nắng.
“Các thành phần trong viên uống chống nắng hiện nay rất đa dạng, chủ yếu là các loại vitamin. Trong các dòng vitamin thì quan trọng nhất vẫn là vitamin A. Rất nhiều nghiên cứu chứng minh việc sử dụng các tiền chất của vitamin A ví dụ như cà chua, carotene (các chất màu da cam) giúp da giảm độ nhạy cảm với ánh sáng và giảm nguy cơ ung thư cũng như giảm lão hóa da. Và, đương nhiên, những thành phần của viên uống chống nắng chứa các chất carotene này cũng là thành phần chính trên thị trường. Ngoài vitamin A còn có nhóm các vitamin khác. Ví dụ, vitamin B, B3. Tuy nhiên, trên thị trường có nhiều viên chống nắng chúng ta không nhìn thấy các thành phần này, vì thế nó là thực phẩm chức năng. Việc kiểm soát thực phẩm chức năng không được đầy đủ cho nên chúng ta sẽ không đảm bảo được việc một viên chống nắng có đủ các hàm lượng tốt cho da hay không”, BS Vũ Nguyệt Minh nói.
Cũng theo BS Minh, các chuyên gia vẫn khuyến cáo rõ ràng và đầy đủ nhất là dùng kem chống nắng. Tuyệt đối là không sử dụng viên uống chống nắng với mục đích chung là thay thế kem chống nắng. Bởi trên lọ kem chống nắng bao giờ cũng ghi rõ là chống được tia UV bao nhiêu phần trăm. Nhưng, trên các viên uống, chúng ta không thấy được chỉ số này. Cho nên, sẽ không có khuyến cáo người dân tự đi mua và dùng viên uống chống nắng với chỉ định là chống nắng. Nên có sự tư vấn và trong một số trường hợp chúng ta nên uống và một số trường hợp khác chúng ta không nên uống và thay thế kem chống nắng thông thường.
Minh An
