Những địa phương chậm giải ngân vốn đầu tư công - Bài 5: Bắc Giang - vì sao đạt thấp?

Bài 5:Bắc Giang - vì sao đạt thấp?

Tính đến ngày 15/8, tổng số vốn đầu tư công do tỉnh quản lý gần 10,5 nghìn tỷ đồng. Giá trị giải ngân đạt hơn 3,69 nghìn tỷ đồng, bằng 39,7% kế hoạch vốn, thấp hơn kế hoạch đề ra…

Đến năm 2030, xây dựng đô thị Bắc Giang trở thành đô thị loại I

Tiến độ giải ngân vốn còn chậm 

Theo Chỉ thị số 3/CT-UBND ngày 6/2/2024, của Chủ tịch UBND tỉnh về tăng cường chỉ đạo thực hiện, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2024, Bắc Giang phấn đấu:

Đến ngày 30/6, giải ngân đạt ít nhất 40% kế hoạch vốn; đến ngày 30/9, giải ngân đạt ít nhất 70% kế hoạch vốn; đến ngày 31/12, hoàn thành giải ngân 100% các nguồn vốn kéo dài thực hiện sang năm nay.

Lãnh đạo tỉnh yêu cầu, hết tháng 1/2025, giải ngân 100% kế hoạch vốn được bố trí trong năm 2024.

Quy định là vậy, nhưng thực tế, tiến độ giải ngân vốn còn rất chậm.

Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Lương Văn Nghiệp cho biết, tổng kế hoạch vốn đầu tư công do tỉnh quản lý đến tháng 6 năm nay là 9.666 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển hơn 8,7 nghìn tỷ đồng, còn lại là vốn sự nghiệp ngân sách Ttrung ương và ngân sách tỉnh. Đến ngày 15/6, giá trị giải ngân chung toàn tỉnh đạt hơn 1,8 nghìn tỷ đồng, bằng 21,2% kế hoạch vốn. Kết quả này đạt thấp nhất so cùng kỳ nhiều năm gần đây.

Năm nay, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh được phân bổ hơn 1 nghìn tỷ đồng để thực hiện nhiều công trình về y tế, trường học, trụ sở cơ quan nhà nước, trung tâm văn hóa…; nhưng 6 tháng qua, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt khoảng 33,6% kế hoạch vốn. Tại hầu hết các huyện, thị xã, thành phố, tỷ lệ giải ngân vốn đều rất chậm.

Vốn đầu tư công cấp huyện quản lý năm nay là hơn 4.430 tỷ đồng; nhưng 6 tháng qua mới giải ngân 35,5% kế hoạch vốn.

Huyện Lạng Giang được giao quản lý 474 tỷ đồng vốn đầu tư công để xây dựng mới và chuyển tiếp hơn 100 công trình giao thông, dân dụng; nhưng địa phương mới giải ngân hơn 150 tỷ đồng, đạt 31,7% kế hoạch.

Huyện Yên Thế giải ngân hơn 53,6/180 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 29,8% kế hoạch. Thị xã Việt Yên giải ngân gần 250 tỷ đồng trong tổng số hơn 940 tỷ đồng. Các huyện Hiệp Hòa, Yên Dũng, Yên Thế, Tân Yên..., kết quả giải ngân đều thấp.

Theo cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang, tính đến ngày 15/8, tổng số vốn đầu tư công do tỉnh quản lý gần 10,5 nghìn tỷ đồng. Giá trị giải ngân đạt hơn 3,69 nghìn tỷ đồng, bằng 39,7% kế hoạch vốn, thấp hơn kế hoạch đề ra.

Khảo sát thực tế cho thấy, kết quả giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp, xảy ra ở nhiều địa phương: Huyện Sơn Động (đạt hơn 25%); huyện Lục Nam (hơn 39%); huyện Yên Thế (31%); huyện Lạng Giang (hơn 40%); Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh (gần 30%); Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh (gần 29%)…

Đại diện lãnh đạo Sở KH&ĐT cho rằng, tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công, kết quả giải ngân vốn chưa như kỳ vọng, có nhiều nguyên nhân:

Tình hình thế giới diễn biến phức tạp, giá cả biến động, nhất là giá nguyên nhiên vật liệu; nhiều chính sách pháp luật thay đổi hoặc sửa đổi, bổ sung, chưa có văn bản hướng dẫn thi hành. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng gặp vướng mắc; một số nhà thầu thi công cầm chừng.

UBND tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án trên địa bàn, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công

Đối với công tác giải phóng mặt bằng, nhiều dự án hiện nay vẫn còn vướng mắc, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình. Ví như, Dự án Đầu tư tuyến đường kết nối từ Tỉnh lộ 295 đến Quốc lộ 37, huyện Lạng Giang. Công trình này khởi công tháng 10 năm ngoái; song đến nay, tiến độ còn chậm do giải phóng mặt bằng “xôi đỗ”. Huyện Lạng Giang mới bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công 2,2/2,82 km, còn 11 hộ dân liên quan, chưa đồng thuận bàn giao, vì thế, hà thầu không có lối vào thi công.

Tại Dự án Xây dựng ĐT295 (đoạn cầu Bến Tuần đi thị trấn Cao Thượng và đoạn thị trấn Cao Thượng đi cầu Bỉ Nội, hguyện Tân Yên), còn 23 hộ dân chưa bàn giao mặt bằng.

Dự án Xây dựng tòa nhà liên cơ quan mới của tỉnh còn khu đất bãi đỗ xe chưa giải phóng mặt bằng xong. Dự án Xây dựng cầu Đông Sơn (thuộc địa bàn các huyện Yên Thế và Lạng Giang) vẫn chưa giải phóng mặt bằng xong một số hộ ở đầu tuyến.

Dự án Đường nối Quốc lộ 37 - Quốc lộ 17 - Võ Nhai (Thái Nguyên), có đoạn từ Km21+00 - Km42+050, nhiều vị trí bị sạt trượt mái ta - luy, vị trí sạt lở đất lấn ra ngoài chỉ giới giải phóng mặt bằng, cần phải giải phóng mặt bằng bổ sung, cũng làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình, chưa có khối lượng để giải ngân.

Công trình đường và cầu Hà Bắc 2, nối tuyến nhánh 2 đường vành đai IV với Khu công nghiệp Yên Phong và Quốc lộ 18, tỉnh Bắc Ninh đã cơ bản hoàn thành

Ngoài nguyên nhân trên, một số địa phương, chủ đầu tư, chưa quyết liệt đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thiện thủ tục nghiệm thu, thanh quyết toán kịp thời để giải ngân.

Triển khai quyết liệt các giải pháp

Trong những tháng cuối năm, để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, phấn đấu cơ bản giải ngân hết kế hoạch vốn được giao, hạn chế thấp nhất việc kéo dài thời gian giải ngân vốn sang năm sau, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các cấp, các ngành, chủ đầu tư:

Tiếp tục thực hiện một số nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như tiếp tục thực hiện nghiêm, quyết liệt, đồng bộ và có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo chỉ đạo của Chính phủ, Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Chủ tịch UBND tỉnh;

Kịp thời triển khai và ban hành các chính sách được giao tại các văn bản luật mới; kiên quyết xử lý trách nhiệm người đứng đầu đơn vị nếu giải ngân không đạt kế hoạch; chủ động rà soát, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có khối lượng hoàn thành, các dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Công trình Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh đang được hoàn thiện phần sân và đường dạo

Lãnh đạo tỉnh cũng cầu, các chủ đầu tư chủ động phối hợp với các địa phương, chuẩn bị các điều kiện cần thiết về mặt bằng, mỏ vật liệu, bãi đổ thải, tập kết vật liệu thừa, thực hiện các thủ tục khai thác khoáng sản, chuyển mục đích sử dụng rừng, chuyển mục đích sử dụng đất và giao đất để thi công…; chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành nghiệm thu, thanh toán ngay khối lượng hoàn thành và làm thủ tục tại kho bạc để giải ngân kế hoạch vốn của các dự án chuyển tiếp theo tiến độ đề ra.

Các huyện, thị xã, thành phố, tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm đối với các dự án đầu tư, giải quyết tốt công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân.

Lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị có liên quan và các chủ đầu tư cần tập trung cao, quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công trên địa bàn, nhất là các dự án lớn, dự án trọng điểm.

Tỉnh cũng đã thành lập Tổ công tác liên ngành - thúc đẩy giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, qua đó thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công tại các sở, ngành, cấp huyện, xã và chủ đầu tư.

Đường nối từ Quốc lộ 37 - Quốc lộ 17 - Võ Nhai (Thái Nguyên) đang được gấp rút hoàn thành để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Các chủ đầu tư chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết về mặt bằng, mỏ vật liệu, nhân công... như thực hiện trước công tác rà soát hồ sơ địa chính, phương án tái định cư nhằm nâng cao tính sẵn sàng, khả thi của dự án; đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành nghiệm thu, thanh toán ngay khối lượng hoàn thành và làm thủ tục tại kho bạc, để giải ngân kế hoạch vốn của các dự án chuyển tiếp theo tiến độ đề ra.

Các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ hoàn thành một số dự án trọng điểm của tỉnh, tiến độ thực hiện các dự án chuyển tiếp; khẩn trương hoàn thành các thủ tục để sớm khởi công các dự án mới trong năm, nhất là các dự án trọng điểm, cấp bách của tỉnh trong thời gian tới.Các sở, ngành, địa phương, phải gắn trách nhiệm của cá nhân lãnh đạo, cán bộ đối với từng bước triển khai thực hiện dự án.

Lãnh đạo tỉnh sẽ xem xét, kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của người đứng đầu các sở, cơ quan, đơn vị thuộc UBND tỉnh, người đứng đầu các ban quản lý dự án đầu tư xây dựng cấp tỉnh, cấp huyện, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và cá nhân, tập thể liên quan trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ giao vốn, giải ngân vốn.

UBND tỉnh đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm ở mức hoàn thành nhiệm vụ đối với trường hợp giải ngân vốn đầu tư công đạt từ 60 - 80% so kế hoạch được giao; không hoàn thành nhiệm vụ đối với trường hợp giải ngân vốn đạt dưới 60% so kế hoạch được giao.

Đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 (Ảnh minh họa)

Trường hợp cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn, gây lãng phí, thất thoát vốn thì tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm, cấp có thẩm quyền xem xét xử lý kỷ luật theo quy định. 

Dù đạt những kết quả tích cực, song một số dự án trọng điểm vẫn còn vướng mắc:

Dự án Xây dựng Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh, đến nay giá trị giải ngân, thanh toán năm 2024 mới đạt hơn 46,4 tỷ đồng (tương ứng 18,7%); liên danh nhà thầu xin gia hạn hợp đồng thi công đến 30/11 năm nay (thêm 3 tháng so kế hoạch ban đầu). Theo chủ đầu tư dự án, nguyên nhân  do phần xây dựng thô chiếm tỷ lệ vốn thấp. Từ nay đến cuối năm, các nhà thầu tập trung lắp đặt thiết bị và các hạng mục có chi phí lớn, thì sẽ giải ngân đạt 100% kế hoạch đề ra. Dự án Xây dựng tòa nhà trụ sở liên cơ quan mới của tỉnh, giá trị giải ngân năm 2024, đến thời điểm này, mới đạt hơn 101,3 tỷ đồng (tương ứng 27,18%)…

Hương Thủy