Kết quả ấn tượng là đến nay, 4 trên tổng số 5 CCN trên địa bàn đã có chủ đầu tư hạ tầng, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế - xã hội toàn diện của huyện.
Hạ tầng công nghiệp 80% CCN đã có chủ
Theo bản đồ phát triển CCN tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021-2030, huyện Đại Từ được quy hoạch 5 CCN với tổng diện tích lên đến 244,2 ha, bao gồm: An Khánh 1, Phú Lạc 2, Hà Thượng, Cát Nê - Ký Phú và Quân Chu. Đến thời điểm hiện tại, một tín hiệu tích cực cho thấy sự quyết tâm và hiệu quả trong công tác thu hút đầu tư của huyện khi đã có 4/5 CCN tìm được nhà đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Tổng số vốn mà các doanh nghiệp cam kết đầu tư vào hạ tầng các CCN này lên tới 1.793 tỷ đồng, trên tổng diện tích đã được thành lập là 182 ha trên tổng quy hoạch 244,2 ha.
Phú Lạc 2 minh chứng cho sự hợp tác thành công
Một trong những CCN tiêu biểu, có thể xem là trái ngọt đầu tiên trong hành trình phát triển công nghiệp của Đại Từ, chính là CCN Phú Lạc 2. Dự án này được chọn mặt gửi vàng cho Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG (TNG) làm chủ đầu tư hạ tầng, chính thức được thành lập theo Quyết định số 1862/QĐ-UBND ngày 25/8/2014 của UBND tỉnh Thái Nguyên, với quy mô 16,64 ha và mục tiêu hoàn thành vào năm 2027.
Ngay sau khi có quyết định chủ trương, năm 2014, huyện Đại Từ đã nhanh chóng triển khai công tác giải phóng mặt bằng và bàn giao 6 ha trên tổng diện tích quy hoạch cho TNG. Không phụ sự kỳ vọng, TNG đã khẩn trương đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và đặc biệt, đã đưa vào hoạt động một nhà máy may hiện đại với tổng mức đầu tư lên đến 200 tỷ đồng. Nhà máy này chuyên sản xuất may gia công quần áo xuất khẩu sang các thị trường khó tính như châu Âu, phục vụ cho các thương hiệu nổi tiếng thế giới như Adidas, Nike, Haddad... Đến nay, sau gần một thập kỷ hoạt động, nhà máy đã phát triển mạnh mẽ với hơn 35 chuyền may, tạo công ăn việc làm ổn định cho gần 2.200 lao động địa phương, đồng thời đóng góp đáng kể vào ngân sách với doanh thu năm 2024 ước đạt khoảng 1.000 tỷ đồng. Sự thành công của CCN Phú Lạc 2 không chỉ là niềm tự hào của Đại Từ mà còn là minh chứng sống động cho môi trường đầu tư hấp dẫn và tiềm năng phát triển công nghiệp của huyện.
Vượt rào cản An Khánh 1 "tái sinh" mạnh mẽ
Câu chuyện phát triển của CCN An Khánh 1 lại mang một màu sắc khác, thể hiện sự linh hoạt và quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. CCN An Khánh 1 với quy mô hơn 47 ha, do Công ty CP Nhiệt điện An Khánh làm chủ đầu tư hạ tầng, thực tế đã hình thành trước khi Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế quản lý CCN có hiệu lực. Chính vì vậy, trong nhiều năm, CCN này không thể chính thức được thành lập mới do không đáp ứng được đầy đủ các điều kiện và tiêu chuẩn theo quy định hiện hành, gây không ít trở ngại cho hoạt động và phát triển của các doanh nghiệp trong CCN.
Tuy nhiên, mọi sự khó khan đã được tháo gỡ khi có Nghị định số 32/2024/NĐ-CP ngày 15/3/2024 của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN chính thức có hiệu lực từ ngày 1/5/2024. Nghị định mới này đã có những điều chỉnh quan trọng, tháo gỡ những nút thắt về điều kiện thành lập CCN theo hướng đơn giản và linh hoạt hơn, tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thành lập đối với các CCN có lịch sử hình thành đặc biệt như An Khánh 1. Nắm bắt cơ hội này, Công ty Nhiệt điện An Khánh đã khẩn trương hoàn thiện các thủ tục đầu tư theo quy định mới và chính thức được UBND tỉnh Thái Nguyên công nhận thành lập theo Quyết định số 2350/QĐ-UBND ngày 30/9/2024.
Đến nay, CCN An Khánh 1 đã chứng minh được tiềm năng phát triển mạnh mẽ với tỷ lệ lấp đầy ấn tượng trên 98%, với 2 dự án lớn đang hoạt động hiệu quả là Dự án Nhà máy Nhiệt điện An Khánh (thuộc Công ty cổ phần Nhiệt điện An Khánh) và Dự án Nhà máy xi măng Quán Triều (thuộc Công ty cổ phần xi măng Quán Triều - VVMI). Sự "tái sinh" mạnh mẽ của CCN An Khánh 1 không chỉ khẳng định hiệu quả của chính sách mới mà còn cho thấy sức hút và tiềm năng nội tại của môi trường đầu tư tại Đại Từ.
Không chỉ dừng lại ở việc củng cố và phát triển các CCN hiện có, năm 2024 còn đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc mở rộng không gian phát triển công nghiệp của huyện Đại Từ với việc thành lập mới 2 CCN đầy tiềm năng. Đó là CCN Cát Nê - Ký Phú (diện tích quy hoạch 68 ha) được giao cho Công ty CP Phát triển hạ tầng kỹ thuật Thái Nguyên làm chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật, và CCN Quân Chu (diện tích quy hoạch 50 ha) do Công ty CP Bất động sản và Phát triển hạ tầng Hoàng Gia Thái Nguyên được tin tưởng giao trọng trách chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
Hai CCN mới này được định hướng thu hút các dự án thuộc các ngành nghề có giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường, bao gồm: công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp công nghệ cao, chế biến, chế tạo và các dịch vụ kho bãi logistics hiện đại. Ngay sau khi được thành lập, các chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật của hai CCN này đã nhanh chóng bắt tay vào triển khai các bước đầu tư ban đầu và đã đạt được những kết quả nhất định. Điển hình như tại CCN Quân Chu, chủ đầu tư dự án đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết CCN, một bước quan trọng để tiến tới thu hút các nhà đầu tư thứ cấp. Đồng thời, chủ đầu tư cũng đang tích cực hoàn thiện hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, tạo tiền đề cho việc triển khai các hạng mục hạ tầng kỹ thuật trong thời gian tới. Sự ra đời của hai CCN mới này được kỳ vọng sẽ tạo thêm nhiều "sân chơi" hấp dẫn cho các doanh nghiệp, góp phần đa dạng hóa cơ cấu kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của huyện Đại Từ.
Những kết quả ấn tượng trong phát triển CCN đã có những đóng góp không nhỏ vào sự tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp của huyện Đại Từ. Minh chứng rõ ràng nhất là vào năm 2024, giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp của huyện ước đạt hơn 10.650 tỷ đồng, tăng đáng kể 2.038 tỷ đồng so với năm 2020, tương ứng với mức tăng trưởng bình quân ấn tượng 4,3%/năm.
Để đạt được những thành tựu đáng khích lệ này, huyện Đại Từ đã triển khai một loạt các giải pháp đồng bộ và hiệu quả nhằm thúc đẩy phát triển CCN. Trong đó, nổi bật là sự chủ động và tích cực của chính quyền địa phương trong việc quan tâm mời gọi, thu hút các doanh nghiệp có năng lực và uy tín đến đầu tư xây dựng hạ tầng CCN theo hướng hiện đại, đồng bộ và thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, huyện cũng tập trung làm tốt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với các dự án CCN đã được thành lập và có kế hoạch mở rộng, đảm bảo tiến độ triển khai dự án không bị gián đoạn.
Vẫn còn những "điểm nghẽn" cần khơi thông
Bên cạnh những thành quả đáng tự hào, quá trình phát triển CCN trên địa bàn huyện Đại Từ vẫn còn tồn tại một số khó khăn và vướng mắc cần được giải quyết. Điển hình như CCN Hà Thượng với quy mô 59,4 ha hiện vẫn là CCN duy nhất chưa thu hút được chủ đầu tư hạ tầng. Nguyên nhân chính được xác định là do CCN này nằm trong diện tích quy hoạch điểm mỏ quặng thiếc Phục Linh, thiếc - bismut tây Núi Pháo, vonfram Núi Chiếm thuộc Quy hoạch khoáng sản Quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 866/QĐ-TTg ngày 18/7/2023 (sau thời điểm Quy hoạch tỉnh Thái Nguyên được phê duyệt), tạo ra những rào cản pháp lý nhất định trong công tác thu hút đầu tư.
Ngoài ra, CCN Cát Nê - Ký Phú, dù đã có chủ đầu tư, nhưng hiện vẫn chưa được phê duyệt Quy hoạch chi tiết do cần thiết phải điều chỉnh Quy hoạch chung xã Cát Nê để đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất trong quy hoạch phát triển của địa phương. Những khó khăn này đòi hỏi sự vào cuộc tích cực và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành để tìm ra giải pháp tháo gỡ hiệu quả.
Quyết tâm tháo gỡ, tạo đà cho sự phát triển bền vững
Với tinh thần cầu thị và quyết tâm cao, huyện Đại Từ đang chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh để giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát triển CCN. Đối với CCN Hà Thượng, Sở Công Thương đã có văn bản chính thức đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư xem xét điều chỉnh vị trí CCN từ xã Hà Thượng sang xã An Khánh (cũng thuộc huyện Đại Từ) trong Quy hoạch tỉnh. Động thái này được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho công tác thu hút đầu tư và thành lập CCN theo đúng quy định.
Đối với CCN Cát Nê - Ký Phú, huyện Đại Từ đã báo cáo cụ thể tình hình với các sở, ban, ngành liên quan của tỉnh để xem xét và điều chỉnh Quy hoạch chung xã Cát Nê, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết CCN trong thời gian tới.
Song song với việc tháo gỡ các khó khăn hiện hữu, huyện Đại Từ cũng đang tập trung chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn và chính quyền các xã tăng cường công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án CCN trên địa bàn. Đồng thời, huyện cũng tích cực đề nghị các chủ đầu tư tập trung nguồn lực, đảm bảo đầy đủ kinh phí để triển khai dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật CCN theo đúng cam kết và tiến độ đã được phê duyệt.
Với những nỗ lực không ngừng và sự quyết tâm cao, huyện Đại Từ đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành một trung tâm công nghiệp năng động và hiệu quả của tỉnh Thái Nguyên, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững của địa phương trong những năm tới.
Tâm An
