Vùng Thủ đô: Tâm điểm chiến lược cho phát triển kinh tế và thị trường bất động sản Việt Nam

Tại Hội thảo về phát triển Vùng Thủ đô, TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, đã khẳng định vai trò chiến lược của Vùng Thủ đô trong sự nghiệp phát triển quốc gia. Không chỉ là trung tâm chính trị - văn hóa, Vùng Thủ đô còn là động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng, đóng góp gần 25% GDP cả nước dù chỉ chiếm 7,4% diện tích và 21,1% dân số.

Theo TS. Khôi, Luật Thủ đô 2024 mở rộng tầm nhìn phát triển vùng, thúc đẩy liên kết không chỉ giữa 10 tỉnh, thành hiện tại mà còn mở rộng tới các địa phương thuộc đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc. Mục tiêu là phát huy tối đa lợi thế trung tâm, tạo sức lan tỏa phát triển trên quy mô cả nước. Đặc biệt, việc tinh gọn bộ máy hành chính từ 63 tỉnh thành xuống 34, trong đó Hà Nội giữ nguyên, được kỳ vọng mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn cho Vùng Thủ đô.

Dẫn chứng từ lần mở rộng địa giới hành chính năm 2008, TS. Khôi nhấn mạnh việc sáp nhập Hà Tây đã giúp Hà Nội có thêm quỹ đất phát triển, góp phần thúc đẩy kinh tế Thủ đô tăng trưởng mạnh mẽ. Đến năm 2024, thu ngân sách Hà Nội đạt gần 512.000 tỷ đồng, tăng hơn 8 lần so với năm 2007; thu nhập bình quân đầu người gấp khoảng 5 lần. Việc sáp nhập và mở rộng Vùng Thủ đô hiện nay, theo ông, sẽ tạo nên những "siêu địa phương" đủ tiềm lực triển khai các đại dự án hạ tầng, đô thị quy mô lớn.

Các đô thị vệ tinh như Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hà Nam, Bắc Giang được đánh giá là điểm đến đầu tư sôi động nhờ hạ tầng giao thông liên vùng ngày càng đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển bất động sản. TS. Khôi khẳng định, Vùng Thủ đô đang hội tụ đầy đủ các yếu tố "thiên thời - địa lợi - nhân hòa" để bứt phá trong giai đoạn tới.

PGS. TS. Trần Đình Thiên, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nhận định Vùng Thủ đô đang vượt qua khái niệm không gian địa lý để trở thành “trung tâm của các trung tâm”, là điểm hội tụ và lan tỏa các nguồn lực phát triển. Ông cho rằng tăng trưởng không thể chỉ dựa vào không gian vật lý hữu hạn mà cần khai phá thêm các không gian mới: số, ngầm, trên cao, biển và thậm chí là vũ trụ. Với vị thế kết nối núi - biển, Vùng Thủ đô có tiềm năng dẫn đầu xu hướng phát triển đa không gian.

Sự chuyển đổi từ mô hình đô thị lõi sang hệ thống các thành phố vệ tinh như Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hưng Yên... với mục tiêu thành lập các thành phố trực thuộc Trung ương, cùng với các đại đô thị tích hợp, đang mở ra chu kỳ phát triển mới cho bất động sản vùng này. Theo PGS. TS. Thiên, đây là giai đoạn bất động sản không còn là thị trường thụ động mà sẽ trở thành điểm đến của dòng vốn quy mô lớn, đa dạng và bền vững.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế, cho rằng một loạt chính sách đặc thù đang tạo nền tảng cho sự bứt phá của Vùng Thủ đô: Nghị quyết 60/NQ-TW năm 2025 về sáp nhập hành chính; Nghị quyết 115/2020/QH14 về cơ chế tài chính cho Hà Nội; Quyết định 1668/QĐ-TTg điều chỉnh quy hoạch Hà Nội đến 2045, tầm nhìn 2065; Nghị quyết 188/2025/QH15 về phát triển đường sắt đô thị; và Luật Thủ đô 2024. Những chính sách này định vị Vùng Thủ đô là một cực tăng trưởng quốc gia và một thành phố kết nối toàn cầu.

KTS. Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nhận định rằng việc sáp nhập hành chính sẽ nâng cao hiệu quả quản lý, mở rộng không gian phát triển và đẩy mạnh quá trình đô thị hóa. Hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại và kết nối linh hoạt là lợi thế lớn mà Vùng Thủ đô sở hữu, từ đường bộ, đường sắt, đến đường thủy và sắp tới là đường sắt cao tốc xuyên biên giới.

Ông chỉ ra các vùng như Bắc Giang, Bắc Ninh đang thu hút đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ cao, bán dẫn, trong khi Hà Nam, Ninh Bình, Hòa Bình nổi bật về du lịch tâm linh và nghỉ dưỡng. Hưng Yên, Hải Dương, Nam Định... đang bứt phá nhờ quy hoạch bài bản và sức hút đầu tư. Vingroup, Sun Group và nhiều doanh nghiệp lớn đang rót vốn mạnh mẽ vào khu vực này.

TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, đánh giá rằng sáp nhập hành chính sẽ giúp Vùng Thủ đô hoạt động hiệu quả hơn, hướng đến mục tiêu đóng góp 25-28% GDP cả nước vào năm 2030. Thị trường bất động sản sẽ trở nên liên thông, xóa nhòa ranh giới tỉnh thành, mở ra cơ hội đầu tư rộng khắp.

Ông dự báo các thành phố vệ tinh sẽ được chú trọng để giảm áp lực cho khu vực lõi Hà Nội. Nhiều địa phương như Bắc Ninh, Hưng Yên, Vĩnh Phúc đang lên kế hoạch phát triển thành thành phố trực thuộc Trung ương, kèm theo đó là những dự án đô thị quy mô lớn.

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Lê Đình Chung, Tổng Giám đốc SGO Homes, cho biết Vùng Thủ đô có lợi thế lớn về quỹ đất và mặt bằng giá còn cạnh tranh. Điều này thu hút các tập đoàn bất động sản lớn triển khai dự án quy mô, bài bản, hướng đến phát triển bền vững với ưu tiên không gian xanh và tiện ích đồng bộ. Chính quyền địa phương cũng đang tích cực hỗ trợ về thủ tục, hạ tầng và chính sách ưu đãi để hút vốn đầu tư.

PGS. TS. Nguyễn Đình Thọ từ Viện Chiến lược chính sách nông nghiệp và môi trường cho biết, việc quy hoạch vùng cần kết hợp các yếu tố sinh thái, lưu vực sông, kết nối đồng bằng - miền núi - ven biển. Ông kỳ vọng Vùng Thủ đô sẽ mở rộng hướng biển và hòa nhập sâu vào khu vực “Tam giác vàng” để phát triển cảng biển.

Khánh Yên