Mặt trái của dịch vụ khám chữa bệnh tư nhân tràn lan tại TP. HCM: Thật – Giả lẫn lộn

Khi ai cũng có thể mở phòng khám?

TP. HCM hiện là địa phương có số lượng cơ sở khám chữa bệnh tư nhân nhiều nhất cả nước, với hàng ngàn phòng khám đa khoa, chuyên khoa và phòng mạch tư nhân đang hoạt động. Trong bối cảnh các bệnh viện công thường xuyên quá tải, người dân tìm đến các cơ sở tư nhân để tiết kiệm thời gian, được phục vụ tận tình, có sự lựa chọn về bác sĩ và dịch vụ chăm sóc.

Không thể phủ nhận vai trò của hệ thống y tế tư nhân trong việc chia sẻ gánh nặng với y tế công lập, đặc biệt là trong thời điểm dịch Covid-19 bùng phát hay các đợt cao điểm như mùa bệnh sốt xuất huyết, cúm, cảm. Tuy nhiên, đằng sau sự phát triển “nóng” ấy là những mảng tối đang ngày càng bộc lộ rõ, khiến người dân không khỏi hoang mang.

Theo phản ánh từ người dân và một số cuộc kiểm tra của lực lượng chức năng thời gian gần đây, ngoài những cơ sở uy tín thì tình trạng phòng khám tư nhân hoạt động không phép, sử dụng bác sĩ “tay ngang”, thuê mướn chứng chỉ, thậm chí quảng cáo sai sự thật cũng đang diễn ra khá phổ biến.

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, Thanh tra Sở Y tế TP. HCM đã kiểm tra, xử phạt hàng trăm cơ sở y tế tư nhân với số tiền lên tới hàng tỷ đồng. Các lỗi vi phạm phổ biến gồm: không có giấy phép hoạt động, hành nghề vượt quá phạm vi chuyên môn, không niêm yết giá dịch vụ, không đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất, và quảng cáo sai nội dung được cấp phép.

Một cán bộ trong ngành y tế cho biết: “Có những phòng khám thuê bác sĩ nước ngoài không đủ điều kiện hành nghề tại Việt Nam, có nơi thì lấy danh nghĩa là cơ sở thẩm mỹ nhưng thực chất làm các thủ thuật can thiệp y tế không an toàn”.

Bệnh nhân thành nạn nhân

Chị T.T.N. (ngụ quận Bình Thạnh cũ) kể lại trải nghiệm “nhớ đời” khi đến một phòng khám đa khoa trên địa bàn quận 5 (cũ). Ban đầu, chị đến khám do đau bụng nhẹ, tuy nhiên sau khi được siêu âm và làm một số xét nghiệm, bác sĩ kết luận chị bị “u nang buồng trứng kích thước lớn”, cần làm thủ thuật càng sớm càng tốt để tránh nguy hiểm. “Lúc đó tôi hoảng quá, vì bác sĩ nói có thể gây vỡ, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Chi phí cho tiểu phẫu là 15 triệu đồng, phải làm ngay trong ngày mới an toàn”, chị N. kể.

Tuy nhiên, khi nghi ngờ và đến Bệnh viện Từ Dũ để kiểm tra lại, kết quả siêu âm cho thấy chị hoàn toàn khỏe mạnh, không hề có u nang như chẩn đoán trước đó. “Tôi sốc và thấy mình như vừa bị lừa trắng trợn”, chị N. nói.

Trường hợp của chị N. không phải là cá biệt. Rất nhiều người dân, đặc biệt là sinh viên, công nhân ngoại tỉnh, những người ít hiểu biết về y tế, đã trở thành “miếng mồi” cho các chiêu trò vẽ bệnh, kê thuốc quá liều, hay chỉ định thủ thuật không cần thiết tại các cơ sở y tế tư nhân thiếu đạo đức.

Không chỉ dừng lại ở việc “vẽ bệnh”, một số phòng khám tư còn biến tướng theo mô hình kinh doanh chuỗi, sử dụng chiêu trò tiếp thị như "miễn phí khám ban đầu", "ưu đãi 50%", "bác sĩ Trung Quốc nhiều năm kinh nghiệm"... để thu hút người bệnh. Sau lớp vỏ quảng cáo là hàng loạt chi phí xét nghiệm, điều trị phát sinh vô lý.

Nhiều chuyên gia cho rằng, y tế tư nhân là một trong những lĩnh vực nhận được nhiều đơn thư khiếu nại nhất, chủ yếu liên quan đến chất lượng khám chữa bệnh không đúng như quảng cáo, thu phí không minh bạch và giữ bệnh nhân ở lại điều trị trái quy định.

“Không ít phòng khám hoạt động theo mô hình môi giới, hợp tác kinh doanh giữa các cá nhân không có chuyên môn y với các bác sĩ hưu trí, hoặc thuê mướn danh nghĩa. Việc đặt lợi nhuận lên hàng đầu khiến giá trị cốt lõi của y đức bị xói mòn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, thương hiệu của những phòng khám chân chính”, chuyên gia nhận định.

Cơ quan chức năng đã vào cuộc như thế nào?

Dù lực lượng chức năng đã có nhiều đợt kiểm tra, thanh tra đột xuất, tuy nhiên do số lượng phòng khám quá lớn và nhiều cơ sở thay đổi địa điểm, tên gọi thường xuyên, nên việc quản lý vẫn gặp không ít khó khăn.

Một cán bộ ngành y tế chia sẻ: “Thực tế có những nơi bị xử phạt xong lại đổi tên, đổi giấy phép, rồi tiếp tục hoạt động bình thường. Mức xử phạt hành chính hiện nay chưa đủ mạnh để răn đe các hành vi sai phạm”.

PGS.TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, mới đây đơn vị đã khẩn trương triển khai hàng loạt hoạt động khi được giao nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho trên 14 triệu người dân. Một trong các hoạt động triển khai là nhanh chóng củng cố và giới thiệu rộng rãi các kênh tiếp nhận phản ánh của người dân trong lĩnh vực y tế.

Các đầu mối tiếp nhận phản ánh này sẽ giúp ghi nhận và xử lý kịp thời những vấn đề tồn tại trong việc khám chữa bệnh, nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng phục vụ. Cụ thể:

Đường dây nóng của Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh: 096.777.1010

Đường dây nóng này là kênh tiếp nhận phản ánh trực tiếp từ người dân về chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh, thái độ phục vụ của nhân viên y tế, hay những bất cập tại các cơ sở y tế công và tư trên địa bàn thành phố.

Toàn bộ phản ánh sẽ được tiếp nhận, xác minh, phân loại và chuyển đến đơn vị có thẩm quyền để xử lý kịp thời, góp phần đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân khi sử dụng dịch vụ y tế.

Đường dây nóng chống "vẽ bệnh, moi tiền": 0989.401.155

Đây là kênh phản ánh chuyên biệt các hành vi tiêu cực như "vẽ bệnh", tư vấn sai chuyên môn để trục lợi, hay các vi phạm đạo đức nghề nghiệp trong ngành y.

Phòng Kiểm tra - pháp chế Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh trực tiếp quản lý kênh này. Mọi thông tin sẽ được bảo mật, xác minh khách quan và xử lý nghiêm minh, đảm bảo tính minh bạch. Kết quả xử lý sẽ được công khai để người dân cùng giám sát…

“Việc người dân sử dụng các kênh phản ánh chính thức không chỉ giúp giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh trong ngành y, mà còn là hành động thiết thực góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh trên toàn địa bàn”, PGS.TS Tăng Chí Thượng nhấn mạnh.

Hoàng Bách