Bởi, các loại thuốc có in khuyến cáo “bán theo đơn” là thuốc cần phải được bác sĩ kiểm soát liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng, vì dược tính mạnh. Việc các cửa hàng thuốc mang thương hiệu Big Family tại TP. Hồ Chí Minh bán các loại thuốc “đặc trị” có khuyến cáo “bán theo đơn” và thu tiền, mà không cần tới đơn thuốc theo chỉ định của bác sĩ, có thể sẽ ảnh hưởng nghiệm trọng tới sức khỏe, tính mạng của người sử dụng, nếu như thuốc không được sử dụng đúng liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng.
Dùng thuốc Colchicin 1 mg không theo chỉ định của bác sĩ, có thể gây tử vong
Phân tích về thuốc Meloxicam 7.5 mg, bác sĩ Dương Ngọc Vân, Chuyên khoa I, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: "Meloxicam là loại thuốc được dùng để giảm đau, hạ sốt và chống viêm. Do tác dụng hạ sốt của thuốc tương đối kém nên chủ yếu được dùng để chống đau và giảm viêm. Ngoài ra, loại thuốc này còn điều trị triệu chứng viêm khớp và bệnh Gout cấp tính khá hiệu quả".
Với thói quen tự ý dùng thuốc theo kinh nghiệm, chỉ dẫn từ người khác,... đã khiến cho việc sử dụng loại thuốc này không chỉ khó đạt được hiệu quả như mong muốn mà còn phải đối diện với những tác hại khôn lường. Các tác dụng phụ của thuốc dễ bị gặp phải đó là khó thở, đau ngực, suy nhược, có vấn đề về thị lực, nói lắp, bị ợ hơi, tiêu chảy, khó chịu ở dạ dày, ho ra máu hoặc nôn ra màu như bã cà phê,…
Còn với thuốc Ventolin (thuốc nằm trong danh mục quản lý đặc biệt của Bộ Y tế), dược sĩ Trịnh Anh Thoa, Khoa Dược, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh thông tin: "Thuốc Ventolin còn được nhiều người quen gọi là thuốc xịt hen suyễn Ventolin, là một bình xịt định liều điều áp. Thành phần của thuốc có hoạt chất salbutamol (dạng sulfate).
Dụng cụ xịt được thiết kế đặc biệt để xịt vào miệng, được chỉ định sử dụng trong các trường hợp sau: Điều trị hoặc ngăn ngừa co thắt phế quản; Giãn phế quản ngắn (4 giờ) trong tắc nghẽn đường thở có khả năng hồi phục do hen, viêm phế quản mạn tính và khí phế thũng".
Với những bệnh nhân hen, salbutamol có thể làm giảm triệu chứng khi xảy ra cơn hen suyễn và phòng ngừa trước các tình huống đã biết sẽ khởi phát cơn hen.
Tuy nhiên, loại thuốc này cũng có tác dụng phụ không mong muốn như: Rối loạn hệ miễn dịch, rối loạn chuyển hóa và dinh dưỡng, rối loạn hệ thần kinh, rối loạn tim, rối loạn hô hấp, ngực và trung thất, rối loạn tiêu hóa… Vậy nên, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng và xử lý kịp thời nếu có các tác dụng phụ xảy ra.
Đặc biệt, phân tích về thuốc Colchicin 1 mg, dược sĩ Dương Thanh Hải của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City nêu rõ: "Thuốc Colchicin là loại thuốc có nguồn gốc thực vật, được sử dụng để điều trị bệnh Gout và một số bệnh lý viêm trên cơ thể người. Colchicin có khả năng ức chế sự di chuyển và hóa ứng động, cũng như sự bám dính và thực bào của bạch cầu trung tính tại ổ viêm để làm giảm phản ứng viêm với tinh thể urat và đem đến hiệu quả điều trị bệnh".
Tuy nhiên, nếu không được sử dụng đúng cách thì Colchicin lại là loại thuốc có nguy cơ cao gây độc tính nghiêm trọng và có thể gây tử vong cho người bệnh nếu sử dụng không đúng cách. Ngộ độc Colchicin có thể sánh ngang với ngộ độc asen, chính vì thế nếu dùng quá liều (0,5mg/kg) có thể gây tử vong.
Tác dụng phụ có thể gặp của thuốc Colchicin chính là làm tổn hại đến tủy xương, người bệnh gout điều trị bằng thuốc Colchicin liều cao có thể bị thiếu máu, rụng tóc vì tủy xương bị tổn hại. Ngoài ra, người bệnh có thể bị khó tiêu, sốt nhẹ, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, chảy máu dạ dày - ruột, viêm thần kinh ngoại biên, nổi ban, tổn thương gan, thận.
Bao giờ Cục Dược, Sở Y tế TP. HCM vào cuộc?
Như Thương hiệu và Công luận đã thông tin, dù Sở Y tế Hà Nội vừa thu hồi giấy phép cửa nhiều nhà thuốc mang thương hiệu Big Family trên địa bàn vì kinh doanh dược phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, tem nhãn, tự kê đơn bán thuốc chữa bệnh, thuốc đặc trị có khuyến cáo “bán theo đơn”. Tuy nhiên, chuỗi nhà thuốc mang thương hiệu Big Family của Công ty cổ phần Thương mại Dược phẩm Bigfam tại TP. Hồ Chí Minh vẫn công khai "tự kê đơn", bán thuốc “đặc trị”, có khuyến cáo “bán theo đơn” mà không cần đơn thuốc theo chỉ định của bác sĩ, vi phạm những quy định của pháp luật.
Cụ thể, nhà thuốc Big Family Băng Tâm, số 207 Nguyễn Văn Quá, phường Đông Hưng Thuận, quận 12 công khai bán thuốc xịt Ventolin và Sabumol 2Mg để bán cho người mua, mà không cần đơn thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đáng nói, thuốc Ventolin thuộc danh mục “thuốc kiểm soát đặc biệt của Bộ Y tế”, nên chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ (các nhà thuốc chỉ được phép bán thuốc Ventolin, khi người bệnh có đơn thuốc được bác sĩ kê – PV).
Nhân viên của nhà thuốc này cũng vô tư giới thiệu, bán cho người mua các loại thuốc hỗ trợ sinh lý nam giới, như: Pycalis 20Mg, Siloflam 100, Viga New 20Mg, Viagra 100 Mg, Sìn Sú Ê Đê, Kẹo ngậm Hamer… Đáng nói, trên bao bì của những loại thuốc này đều ghi rõ khuyến cáo “Thuốc bán theo đơn”.
Tại nhà thuốc Big Family Thùy Trâm, 81 Hoàng Hoa Thám, phường 13, quận Tân Bình, cũng công khai bán các loại thuốc hỗ trợ sinh lý có tên “Ngựa Thái” và “Japan Tengsu” mà không cần tới đơn chỉ định của bác sĩ. Trên bao bì của 2 loại thuốc này không hề có tem, nhãn phụ bằng tiếng Việt, phía bên trong hộp thuốc, cũng không có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, mập mờ về nguồn gốc xuất xứ.
Tương tự, tại nhà thuốc Big Family Phước Lan, số 433 Lê Quang Định, phường 5, quận Bình Thạnh, các loại “thuốc đặc trị”, thuốc có khuyến cáo “bán theo đơn” như: Roxithromycin, Colchicine, Meloxicam, Adagrin 50Mg, Welgra 100Mg cũng được công khai bán cho người mua, dù không có đơn thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Có thể thấy, các loại thuốc có in khuyến cáo “thuốc bán theo đơn” là thuốc cần phải được bác sĩ kiểm soát liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng, bởi dược tính mạnh. Nếu sử dụng không đúng chỉ định, thuốc có thể tác gây tác dụng phụ, ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. Việc các nhà thuốc Big Family bán các loại thuốc trên và thu tiền mà không cần tới đơn thuốc theo chỉ định của bác sỹ, có thể sẽ ảnh hưởng nghiệm trọng tới sức khỏe, tính mạng của người sử dụng, nếu như thuốc không được sử dụng đúng liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng.
Câu hỏi đặt ra là: Vì sao biết rõ thuốc có ghi khuyến cáo “thuốc bán theo đơn” bắt buộc phải có đơn chỉ định của bác sĩ mới được phép bán và sử dụng, nhưng các cửa hàng thuốc Big Family vẫn vô tư bán cho người mua? Giả sử, nếu người bệnh mua về sử dụng mà xảy ra biến chứng, ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng, thì ai sẽ chịu trách nhiệm? Việc công khai bán các loại thuốc trên mà không cần tới đơn chỉ định của bác sỹ thì các cửa hàng thốc Big Family có đang coi thường tính mạng người bệnh, bỏ ngoài tai những quy định của pháp luật?
Trước thực trạng nêu trên, Thương hiệu và Công luận đã liên hệ với phía Công ty TNHH Thương mại dược phẩm Bigfam để làm rõ sự việc. Đồng thời có văn bản gửi tới Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh đề nghị phối hợp, kiểm tra chuỗi nhà thuốc Big Family trên địa bàn, để làm rõ những vấn đề mà người tiêu dùng đang đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa nhận được bất cứ hồi âm nào từ phía các đơn vị này.
Thương hiệu và Công luận sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
Nguyễn Trung – Nguyễn Tùng
