Tại diễn đàn đã chỉ rõ ra được những khó khăn mà nông sản Việt Nam đang bị vướng mắc. Cụ thể, những năm gần đây, việc sản xuất và tiêu thụ nông sản rất bấp bênh, gây thiệt hại cho trang trại, HTX và nông dân ngày càng thường xuyên hơn với nhiều mặt hàng nông sản, mật độ các cuộc “giải cứu” nông sản ngày càng dày hơn đã kéo theo nhiều hệ lụy dây chuyền. Điều này cho thấy những bất cập trong việc tổ chức sản xuất và tiêu thụ nông sản đang là rào cản lớn nhất hạn chế sự phát triển nông nghiệp. Đồng thời tác động của Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang diễn ra ngày càng sâu rộng và gay gắt đặc biệt tại đồng bằng sông Cửu Long, như: nước biển dâng, khí hậu cực đoan, ngập lụt hạn hán… đang tạo ra thách thức vô cùng to lớn, đe dọa quá trình phát triển của vùng, sinh kế và đời sống nhân dân.
Chủ tịch hiệp hội bán lẻ bà Đinh Thị Mỹ Loan kí kết hợp tác với hiệp hội trang trại
Tại diễn đàn đã chỉ rõ ra được nhiều khó khăn của việc sản xuất và tiêu thụ nông sản khu vực ĐBSCL
Để giải quyết tình trạng trên, chính sách tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng hay liên kết “bốn nhà” đã ra đời, khởi nguồn là sự ban hành Quyết định số 80/2002/QĐ-TTg ngày 24/6/2002 của Thủ tướng Chính phủ (tiếp đến là Quyết định số 62/2013/QĐ-TTg), và mới đây là Nghị Định Số: 98/2018/NĐ-CP về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, vừa được ban hành vào ngày 05 tháng 7 năm 2018 và có hiệu lực thi hành từ ngày 20 tháng 8 năm 2018.
Nhiều sản phẩm nông sản của ĐBSCL được trưng bày tại diễn đàn
Theo đó, Nhà nước đảm nhận các khâu: Hỗ trợ chi phí tư vấn xây dựng liên kết, hỗ trợ hạ tầng phục vụ liên kết, hỗ trợ khuyến nông, đào tạo, tập huấn và giống, vật tư, bao bì, nhãn mác sản phẩm; Các bên tham gia liên kết được hỗ trợ phải đáp ứng các điều kiện; phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương, cam kết bảo đảm các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường, Liên kết đảm bảo ổn định, Dự án liên kết hoặc kế hoạch đề nghị hỗ trợ liên kết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Tuy nhiên, đến nay các mối liên kết này thật sự đầy đủ và hiệu quả, chưa có nhiều mô hình hoàn chỉnh để giữ cho sản xuất nông sản ổn định. Đầu ra và giá cả nông sản gần như vẫn còn phụ thuộc hoàn toàn vào các khâu trung gian, tình trạng “được mùa mất giá” thường xuyên diễn ra.
Dù nhà nước đã có nhiều chính sách tạo hành lang pháp lý thúc đẩy việc liên kết bền vững nhưng những chính sách ấy đòi hỏi phải có sự phối hợp đồng bộ mới phát huy được hiệu quả.
Hoàng An
