Theo số liệu sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, riêng tháng 9, kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt hơn 3,2 tỷ USD, giảm 15,6% so với tháng 8 nhưng lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 29,7 tỷ USD, tăng 8,6% so với cùng kỳ 2024. Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất với hơn 13,4 tỷ USD (tăng 12%); tiếp đến là Nhật Bản với 3,3 tỷ USD (tăng 8%) và Hàn Quốc với 2,2 tỷ USD (giảm 5%).
Năm 2024, ngành dệt may cán mốc 44 tỷ USD, tăng 11% so với năm 2023, giúp Việt Nam vươn lên đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu dệt may. Sản phẩm Việt Nam hiện có mặt trong 47–50 phân khúc hàng hóa, từ hàng cơ bản đến cao cấp. Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, cho biết một phần đơn hàng tăng đến từ sự dịch chuyển từ Bangladesh. Tuy nhiên, đây chủ yếu là các đơn hàng giá trị thấp, khó mang lại lợi nhuận cao nếu doanh nghiệp không chuyển đổi kịp thời.
Các doanh nghiệp lớn như Vinatex, TNG, Dệt may Huế, Đức Giang đều ghi nhận tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trong quý III. Riêng TCM lợi nhuận 9 tháng giảm nhẹ do chi phí vận hành tăng và một số đơn hàng bị cắt giảm.
Ngành dệt may đặt mục tiêu đạt 47–48 tỷ USD trong năm 2025, tương đương mức tăng 6–9% so với năm trước. Động lực tăng trưởng đến từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và sự phục hồi của kinh tế thế giới.
Tuy nhiên, giá nguyên liệu đầu vào vẫn cao, nguồn cung phụ thuộc nhập khẩu và biến động thuế quan từ các đối tác lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản gây sức ép lên lợi nhuận. Để duy trì đà tăng trưởng, ngành cần nâng cao nội lực – tập trung đào tạo nhân lực chất lượng cao, ứng dụng AI, robot trong thiết kế – sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi xanh – chuyển đổi số, phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn.
Bên cạnh các thị trường truyền thống, ngành đang hướng tới những khu vực tiềm năng như Trung Quốc (phân khúc hàng giá trị cao), Canada, Nga, Anh và ASEAN. Việc đa dạng hóa nguồn cung nguyên phụ liệu trong nước, kết hợp với thu hút đầu tư FDI xanh vào các khu công nghiệp đạt chuẩn môi trường, sẽ là chìa khóa giúp dệt may Việt Nam chủ động hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Để nâng cao năng lực cạnh tranh, doanh nghiệp cần đẩy mạnh tự động hóa, cải tiến quy trình quản trị, thiết kế mẫu mã chuyên biệt và tăng tỷ lệ sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Việc hình thành các trung tâm phát triển sản phẩm, khu công nghiệp dệt may tập trung, liên kết chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu sẽ giúp Việt Nam tiến gần hơn tới vị thế dẫn đầu thế giới.
Ngày 26/10/2025, Việt Nam và Mỹ công bố Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng, nhân dịp Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Donald Trump tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Malaysia.
Theo đó, Việt Nam sẽ mở rộng quyền tiếp cận thị trường cho hàng hóa nông nghiệp và công nghiệp của Mỹ, trong khi Mỹ duy trì mức thuế đối ứng 20% với hàng hóa xuất xứ Việt Nam theo Sắc lệnh Hành pháp 14257 (đã sửa đổi). Một số mặt hàng Việt Nam có thể được đưa vào Phụ lục III của Sắc lệnh 14356 để được hưởng thuế đối ứng 0%, tuy chi tiết chưa được công bố.
Trước đó, Việt Nam đã đàm phán giảm mức thuế đối ứng từ 46% xuống 20% (với hàng thông thường) và 40% (với hàng trung chuyển) trong tháng 7/2025. Nếu các điều khoản ưu đãi được áp dụng, dệt may có thể là một trong những ngành hưởng lợi lớn nhất, đặc biệt khi Mỹ hiện chiếm hơn 45% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành.
Lê Thanh (t/h)
