Nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường sẽ tập trung vào việc quản lý, khai thác, bảo vệ tài nguyên biển quốc gia; Tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về an ninh nguồn nước; giải pháp phòng, chống tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu, suy giảm, ô nhiễm nguồn nước; Giải pháp nghiên cứu, thăm dò, khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng và tài nguyên, khoáng sản quý hiếm.

Phiên chất vấn sáng 4/6. Ảnh quochoi.vn
Phiên chất vấn sáng 4/6. Ảnh quochoi.vn

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Đặng Quốc Khánh là người trả lời chính. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Xây dựng, Giao thông vận tải cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi của đại biểu Lã Thanh Tân về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, Trong nghị quyết 36-NQ/TW đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030: Quản lý và bảo vệ tốt các hệ sinh thái biển, ven biển và hải đảo; tăng diện tích các khu bảo tồn biển, ven biển đạt tối thiểu 6% diện tích tự nhiên vùng biển quốc gia; phục hồi diện tích rừng ngập mặn ven biển tối thiểu bằng mức năm 2000.  Đây cũng là mục tiêu quan trọng thể hiện sự phát triển của kinh tế biển. Từ Nghị quyết này, Bộ đã tham mưu trình Chính phủ về quy hoạch không gian biển quốc gia. Vừa qua quy hoạch các vùng, quy hoạch các địa phương đã được lồng ghép tổ chức thực hiện. Ngoài các khu bảo tồn đa dạng chúng ta phải rà soát các khu vực bảo vệ gắn với bảo tồn; rà soát các rừng ngập mặt sử dụng đa mục đích, vừa bảo tồn vừa phát triển, vừa sản xuất nông nghiệp vừa nuôi trông thủy hải sản.

Hiện nay, Bộ đang tích cực thực hiên các nghị quyết của Trung ương về các chiến lược thực hiện những mục tiêu này.

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm - Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang phát biểu tranh luận

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm nêu rõ, Bộ trưởng đã chia sẻ rất nhiều về giải pháp, quyết tâm của ngành trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu và đảm bảo an ninh nguồn nước. Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm nhận thấy, tất cả các phần trao đổi và báo cáo của Bộ TNMT không có nội dung nào phân tích về ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn, biến đổi khí hậu, mất an ninh nguồn nước đối với các nhóm dễ bị tổn thương hơn trong xã hội như phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi, người dân tộc thiểu số…

Vì thực tế đây là những đối tượng bị ảnh hưởng sâu sắc, nặng nề các vấn đề nêu trên. Đây cũng là thách thức rất lớn với mục tiêu thực hiện bình đẳng giới quốc gia hiện nay và trong thời gian tới mà Quốc hội đã thảo luận kỹ trong đầu Kỳ họp. Do đó, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm đề nghị Bộ trưởng TNMT cho biết ý kiến về vấn đề này.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre: Giải pháp khắc phục tình trạng xâm nhập mặn?

Tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra ngày càng gay gắt, nhất là tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều giải pháp công trình và phi công trình đã được thực hiện nhưng diễn biến đang ngày càng cực đoan, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sản xuất của người dân. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp căn cơ để khắc phục tình trạng trên?

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Giải pháp khai thác, sử dụng  hiệu quả tài nguyên khoáng sản?

Nhiều công trình trọng điểm quốc gia cũng như các địa phương gặp nhiều khó khăn trong vấn đề khoáng sản, vật liệu xây dựng, nhất là vật liệu san lấp cho các công trình hạ tầng. Nhiều nơi thiếu trầm trọng, có nơi thừa không biết cách xử lý do các bất cập trong Luật Khoáng sản hiện hành. Điển hình là vướng mắc khi thực hiện quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để đảm bảo khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng nói riêng và tài nguyên khoáng sản nói chung nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội?

Ảnh quochoi.vn
Ảnh quochoi.vn

Đại biểu Lã Thanh Tân - Đoàn ĐBQH TP. Hải Phòng: Giải pháp hiện thực hoá mục tiêu tại Nghị quyết 36-NQ/TW?

Nghị quyết 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đã đề ra mục tiêu đến năm 2030 quản lý và bảo vệ tốt các hệ sinh thái biển, ven biển và hải đảo, tăng diện tích các khu vực bảo tồn biển, ven biển đạt tối thiểu 6% diện tích tự nhiên vùng biển quốc gia, phục hồi diện tích rừng ngập mặn ven biển tối thiểu bằng mức năm 2000. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã và sẽ có giải pháp như nào để hiện thực hóa mục tiêu trên của Đảng? 

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời đại biểu Lưu Văn Đức liên quan đến khai thác, sử dụng tài nguyên biển, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết, biển là một thể thống nhất bao gồm nhiều ngành, nhiều lĩnh vực. Chúng ta cũng đã và đang thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW năm 2018 về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để phát triển đất nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển. 

Trong bối cảnh nguồn lợi thủy sản tự nhiên ngày càng cạn kiệt thì việc chuyển hướng từ đánh bắt tàn lan, đánh bắt tận diệt sang đánh bắt có kiểm soát và phát triển nuôi biển là hết sức cấp thiết, đảm bảo phát triển bền vững kinh tế biển. 

Đại biểu Tô Văn Tám - Đoàn ĐBQH Kon Tum phát biểu tranh luận

Tranh luận về các giải pháp chống hạn của đại biểu Trần Thị Thu Phước, đại biểu Tô Văn Tám nhận thấy, các giải pháp Bộ trưởng Bộ TNMT nêu ra, trong đó có quy hoạch các dòng sông, các nguồn lực trên sông là giải pháp khả thi. Tuy nhiên, đại biểu Tô Văn Tám cho rằng, khi các dòng sông hay các hồ đập có nguy cơ suy cạn, người dân như ở Tây Nguyên hay một số địa phương khác phải dùng nguồn nước ngầm, có nơi khoan sâu 40-50m, có nơi đến 70m, thậm chí sâu hơn. Theo các nhà khoa học, đây là độ sâu của tầng nước thứ hai, thứ ba đã tích trữ hàng trăm năm. Do đó, đại biểu Tô Văn Tám nhận thấy, nguy cơ nước ngầm suy cạn là đang hiện hữu. Mặt khác, nguồn nước ngầm cũng đang có nguy cơ ô nhiễm. Trong khi đó, chống hạn thì người dân phải dùng nguồn nước ngầm này. Vì vậy, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết thêm giải pháp quy hoạch và bảo vệ nguồn nước ngầm này.

Đại biểu Đồng Ngọc Ba - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định: Làm rõ bất cập dẫn đến phải xem xét, sửa đổi Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo?

Báo cáo có nêu nguyên nhân dẫn đến những hạn chế, yếu kém trong quản lý, khai thác tài nguyên biển hiện nay là pháp luật về biển còn chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ và đồng thời đề xuất trong thời gian tới sẽ đánh giá để sửa đổi Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Tuy nhiên đại biểu cho rằng, kết quả rà soát pháp luật thời gian vừa qua Chính phủ thực hiện cũng như trong Đề án định hướng chương trình xây dựng pháp luật từ đầu nhiệm kỳ chưa xác định nhiệm vụ luật pháp liên quan đến Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.  

Đại biểu Lê Quân - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội: Làm rõ quan điểm về hạn chế rác thải nhựa?
Đại biểu Lê Quân, Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh: Làm rõ quan điểm về hạn chế rác thải nhựa?

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, hiện nay có những bất cập nào về pháp luật dẫn đến phải xem xét, sửa đổi Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo? Bên cạnh đó, làm rõ trách nhiệm của Bộ trong vấn đề rà soát và kịp thời đề xuất xây dựng luật pháp?

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi của đại biểu về ô nhiễm trên hệ thống sông Nhuệ, sông Đáy, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tăng cường hệ thống quan trắc và phân tích môi trường trên lưu vực sông Nhuệ, sông Đáy. Hiện nay có 5 điểm quan trắc tự động, 42 điểm quan trắc môi trường nước mặt. Ngoài ra, địa điểm xả thải có lưu vực lớn và có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường được thiết lập quan trắc thường xuyên và liên tục, kết nối dữ liệu online. Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đánh giá sức chịu tải của các dòng sông, với quan điểm sẽ trao đổi với các địa phương có giải pháp xử lý phù hợp. 

Về thu gom, xử lý chất thải, Bộ trưởng khẳng định cần có sự vào cuộc của tất cả các địa phương, có sự chung sức, đồng lòng cùng xử lý nguồn thải, tạo dòng chảy. Bộ trưởng đề nghị các địa phương tuyên truyền vận động nhân dân, cộng đồng, doanh nghiệp chúng tay bảo vệ. Trong thời gian tới, đầu tư công cũng cần quan tâm tới nhiệm vụ thu gom, xử lý nước thải này.

Đối với câu hỏi của đại biểu về việc triển khai thi hành Luật Tài nguyên nước, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, ngày 16/5 vừa qua, hai nghị định hướng dẫn thi hành luật đã được Chính phủ ban hành. Cũng trong ngày 16/5, Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành ba thông tư quy định chi tiết thi hành Luật Tài nguyên nước; quy định việc kiểm tra việc chấp pháp thi hành Luật Tài nguyên nước; quy định việc di chuyển, thay đổi vị trí, giải thể trạm quan trắc tài nguyên nước. Như vậy, 28 nội dung do Chính phủ và Bộ Tài nguyên quy định chi tiết trong Luật đã được quy định chi tiết trong hai Nghị định và ba thông tư để đảm bảo tiến độ luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.

Về chất vấn hiện đại hóa và công nghệ số đối với hệ thống quản lý điều hòa, phân phối nguồn nước, Bộ trưởng khẳng định, việc đảm bảo quản lý nguồn nước rộng khắp cả nước, chắc chắn phải sử dụng hệ thống công nghệ thông tin, quan sát giám sát. 

Đại biểu Lê Đào An Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên: Giải pháp đột phá để phát huy hiệu quả cơ chế quản lý nước theo lưu vực sông?
Đại biểu Lê Đào An Xuân, Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên: Giải pháp đột phá để phát huy hiệu quả cơ chế quản lý nước theo lưu vực sông?

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã triển khai hệ thống giám sát, khai thác sử dụng tài nguyên nước ở Trung ương, hiện có 850 tổ chức, cá nhân đã kết nối quyền số liệu hệ thống giám sát với Bộ. Thời gian tới, Bộ tiếp tục nâng cấp hệ thống phân tích, đánh giá, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, thuật toán đám mây, phân tích, đánh giá sau đó tổng hợp và tham mưu trong công tác quản lý nhà nước. Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng đề nghị các địa phương quan tâm đầu tư hệ thống giám sát, quan trắc, kết nối với hệ thống của quốc gia, đảm bảo an ninh nguồn nước.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương: Giải pháp triển khai chính sách về hiện đại hóa, chuyên nghiệp hóa công tác quản lý tài nguyên nước?

Một trong những điểm mới của Luật Tài nguyên nước (2023) là chính sách về hiện đại hóa, chuyên nghiệp hóa công tác quản lý tài nguyên nước hướng tới quản trị tài nguyên nước quốc gia trên nền tảng công nghệ số, đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực trong công tác quản lý tài nguyên nước. Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp triển khai chính sách này trong thực tiễn như thế nào? 

Đại biểu Đoàn Thị Lê An - Đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng: Việc xây dựng văn bản quy định chi tiết thi hành Luật được triển khai như thế nào?

Theo Quyết định số 19/QĐ-TTg (08/01/2024) của Thủ tướng Chính phủ về ban hành danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành các Luật, Nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6. Theo đó, Luật Tài nguyên nước có 28 nội dung giao cho Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết. Đại biểu Đoàn Thị Lê An đề nghị Bộ trường cho biết tình hình xây dựng văn bản quy định chi tiết thi hành Luật nhằm có hiệu lực đầy đủ, tránh tình trạng Luật chờ văn bản hướng dẫn và kế hoạch triển khai trong thời gian tới như thế nào?

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời chất vấn của đại biểu Lê Đào An Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh khẳng đinh: Vừa qua, Bộ đã trình Quốc hội xem xét Luật Tài nguyên nước sửa đổi, trong đó có nhấn mạnh đến bảo vệ lưu vực sông. Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ thành lập Đề án về bảo vệ lưu vực sông. Trong Đề án nhấn mạnh đến đảm bảo an ninh nguồn nước, trách nhiệm của các địa phương trong việc bảo vệ môi trường. Ngoài ra, việc thành lập Tổ chức lưu vực sông phải hiệu quả nên rất cần sự phối hợp của các địa phương... 

 Đại biểu Nguyễn Hữu Toàn- Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu phát biểu tranh luận

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường liên quan đến các “dòng sông chết”, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn cho biết, theo trả lời của Bộ trưởng, các dòng sông bị ô nhiễm đi qua nhiều tỉnh và có mức độ xả thải lớn. Đại biểu Nguyễn Hữu Toàn đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ trong việc tổ chức thực hiện Luật Bảo vệ môi trường khi để xảy ra trình trạng xả thải, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng.

Về trả lời của Bộ trưởng để xử lý các “dòng sông chết” cần thời gian và nguồn lực, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn đề nghị Bộ trưởng làm rõ cần thời gian bao lâu và việc xây dựng, triển khai đề án về nguồn lực để xử lý tổng thể tình trạng ô nhiễm các dòng sông hiện nay? 

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu: Giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường?

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh cho biết tình trạng chôn lấp rác thải tại các bãi rác, nhà máy xử lý rác thải hiện đang trong tình trạng quá tải. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp, định hướng để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường như hiện nay, nhất là trong việc xử lý các loại rác thải khó phân huỷ?

Đại biểu Ma Thị Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang: Định hướng hoàn thiện chế định đấu giá quyền khai thác khoáng sản?

Vấn đề đấu giá khai thác khoảng sản là nguyên tắc cơ bản trong cấp phép thăm dò khai thác khoáng sản. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trong thời gian, vấn đề này được thực hiện như thế nào? Đồng thời cho biết trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ định hướng hoàn thiện chế định đấu giá quyền khai thác khoáng sản như nào?

Đại biểu Lê Đào An Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên: Giải pháp đột phá để phát huy hiệu quả cơ chế quản lý nước theo lưu vực sông?

Việc khai thác và bảo vệ nguồn nước ở lưu vực sông hiện nay đang đặt ra nhiều thách thức, trong đó thiếu sự phối hợp giữa các tỉnh thượng nguồn và hạ nguồn trong việc bố trí các công trình phát triển kinh tế - xã hội dọc nguồn nước, dẫn đến ô nhiễm môi trường và khai thác, sử dụng nước thiếu bền vững. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết định hướng cũng như giải pháp đột phá trong thời gian tới để phát huy hiệu quả cơ chế quản lý nước theo lưu vực sông để đảm bảo tính bền vững nguồn nước?

 Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Thi về quản lý nguồn nước thải, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, đúng như thực trạng đại biểu phản ánh, vấn đề xử lý nước thải còn hạn chế, đặc biệt là nước thải sinh hoạt đô thị, nông thôn, nước thải cụm công nghiệp làng nghề. Xử lý vấn đề này cần có những giải pháp tổng thế: nguồn lực, lộ trình thời gian, đầu tư hạ tầng, và sự quan tâm của các địa phương, bộ ngành…

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn trước Quốc hội. Ảnh quochoi.vn.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn trước Quốc hội. Ảnh quochoi.vn.

Về thể chế chính sách, Bộ trưởng cho rằng, cần có sự hợp tác công tư để đảm bảo nguồn xã hội hóa; ban hành đơn giá dịch vụ hợp lý để các doanh nghiệp tham gia đầu tư nhà máy xử lý nước thải; tăng cường công tác quan trắc giám sát…

Bộ trưởng cũng cho biết, vừa qua Bộ Tài nguyên và Môi trường đã khánh thành Trung tâm tổng hợp xử lý dữ liệu và quan trắc kết nối với tất cả các địa phương và các vùng nguồn xả thải lớn; từng bước cập nhập và kiểm tra xử lý vấn đề này. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm về môi trường, đặc biệt các trường hợp cố tình xả thải ra môi trường không đạt yêu cầu.

Về tình hình hạn hán diễn biến phức tạp, Bộ trưởng nhận định biến đổi khí hậu có tác động rất lớn trên nhiều vùng miền trên cả nước. Chúng ta phải chủ động thích ứng, ứng phó với biến đổi khí hậu bằng cách triển khai hiệu quả Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) và hoàn thành các quy hoạch khu vực sông, điều hòa điều phối nước hợp lý; đảm bảo sử dụng tối ưu nước, dự báo, cảnh báo sớm cho người dân chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại các địa phương để phòng chống hạn hán.

Về rác thải nhựa, Bộ cùng với các địa phương đã thực hiện xử lý rác thải nhựa phân loại. Tuy nhiên vẫn còn có những khó khăn trong phân loại rác; các địa phương đang lo lắng về việc thu gom xử lý trong khi thiếu các nhà máy xử lý về vấn đề này. Liên quan đến vấn đề polymer nhựa, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu để có những chỉ đạo phù hợp, kịp thời.

Đại biểu Lê Quân - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội: Làm rõ quan điểm về hạn chế rác thải nhựa? 

Đề nghị Bộ trưởng làm rõ thời điểm có thể quy định cấm hoặc hạn chế, đánh thuế phí cao đối với việc sử dụng rác thải nhựa, đặc biệt là trong các sinh hoạt, tiêu dùng? 

Bên cạnh đó, đại biểu băn khoăn có nên có chính sách để khuyến khích các doanh nghiệp và người dân, nhà khoa học đầu tư sản phẩm thay thế để hạn chế sử dụng rác thải nhựa hay không?

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận về nguyên nhân gây ngập úng ở đô thị, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, do quá trình phát triển đập, ao hồ, thủy điện và đây là một trong những nguyên nhân do quá trình đô thị hóa. Trước đây, chúng ta chưa quy hoạch bài bản, trong đó có quy hoạch đánh giá tác động môi trường. Hiện nay mới chỉ là quy hoạch phát triển đô thị, chủ yếu về hạ tầng, dịch vụ, dân cư mà chưa tính sâu, sát về định hướng lâu dài. Ao, hồ là để điều tiết, giữ, tích trữ nước khi mưa lớn, sau đó hệ thống thoát nước chảy không kịp. Ao, hồ còn là cảnh quan môi trường trong đô thị nhưng đây cũng là nhân tố gây ngập úng đô thị vì do mật độ xây dựng. Vì vậy, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh nêu rõ, nguyên nhân gây ngập úng ở đô thị hiện nay là do quá trình phát triển đô thị, xây dựng nhiều dãy phố, dãy nhà cũng như do hệ thống thoát nước khi mưa lớn chưa đảm bảo ở nhiều đô thị. 

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận: Giải pháp căn cơ khắc phục tình trạng ngập úng tại các đô thị?
Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận: Giải pháp căn cơ khắc phục tình trạng ngập úng tại các đô thị?

Do đó, việc chống ngập úng ở đô thị thì hệ thống phải đồng bộ, phải có thể tích để chứa, để thoát. Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh mong muốn thời gian tới, có nhiều ao hồ vừa là cảnh quan vừa là nơi tích trữ nước, giữ nước khi mưa lớn, chống tràn, ngập úng ở các đô thị. Do đó, cần nghiên cứu quy hoạch, xây dựng đô thị một cách đồng bộ và bài bản, nâng cấp hệ thống thoát nước ở các đô thị, đặc biệt là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh…

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Lò Thị Việt Hà về việc dự trữ khoáng sản quan trọng, thiết yếu, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh khẳng định, việc dự trữ khoáng sản quan trọng, thiết yếu chính là đảm bảo an ninh quốc gia. Chính phủ đã ban hành Quyết định số 645 về phê duyệt khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia gồm 48 khu vực với 10 loại khoáng sản quan trọng cần dự trữ cho sự phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Và trong Nghị định 51 về quản lý khoáng sản và khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, ngoài quy định đầu tư thực hiện diện tích khu vực dự trữ khoáng sản, còn quy định tiêu chí để khoanh định khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia. Do đó, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh khẳng định, với các khoáng sản, chúng ta không thể khai thác hết cùng lúc, mà có những khu vực khoanh vùng để dự trữ, đảm bảo cho sự phát triển dự trữ quốc gia, đảm bảo yêu cầu và việc sử dụng khoáng sản.

Đồng thời nhấn mạnh việc cân đối giữa các dự trữ khoáng sản quốc gia đối với các khoáng sản chiến lược quan trọng là mục tiêu của chiến lược và đã được Chính phủ ban hành. Và thời gian qua, Bộ TNMT đã tổ chức thực hiện vấn đề này, khoanh vùng các khu vực dự trữ khoáng sản theo quy định. “Muốn có dự trữ khoáng sản, chúng ta phải điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, đặc biệt là khoáng sản thiết yếu, quan trọng, tuy nhiên nguồn lực cho vấn đề này còn thiếu. Thủ tướng sẽ quyết định phân kì theo lộ trình, khai thác và chế biến như thế nào, khu vực nào được dự trữ”, Bộ trưởng nêu rõ. 

Do đó, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh mong muốn có thêm nguồn lực cho vấn đề này. Bộ TNMT phối hợp với các bộ ngành địa phương, căn cứ vào định hướng chiến lược các ngành, căn cứ vào nhu cầu, báo cáo Thủ tướng để khoanh vùng khoáng sản trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga về phục hồi các dòng sông chết, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, các sông Bắc Hưng Hải, sông Nhuệ, sông Đáy, sông Cầu.. đang ô nhiễm nặng. Còn dòng sông chết vừa ô nhiễm vừa không có dòng chảy. Thời gian qua, các địa phương và Bộ TNMT đã tích cực nhưng chưa cải tạo được bao nhiêu vì các khu công nghiệp và làng nghề xả thải ra các dòng sông này cũng như chưa đủ nguồn lực để xử lý (gồm nguồn lực để đầu tư cho hệ thống thu gom, hệ thống xử lý). 

Ảnh quochoi.vn
Ảnh quochoi.vn

Bộ trưởng cho rằng, các địa phương phải chung tay với nhau để xử lý nước thải đồng bộ. Giải pháp căn cơ là phải giữ được nước, nước chảy tự nhiên với lưu lượng nước lớn, điều hòa được dòng chảy. Về vấn đề quản lý, Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7 tới. Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, Bộ TNMT sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ thành lập ngay Ủy ban quản lý lưu vực sông, tức là trách nhiệm chung các tỉnh, các bộ ngành và Ủy ban để điều phối vấn đề này. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ TNMT đề nghị trong giai đoạn 2026 - 2030, Chính phủ cần quan tâm đầu tư công để xử lý các dòng sông ô nhiễm này.

Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Leo Thị Lịch, Bộ trưởng Bộ TNMT cho biết, việc quản lý hồ đập thủy lợi là của Bộ NNPTNT. Tuy nhiên, Bộ TNMT luôn phối hợp chặt chẽ với Bộ NNPTNT trong việc vận hành an toàn và điều hòa phân phối các nguồn nước này. Hồ đập xuống cấp chủ yếu là các hồ vừa và nhỏ. Do đó, cần phải đảm bảo an toàn hồ đập và Bộ NNPTNT sẽ trao đổi thêm.

Thống nhất với ý kiến của đại biểu Nguyễn Quang Huân về duy trì dòng chảy tối thiểu, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh nêu rõ, đây cũng là lĩnh vực Bộ NNPTNT quản lý. Và nếu các nhà máy thủy điện duy trì dòng chảy tối thiểu thì phải xem xét chảy tối thiểu vào lưu vực sông nào, không tác động đến điều kiện kinh tế - xã hội của các địa phương nào? Do đó, đây không phải là bơm ở một , hai vị trí cấp nước nông nghiệp mà cần phải duy trì cả hệ sinh thái, bảo vệ môi trường, đồng thời cần phải đảm bảo cho dân cư sống ở hai bên sông, suối.

Liên quan đến hoạt động lấn biển do đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn chất vấn, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, hoạt động lấn biển đã có từ rất lâu, hoạt động lấn biển để phát triển kinh tế - xã hội thì cần phải được đánh giá tác động môi trường nghiêm túc, bảo vệ hệ sinh thái, không làm ảnh hưởng đến môi trường nước, bảo tồn đa dạng sinh học. Về khai thác cát biển, Bộ trưởng Bộ TNMT đã nghiên cứu ở Sóc Trăng, hiện đã đánh giá tác động khu vực đó, không ảnh hưởng đến bảo tồn đa dạng sinh học. Chiều sâu của thân mỏ là 7 mét, và Bộ TNMT khuyến cáo chỉ khai thác 2 mét để đảm bảo môi trường và thực hiện xa bờ khoảng 20 km.

Chất vấn về vấn đề cát biển của đại biểu Phạm Văn Hòa, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết sẽ trả lời bằng văn bản để cụ thể hơn vùng nào khai thác cát biển và bị ảnh hưởng xâm nhập mặn, nhiễm mặn.

PV (lược thuật)