Câu chuyện của Minh là một minh chứng điển hình khi mới 29 tuổi cô đã phải duy trì việc uống thuốc huyết áp mỗi ngày để tránh những cơn đau đầu và tim đập loạn. Trước khi phát hiện bệnh với chỉ số huyết áp lên tới 160/100 mmHg, cô từng chủ quan cho rằng những cơn choáng váng hay hồi hộp chỉ là hệ quả của áp lực công việc truyền thông. Tương tự là trường hợp của Nam làm việc trong lĩnh vực công nghệ khi anh bất ngờ nhận kết quả huyết áp 150/95 mmHg trong một đợt khám sức khỏe công ty. Cả hai đều có điểm chung là duy trì lối sống thức khuya, ăn uống thất thường và chịu áp lực thành công trước tuổi 30 khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng tột độ.
Theo dữ liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới, hiện có khoảng 1,5 tỷ người trên toàn cầu mắc tăng huyết áp với tốc độ gia tăng nhanh nhất tại các quốc gia đang phát triển. Tại Việt Nam, nghiên cứu dịch tễ học ghi nhận khoảng 25% người trưởng thành mắc bệnh, đồng nghĩa với việc cứ bốn người thì có một người bị tăng huyết áp. Đáng báo động hơn là xu hướng trẻ hóa khi tỷ lệ người mắc bệnh dưới 30 tuổi hiện chiếm khoảng 10% đến 15%. Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh từ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông nhận định, có tới một nửa số người bệnh không hề biết mình mắc bệnh cho đến khi xảy ra các biến chứng nặng nề.
Về cơ chế bệnh sinh, tăng huyết áp chủ yếu liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch và sự lắng đọng cholesterol làm thành mạch cứng lại khiến tim phải tăng lực co bóp. Ở người trẻ, các yếu tố thúc đẩy bệnh xuất hiện sớm bao gồm việc ít vận động, ăn quá mặn và lạm dụng thực phẩm chế biến sẵn. Thói quen sử dụng thiết bị điện tử quá mức cùng tình trạng ngủ không đủ giấc gây rối loạn điều hòa nội tiết, tạo nền tảng cho các rối loạn chuyển hóa như béo phì hay đái tháo đường phát triển. Bên cạnh đó khoảng 10% trường hợp ở người trẻ có nguyên nhân thứ phát từ các bệnh lý về thận hoặc tuyến thượng thận vốn cần được can thiệp chuyên sâu để ổn định lại chỉ số.
Hậu quả của việc không kiểm soát huyết áp là vô cùng nghiêm trọng với các biến chứng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận mạn và tổn thương võng mạc. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh, nguy cơ tử vong do đột quỵ ở người mắc tăng huyết áp cao gấp bốn lần so với người bình thường. Để tự bảo vệ mình, người trẻ cần thay đổi lối sống ngay từ hôm nay bằng cách tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày và duy trì chế độ ăn nhạt dưới 5g muối. Việc chủ động tầm soát định kỳ, đặc biệt là với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh sớm, chính là chìa khóa để phát hiện và điều trị kịp thời "kẻ giết người thầm lặng" này.
Tâm An(t/h)
