"Lương y kiêm từ mẫu…”

(TH&CL) Sinh thời, Bác Hồ luôn đặc biệt quan tâm giáo dục về y đức cho cán bộ, nhân viên y tế. Theo Người, y đức tốt là yêu cầu trọng yếu và trước hết đối với mọi thày thuốc.

Ảnh minh họa

Ngay từ đầu năm 1948, Người đã xác định tư cách về y đức của người thầy thuốc là: "Lương y kiêm từ mẫu, nghĩa là một người thầy thuốc đồng thời phải là một người mẹ hiền". Trong thư gửi Hội nghị cán bộ y tế (tháng 2/1955), Người đã chỉ rõ nhiệm vụ của ngành y tế rất vẻ vang, vai trò của các thầy thuốc rất quan trọng đối với tính mạng và sức khỏe của người bệnh: "Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe cho đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang". Trong suốt quá trình lãnh đạo xây dựng ngành y tế, Người còn luôn ân cần giáo dục, nhắc nhở về đạo đức, lương tâm, trách nhiệm cho các y, bác sỹ: "Phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn". Đã nhiều lần Người nhấn mạnh: "Người thầy thuốc chẳng những có nhiệm vụ cứu chữa bệnh tật, mà còn phải nâng đỡ tinh thần những người ốm yếu".

Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, trong các cuộc kháng chiến trước kia, cũng như trong công cuộc đổi mới hiện nay, trên khắp đất nước ta đã có rất nhiều cán bộ, nhân viên y tế tận tuỵ, vô tư cứu chữa người bệnh, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân. Trong những trang sử vàng truyền thống ngành y ở thời đại Hồ Chí Minh, chúng ta vô cùng tự hào có những thầy thuốc đức độ, tài năng, dũng cảm như Phạm Ngọc Thạch, Tôn Thất Tùng, Tôn Thất Bách, Nguyễn Tài Thu… Đặc biệt, có bác sỹ - Anh hùng liệt sỹ Đặng Thùy Trâm và rất nhiều anh hùng lao động, anh hùng lực lượng vũ trang của ngành y đã được vinh danh…

Tuy nhiên, hiện nay truyền thống ấy đang bị mai một, sự xuống cấp về y đức đã tới mức nghiêm trọng. Thật đáng buồn, bởi sự xuống cấp về y đức là một trong 10 sự kiện nổi bật của năm 2013. Trong năm qua, công luận cả nước đã hết sức bất bình về "nạn phong bì" khá phổ biến ở các bệnh viện; đặc biệt, đã nổi lên nhiều vụ việc đau lòng ở nhiều địa phương, nhất là ở Hà Nội như Bệnh viện Đa khoa Hoài Đức đã khai man hàng nghìn phiếu xét nghiệm máu để ăn tiền bất chính; Trung tâm Thẩm mỹ Cát Tường đã liều lĩnh hành nghề, gây chết người, rồi nhẫn tâm vứt xác, phi tang…

Từ thực trạng trên, việc thực hiện lời dạy của Bác Hồ về y đức càng quan trọng và cấp thiết hiện nay. Để thực hiện y đức theo lời dạy của Bác Hồ, cán bộ, nhân viên y tế phải tiến hành đồng bộ nhiều nội dung, biện pháp, trong đó cần tập trung thực hiện tốt một số vấn đề chủ yếu sau.

Trước hết, người thầy thuốc phải thực sự yêu thương người bệnh, coi người bệnh là người thân, là bà con ruột thịt của mình. Trên cơ sở đó, tận tình chạy chữa cho người bệnh với lương tâm và trách nhiệm cao nhất, chạy chữa cho người bệnh một cách vô tư, trong sáng, tất cả vì sinh mệnh và sức khỏe con người.

Thấm sâu lời dạy của Bác Hồ "Người thầy thuốc đồng thời là người mẹ hiền", cán bộ, nhân viên y tế không chỉ chăm lo cứu chữa bệnh tật, mà còn phải biết động viên tinh thần, nâng cao ý chí và niềm tin cho người bệnh. Đặc biệt, phải luôn gần gũi, sẻ chia tâm tư, nguyện vọng, nỗi đau với người bệnh; sẵn lòng giúp đỡ người bệnh về mọi mặt.

Trong điều kiện cơ chế thị trường hiện nay, cán bộ, nhân viên y tế phải dũng cảm đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, chống lối sống ích kỷ, vụ lợi, chạy theo đồng tiền, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh loại bỏ "nạn phong bì" trong các bệnh viện. Đặc biệt, phải kiên quyết đấu tranh loại bỏ thái độ thờ ơ, vô cảm trước những cảnh đời hoạn nạn, trước nỗi khốn khó của những bệnh nhân nghèo, những bệnh nhân có gia cảnh đặc biệt khó khăn.

Mặt khác, Đảng và Nhà nước cần có chính sách tiền lương và các chế độ phụ cấp bồi dưỡng hoạt động nghiệp vụ y tế sao cho phù hợp, đảm bảo cho cán bộ, nhân viên y tế có cuộc sống ổn định, yên tâm với nghề, tập trung trí tuệ, sức lực cứu chữa người bệnh, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân.

PGS. TS. Hà Huy Thông