Thế giới
Vào tháng 1/1946, tại Paris, Cộng hòa Pháp, một tổ chức quốc tế các nhà giáo tiến bộ đã ra đời với tên gọi là FISE (Fédération Internationale Syndicale des Enseignants - Liên Hiệp quốc tế các Công đoàn Giáo dục).
Năm 1949 tại Hội nghị quốc tế Vacsava, tại Ba Lan, FISE đã xây dựng bản Hiến chương các nhà giáo gồm 15 chương. Nội dung hiến chương tập trung vào việc đấu tranh chống lại hệ thống giáo dục tư bản, phong kiến; xây dựng một nền giáo dục tiến bộ, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các nhà giáo.
Từ ngày 26 - 30/8/1975, tại Warszawa - thủ đô Ba Lan - diễn ra hội nghị FISE với 57 nước tham dự, trong đó có Công đoàn Giáo dục Việt Nam. Hội nghị quyết định lấy ngày 20/11/1958 là Ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo, đó chính là nguồn gốc ngày 20/11.
Tại Việt Nam
Trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp, Công đoàn Giáo dục Việt Nam liên kết với FISE để tố cáo âm mưu xâm lược của đế quốc đối với nhân dân ta, đồng thời giới thiệu thành tích của nền giáo dục cách mạng.
Vào mùa xuân năm 1953, dưới sự hướng dẫn của Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn Khánh Toàn, Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã tham gia hội nghị FISE tại Viên (Áo) và trở thành thành viên của tổ chức này. Từ ngày 26 đến 30/8/1957, tại Thủ đô Vacsava, hội nghị FISE với sự tham gia của 57 quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã quyết định chọn ngày 20/11 làm Ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo. 
Lần đầu tiên, vào ngày 20/11/1958, ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" được tổ chức trên khắp miền Bắc nước ta. Ngày 28/9/1982, theo nghị định của ngành Giáo dục, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 167 - HĐBT về ngày Nhà giáo Việt Nam, chính thức xác định ngày 20/11 là ngày Nhà giáo Việt Nam. Từ đó đến nay, ngày này trở thành ngày truyền thống của ngành giáo dục để tôn vinh và tri ân những người làm công tác trồng người.
Như vậy, ngày 20/11 là ngày Hiến chương Nhà giáo Việt Nam, là ngày hội của ngành giáo dục, của các nhà giáo. Ý nghĩa ngày 20/11 thể hiện rõ truyền thống "Tôn sư trọng đạo" của dân tộc ta nhằm mục đích tri ân những người trong lĩnh vực giáo dục.
Ý nghĩa ngày Nhà giáo Việt Nam cũng là dịp để toàn xã hội tôn vinh những người làm công tác giáo dục, những người thầm lặng cống hiến cho công cuộc trồng người của dân tộc, những người đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển của đất nước. Ngày này còn có ý nghĩa to lớn giúp nhìn lại những kết quả hoạt động trong một năm đồng thời cũng là thời điểm để ban ngành giáo dục đánh giá hiệu quả và có những bước cải tiến, nâng cao hiệu quả trong công tác dạy và học.
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 cũng là dịp để ngành giáo dục nhìn lại và đánh giá hiệu quả của các hoạt động giáo dục và lập phương hướng cho các cải tiến trong dạy và học.
Mỗi dịp 20/11 hàng năm, nhiều hoạt động kỉ niệm, tôn vinh, tri ân các thầy cô giáo được tổ chức trang trọng, ý nghĩa trên khắp cả nước, thể hiện ý nghĩa tốt đẹp của ngày Nhà giáo Việt Nam.
PV
