Nhiều giải pháp nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm
Trong những tháng đầu năm 2021, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tiếp tục được hoàn thiện để triển khai hiệu quả công tác quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; Chủ động, phối hợp thực hiện rà soát, hệ thống hóa thường xuyên cũng như theo chuyên đề, lĩnh vực các văn bản quy phạm pháp luật kịp thời, đúng tiến độ; góp phần hoàn thiện, nâng cao chất lượng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.
Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được thực hiện thường xuyên, liên tục đã góp phần nâng cao nhận thức, hành động của các tổ chức, cá nhân đảm bảo an toàn thực phẩm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản; Công tác truyền thông, quảng bá sản phẩm an toàn, cơ sở sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm an toàn được tăng cường.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức nhiều Hội nghị, cuộc họp trực tuyến triển khai các biện pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp trong tình hình dịch bệnh Covid-19, thúc đẩy sản xuất và chế biến nông sản; tổ chức họp giao ban chất lượng, an toàn thực phẩm định kỳ hàng tháng để đánh giá tình hình và chỉ đạo giải quyết các vướng mắc, thúc đẩy sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản thực phẩm an toàn, chất lượng cao; tổ chức các đoàn công tác tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp xuất khẩu sang Trung Quốc tại cửa khẩu Lào Cai, Quảng Ninh, Lạng Sơn. Đồng thời, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn duy trì ổn định sản xuất nông lâm thủy sản đáp ứng nhu cầu lương thực thực phẩm tiêu dùng trong nước và phục vụ xuất khẩu trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19; hướng dẫn các địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm quy định chất lượng, an toàn thực phẩm trong bảo quản, sơ chế, chế biến thực phẩm; quản lý, kiểm soát an toàn thực phẩm sản xuất kinh doanh đồ ăn chay; tổ chức quản lý chất lượng nông lâm thủy sản…
Các chương trình giám sát an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản được duy trì, mở rộng kiểm tra theo Thông tư 38/2018/TT-BNNPTNT và chuyển mạnh thanh tra chuyên ngành sang thanh tra đột xuất đã giúp kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm túc các vi phạm an toàn thực phẩm.
Chủ động giải quyết hiệu quả, kịp thời rào cản kỹ thuật an toàn thực phẩm của thị trường xuất khẩu, duy trì ổn định hoạt động xuất khẩu nông lâm thủy sản tại các thị trường truyền thống; giải quyết kịp thời các sự cố mất an toàn thực phẩm củng cố niềm tin của người dân, giúp phát triển thị trường trong nước.
Nhân rộng, mở rộng sản xuất tập trung các sản phẩm chủ lực quốc gia, sản phẩm chủ lực địa phương theo chuỗi giá trị. Chỉ đạo tổ chức triển khai các nội dung Đề án, Chương trình về sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao, kiểm soát an toàn thực phẩm ngay từ các yếu tố đầu vào và liên kết sản xuất với tiêu thụ, phát triển chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn trên toàn quốc, đảm bảo nguồn cung thực phẩm chất lượng, an toàn cho tiêu dùng trong nước, đặc biệt trong bối cảnh Covid-19.
Những tồn tại cần sớm khắc phục
Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại cần sớm khắc phục. Đó là, việc cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ sản xuất kinh doanh, liên kết với tiêu thụ nông sản thực phẩm an toàn ở nhiều địa phương còn chậm dẫn đến sản lượng, quy mô liên kết sản xuất với tiêu thụ nông sản thực phẩm an toàn còn hạn chế.
Tổ chức bộ máy làm công tác quản lý, kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản tại các địa phương biến động, không đồng nhất. Nguồn lực tại các địa phương chưa đáp ứng để triển khai đầy đủ các nhiệm vụ quản lý, thanh tra về an toàn thực phẩm theo phân công, phân cấp, đặc biệt là trong tổ chức ký cam kết tuân thủ qui định an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ không thuộc diện cấp chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Ở một số địa phương việc phổ biến, vận động cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ ký cam kết tuân thủ quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm chưa đầy đủ, thường xuyên; việc giám sát, kiểm tra chưa đầy đủ, kịp thời; chưa chuyển biến mạnh sang thanh tra đột xuất để phát hiện và xử lý kịp thời vi phạm.
Các rào cản kỹ thuật của các thị trường nhập khẩu nông lâm thủy sản ngày càng chặt chẽ, phức tạp. Việc xuất khẩu nông sản, thủy sản sang EU, Trung Quốc (là thị trường lớn, quan trọng) tiếp tục gặp khó khăn khi EU duy trì thẻ vàng và Trung Quốc chuyển sang yêu cầu nhập khẩu chính ngạch.
Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, những tháng cuối năm 2021, Bộ sẽ chỉ đạo hướng dẫn các địa phương, các cơ quan thuộc Bộ, doanh nghiệp duy trì phòng chống dịch Covid-19 đồng thời đẩy mạnh khôi phục sản xuất kinh doanh đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, chuẩn bị gia tăng nội tiêu và xuất khẩu khi dịch Covid-19 từng bước được khống chế.
Đồng thời, tiếp tục rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp, đảm bảo an toàn thực phẩm theo hướng hài hòa với các chuẩn mực quốc tế và tạo môi trường thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh, liên kết phát triển các chuỗi giá trị nông sản chất lượng cao, đảm bảo an toàn thực phẩm. Hoàn thiện Đề án đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng, phát triển chuỗi giá trị nông lâm thủy sản giai đoạn 2021-2030 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tham mưu xây dựng, trình ban hành các Thông tư, tiêu chuẩn theo đúng Kế hoạch năm 2021 của Bộ.
Tiếp tục hướng dẫn, hỗ trợ hộ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp tổ chức liên kết, nhân rộng các chuỗi cung ứng thực phẩm nông lâm thủy sản chất lượng, an toàn, gia tăng giá trị và phát triển bền vững.
Cung cấp kịp thời, chính xác thông tin quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp, đảm bảo an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; phối hợp phổ biến pháp luật chất lượng, an toàn thực phẩm, truyền thông quảng bá sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản đảm bảo chất lượng, an toàn. Tổ chức ký kết và triển khai Chương trình phối hợp giữa Chính phủ với Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam về “tuyên truyền, vận động sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm chất lượng, an toàn vì sức khỏe cộng đồng, phát triển bền vững giai đoạn 2021 -2025”; Chương trình phát triển chuỗi cung ứng thực phẩm nông lâm thủy sản chất lượng, an toàn giữa Hà Nội với các tỉnh/ thành phố giai đoạn 2021-2025.
Triển khai diện rộng Thông tư số 38/2018/TT-BNNPTNT, Thông tư số 17/2018/TT-BNNPTNT. Tiếp tục duy trì triển khai các chương trình giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản; Kịp thời cảnh báo, xử lý, tổ chức thanh tra đột xuất, xử lý vi phạm theo quy định.
Chủ động xử lý các sự cố mất an toàn thực phẩm; kịp thời kiểm tra, xác minh, cung cấp thông tin chính xác cho người tiêu dùng, tránh để người dân thiếu thông tin dẫn đến hiểu lầm, hoang mang. Tiếp tục hợp tác quốc tế mở cửa thị trường; xử lý các vướng mắc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản, đặc biệt là thị trường Trung Quốc trong bối cảnh tác động của dịch Covid -19.
Hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương tổ chức bộ máy, tăng cường năng lực quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm, chế biến và phát triển thị trường đáp ứng yêu cầu tình hình mới.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số; Tiếp tục duy trì và cải tiến Hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2015.
Minh Anh