Dữ liệu số là công cụ giải quyết vấn đề, không phải là mục tiêu của doanh nghiệp

Trong khuôn khổ Diễn đàn “Thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia với chủ đề “Kiến tạo giá trị từ Chiến lược Dữ liệu trong bối cảnh AI” được tổ chức vào sáng nay (5/7), các chuyên gia cùng một số công ty đầu ngành trong lĩnh vực công nghệ đã có chia sẻ cụ thể, chất lượng về kiến thức dữ liệu, cũng như giải pháp cho doanh nghiệp trong việc áp dụng công nghệ dữ liệu.

Sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả

Trong tham luận của mình, ông Nguyễn Trường Giang - Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số đã chỉ ra tầm quan trọng của việc ứng dụng dữ liệu trong quá trình chuyển đổi số.

Theo ông Giang, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu - sẽ giúp doanh nghiệp theo dõi, xác lập các mục tiêu khả thi và phù hợp để tạo ra sự đột phá về giá trị đưa đến sự đột phá về năng suất.

Do đó, các doanh nghiệp, tổ chức cần có một cuộc cách mạng tư duy để hợp nhất, chuẩn hoá dữ liệu. Bởi dữ liệu được tạo ra từ mọi tiến trình hoạt động, thông qua nhiều phương tiện và dưới nhiều cách thức khác nhau, điều này dẫn đến một sự đa dạng về hình thức tồn tại của dữ liệu.

Để chứng minh tác động của việc sử dụng dữ liệu trong sản xuất, kinh doanh, ông Trần Tịnh Minh Triết, Giám đốc giải pháp SAP Việt Nam đã dẫn số liệu thống kê của MIT cho thấy, có 66% CEO tại các công ty, doanh nghiệp cho rằng, việc nắm trong tay dữ liệu, giúp họ có thể làm việc tốt hơn so với các đối tác và các nhà cung ứng. Các dữ liệu có sẵn, giúp doanh nghiệp may mặc của Ấn Độ và Bangladesh dự đoán nhu cầu, từ đó đặt mua trước nguyên liệu sản xuất với giá thấp hơn, giúp giảm chi phí đầu vào.

Thực tế, chưa nhiều doanh nghiệp Việt Nam sử dụng dữ liệu để dự đoán nhu cầu, Giám đốc Giải pháp SAP Việt Nam gợi ý về cách thức để dữ liệu thực sự mang lại giá trị: “Doanh nghiệp luôn có dữ liệu bên trong, cần tích hợp dữ liệu này với các dữ liệu bên ngoài (extenal data). Doanh nghiệp phải dùng cả 2 loại data đó để đưa ra phân tích, từ đó hỗ trợ việc đưa ra quyết định”.

Dưới góc độ của một chuyên gia công nghệ, ông Thái Trí Hùng - Giám đốc Công nghệ Momo (CTO) cho rằng, doanh nghiệp không nên kỳ vọng quá nhiều vào dữ liệu. Như các công nghệ khác, dữ liệu chỉ phù hợp với một số bài toán nhất định. Thực tế, dữ liệu hiện nay thiếu về chất lượng, nhưng thừa về số lượng, nếu dựa hoàn toàn vào dữ liệu, có thể khiến doanh nghiệp tê liệt trong mọi hành động. Các doanh nghiệp chỉ nên sử dụng dữ liệu khi các phương pháp truyền thống không cho chúng ta câu trả lời thỏa đáng.

Tuy vậy, ông Hùng khuyến khích “tư duy dữ liệu” - tức là khả năng xử lý vấn đề và tạo ra giá trị thông qua dữ liệu. Đối với Momo, dữ liệu là công cụ để giải quyết các vấn đề cụ thể, thay vì được xem là mục tiêu hướng đến của tổ chức. Vậy nên việc nâng cao năng lực đọc hiểu dữ liệu cùng với việc áp dụng quy trình hoạt động của cả tổ chức là tư duy quan trọng được trong hoạt động khai thác dữ liệu của Momo.

“Có dữ liệu để nắm bắt nhu cầu khách hàng và thậm chí cần dự báo trước khi khách hàng có nhu cầu", ông Thái Trí Hùng nói.

Với mô hình bánh xe dữ liệu, đại diện Momo đã đưa ra những giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp thành công trên con đường tiếp cận data một cách hiệu quả. Càng thêm dữ liệu, khả năng phân tích càng hiệu quả, sản phẩm càng tốt hơn và càng nhiều người dùng hơn. Như vậy, bánh xe dữ liệu quay càng nhanh, thì doanh nghiệp càng thành công.

Chú trọng đến an toàn dữ liệu nội bộ

Nói về tư duy dữ liệu trong sáng tạo nội dung số, ông Huỳnh Long Thủy – Tổng giám đốc VieON cho biết:

"Cùng với tốc độ phát triển công nghệ số và Internet, các sản phẩm về công nghệ được phát triển và đưa lên không gian mạng ngày càng nhiều, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt dẫn tới tư duy về dữ liệu, sử dụng dữ liệu để quản trị vận hành và phát triển sản phẩm, bắt đầu được chú ý đến và được quan tâm nhiều hơn".

Chính vì vậy, VieON ngay từ khi ra đời đã phải đặc biệt chú ý đến việc sử dụng dữ liệu trong việc quản trị vận hành. Từ kinh nghiệm xử lý dữ liệu, ông Thủy đã đưa ra 4 tư duy dữ liệu nhằm quản trị vận hành sản phẩm công nghệ số, bao gồm:  Tư duy về an toàn dữ liệu theo các quy định về pháp luật Việt Nam; tư duy về phân tích dữ liệu thị trường và dữ liệu đối thủ cạnh tranh; tư duy về xây dựng hành trình và chân dung người dùng; tư duy về ra quyết định dựa vào dữ liệu trong quản trị điều hành và phát triển sản phẩm.

Đặc biệt, Tổng giám đốc VieOn nhấn mạnh:

“Dữ liệu chỉ thật sự có giá trị với cách thức người ta đọc và sử dụng nó như thế nào”.

Đối với ông, việc bảo mật thông tin dữ liệu và sự tuân thủ các quy định về mặt pháp luật Việt Nam về an toàn thông tin và dữ liệu - là yếu tố tiên quyết trong việc triển khai xây dựng hệ thống dữ liệu. Trong đó, các doanh nghiệp cần triệt để tuân thủ theo Nghị định 13/2023/ND-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân. 

Trong đó, một số quy định chính cần tuân thủ như sau:Xác định loại dữ liệu cá nhân được xử lý; xác định căn cứ pháp lý cho việc xử lý dữ liệu cá nhân; yêu cầu về thông báo xử lý dữ liệu cá nhân;thông báo về quyền riêng tư sẽ cần bao gồm loại, mục đích và phương pháp xử lý; danh tính của bên xử lý dữ liệu cá nhân hoặc bên thứ ba có liên quan; rủi ro trong quá trình và thời gian xử lý; thực hiện cơ chế để cá nhân có thể rút lại sự đồng ý; triển khai hệ thống xử lý yêu cầu của chủ thể dữ liệu; bảo vệ dữ liệu và thông báo/báo cáo vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu.

Các doanh nghiệp, trước đây đã ban hành các chính sách và triển khai các hoạt động quản lý quyền riêng tư theo quy định chung về bảo mật thông tin (GDPR - General Data Protection Regulation), hoặc theo các quy định về quyền riêng tư khác sẽ không được xem là đã tuân thủ theo Nghị định 13.

"Các doanh nghiệp cần bắt đầu rà soát các chính sách nội bộ và thực tiễn quản lý quyền riêng tư của mình ngay lập tức để xác định các khoản chưa đồng bộ, thiếu nhất quán giữa các chính sách nội bộ và hoạt động triển khai của doanh nghiệp với yêu cầu của Nghị định 13, để lên kế hoạch hành động tương ứng", ông Thủy khuyến nghị.

Thảo Nguyên