Doanh nghiệp khổ vì... mưa
Năm 2015, UBND tỉnh Yên Bái thực hiện dự án cải tạo nâng cấp đường cảng Hương Lý - ga Văn Phú (đoạn Quốc lộ 70 - ga Văn Phú), Công ty Phát triển và Kinh doanh hạ tầng các khu công nghiệp tỉnh Yên Bái (gọi tắt Công ty PT - KDHT) được giao làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư là 104,978 tỷ đồng.
Khi tuyến đường hoàn thành, nhà ở, cơ sở sản xuất của một số hộ dân 2 bên đường lại bị thấp hơn mặt đường, khi có mưa gây ra tình trạng ngập cục bộ. Xưởng sản xuất bao bì của Công ty TNHH Yên Phú thấp hơn mặt đường khoảng 70 cm và thấp hơn cống thoát nước từ mặt đường. Công ty phải ngừng sản xuất hơn 1 năm qua (từ tháng 1/2016) vì toàn bộ hệ thống điện của Công ty đều thiết kế ngầm, khi thi công tuyến đường, nếu đóng điện vận hành máy móc có thể dẫn đến chập điện khi trời mưa, ảnh hưởng đến tài sản và tính mạng của người lao động.
Trước đó, ngày 28/7/2016, trời mưa to, hệ thống thoát nước của công ty không thoát kịp, nước mưa từ đường tràn vào xưởng sản xuất tbao bì, làm hư hỏng một số nguyên vật liệu và máy móc. Ông Nguyễn Duy Vượng, Giám đốc Công ty TNHH Yên Phú đã báo cáo, mời đại diện các cơ quan như Sở GTVT, Công ty PT - KDHT, UBND huyện Yên Bình, UBND thị trấn Yên Bình đã có mặt và lập Biên bản ghi nhận hiện trạng.
Tuy nhiên, khi đoàn công tác đến công ty lúc 18h quá muộn nên Biên bản của đoàn công tác liên ngành chỉ ghi nhận hiện tượng có nước trong sân tầng một xưởng sản xuất bao bì. Sự có mặt chậm trễ đã khiến cho việc ghi nhận không còn chính xác, vì trước đó nước ngập tràn ứ 3 tiếng đồng hồ đã rút gần hết.
Vào lúc 17h30 cùng ngày, UBND thị trấn Yên Bình đã cử ông Hoàng Văn Nhân, Tổ trưởng tổ 14 và bà Lý Thị Minh Mến, công chức tư pháp xã đến xem xét hiện trường và lập Biên bản kiểm tra xác định thiệt hại, trong đó ghi rõ: “Nước ngập sâu khoảng 15 cm phần nền của nhà xưởng, bị ướt sản phẩm bao bì khoảng 4.000 chiếc, khoảng 20 bao hạt nhựa, toàn bộ hệ thống điện ngầm dưới lòng nền nhà bị ngập nước”.
Nhiều bao bì, máy móc trong xưởng sản xuất bao bì của Công ty TNHH Yên Phú bị hư hại sau khi bị ngập nước
Theo thống kê thiệt hại bước đầu của Công ty TNHH Yên Phú, tổng thiệt hại do nước mưa tràn vào xưởng là 464,1 triệu đồng, chưa kể máy móc bị hỏng. Do đó, ngày 10/8/2016, Công ty TNHH Yên Phú đã gửi đơn thư lên UBND tỉnh Yên Bái cầu cứu. Ngay lập tức, UBND tỉnh Yên Bái đã có công văn yêu cầu công ty PT - KDHT khẩn trương rà soát những ảnh hưởng của dự án đến các tổ chức, hộ gia đình dọc tuyến đường thi công, có phương án xử lý thoát nước cho khu vực bị ảnh hưởng.
Tiếp đó, ngày 12/12/2016 và ngày 16/1/2017, Sở GTVT tỉnh Yên Bái có công văn đề nghị công ty TNHH Yên Phú liên hệ với công ty PT - KDHT để giải quyết việc thoát nước.
Công ty TNHH Yên Phú có thể khởi kiện...
Trao đổi về vụ việc này, ông Đỗ Nhân Nghĩa, Phó giám đốc Sở GTVT khẳng định: “Việc này hoàn toàn là trách nhiệm của chủ đầu tư, Công ty PT- KDHT. Chúng tôi đã tham mưu UBND tỉnh có văn bản giao cho chủ đầu tư xem xét, giải quyết những tồn đọng như vậy”.
Liên quan đến trách nhiệm của địa phương, nơi Công ty TNHH Yên Phú đặt trụ sở, ông Từ Ngọc Hùng, Chánh Thanh tra huyện Yên Bình cho rằng: Việc bồi thường thuộc về khâu thiết kế, nếu thiết kế có đặt ra vấn đề bồi thường thì huyện mới tiến hành xem xét. Do đó, chủ đầu tư có trách nhiệm cả với khâu thiết kế và thi công. Chủ đầu tư phải đánh giá tác động môi trường, ảnh hưởng đến người dân thì phải bồi thường. Phải có dự toán bổ sung, thì huyện mới vào cuộc.
Ông Nguyễn Duy Vượng, Giám đốc Công ty TNHH Yên Phú chỉ mực nước còn in lại sau trận mưa
Ngày 23/12/2016, Công ty PT - KDHT có công văn trả lời đơn thư của Công ty TNHH Yên Phú, đề xuất biện pháp xây dựng cống tròn D50 để thoát nước phía trước cổng Công ty TNHH Yên Phú và sau đó đã lắp đặt đường ống vào rãnh, nhưng chưa đấu nối với hệ thống thoát nước chung. Công văn này tuyệt nhiên không đề cập đến việc bồi thường thiệt hại cho Công ty TNHH Yên Phú.
Ngày 22/1/2017, ông Nguyễn Duy Vượng, Giám đốc Công ty TNHH Yên Phú đã đến đề nghị gặp và trao đổi với ông Nguyễn Văn Luận, Giám đốc Công ty PT - KDHT, nhưng lãnh đạo Công ty PT – KDHT né tránh, không tiếp (?!).
Ông Nguyễn Duy Vượng tiếp tục làm đơn gửi cho Công ty PT – KDHT đề nghị giải quyết bồi thường thiệt hại cho Công ty TNHH Yên Phú, số tiền đề nghị bồi thường là 4.009.380.000 đồng, kèm theo danh sách chi tiết các khoản, mục yêu cầu bồi thường. Đến thời điểm hiện tại, Công ty TNHH Yên Phú chưa nhận được hồi âm về đề nghị này.
Theo Luật sư Hoàng Kim Thoa, Giám đốc Công ty Luật QTC (thuộc Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) phân tích: Điều 116, Luật Xây dựng quy định quá trình thi công xây dựng công trình, nhà thầu thi công xây dựng có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm về bảo vệ môi trường do mình gây ra. Bên cạnh đó, Điều 119 quy định về sự cố công trình thì chủ đầu tư có trách nhiệm báo cáo cấp phê duyệt dự án những thiếu sót trong thiết kế nếu có, xây dựng phương án cải thiện, bổ sung các hạng mục công trình… để báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định.
Vì vậy, UBND tỉnh Yên Bái cần chỉ đạo cơ quan chức năng và đơn vị liên quan đến dự án sớm làm rõ nguyên nhân gây ra thiệt hại cho doanh nghiệp, có phải do thiết kế dự án hay do đơn vị thi công làm sai với thiết kế… để quy rõ trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 14 của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Luật sư Thoa cũng cho rằng, việc đề xuất xây dựng cống tròn D50 để thoát nước cho Công ty TNHH Yên Phú chỉ là giải pháp tình thế. Do đó, Công ty TNHH Yên Phú có thể khởi kiện ra tòa án, cung cấp cho tòa án đầy đủ các giấy tờ chứng minh thiệt hại để làm căn cứ Tòa án phân xử khi chủ đầu tư không chịu thực hiện bồi thường theo quy định…
Nhóm phóng viên