Cụ thể, khi nói về việc hấp thụ vốn vào nền kinh tế, làm sao vào những lĩnh vực quan trọng, thay vì đổ vào kênh đầu cơ như chứng khoán, bất động sản, ông Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho hay: giải ngân vốn đầu tư công kể từ đầu năm đến nay chỉ hơn 70%, trong khi tăng trưởng vốn tín dụng cũng chỉ khoảng trên 10%. “Như vậy, so với kỳ vọng, việc đưa vốn vào nền kinh tế là thấp, chuyển vốn chậm”, ông Cường và đặt câu hỏi là liệu vốn có thực sự đi vào sản xuất hay không.
Trên cơ sở tỷ lệ vốn đầu tư so với tổng giá trị sản phẩm tạo ra, ông Cường phân tích, nếu hiệu quả đầu tư tốt thì đầu tư 01 đồng sẽ tạo ra hơn 01 đồng giá trị sản phẩm. Tuy nhiên hiện nay, tiền vốn đầu tư 01 đồng thì giá trị sản phẩm tạo ra không được 01 đồng.
“Vậy tiền này không đi vào sản xuất mà thất thoát đi đâu?”, ông Cường đặt câu hỏi.
Giả thiết của ông là tiền đi vào tiêu dùng, có thể làm tăng lạm phát. Thứ hai, nguy hiểm hơn là nó vào kênh đầu cơ, làm giá bất động sản tăng lên, giá chứng khoán tăng lên. Thực tế chứng minh tốc độ tăng trưởng chứng khoán giai đoạn này tăng nhanh là biểu hiện của dòng tiền đổ vào đó làm giá cổ phiếu tăng, chứ không phải lợi nhuận doanh nghiệp tăng làm thị trường chứng khoán tăng.
“Hai điều này đều nói lên sức hấp thụ nền kinh tế có vấn đề. Nhưng không phải vì thế mà không tăng đầu tư. Nên cần phải giải quyết điều này”, chuyên gia này nói.
Một trong các giải pháp đưa ra là ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, để qua đó có thể kiểm soát dòng tiền lưu thông trong nền kinh tế, có thực sự đổ vào sản xuất và tiêu dùng hay không.
Ông Cường cũng đề xuất, trong bối cảnh đặc biệt thì cần giải pháp đặc biệt trong giải ngân đầu tư công. Theo đó, cho phép đặt hàng tư nhân giải ngân vốn đầu tư công mà không phải cơ quan, bộ ngành, địa phương hay tập đoàn Nhà nước.
Ông cũng nhấn mạnh, đây là giai đoạn Chính phủ dùng tiền vốn của mình đặt hàng vào các ngành, lĩnh vực sản xuất trụ cột như xây nhà ở xã hội, đường sắt đô thị, hậu cần biển để phát triển kinh tế biển, chuyển đổi số, công nghệ số…
Phương Thảo