Kinh nghiệm tăng hạng trên bảng xếp hạng ĐH hàng đầu thế giới

ĐHQG Hà Nội cho biết, ngoài việc đã lọt top 800-1000 trường đại học hàng đầu thế giới và xếp hạng 124 trong số 200 trường đại học hàng đầu châu Á, mục tiêu tiếp theo của trường là tiếp tục tăng hạng và lọt top 100 trường đại học hàng đầu châu Á.

Việt Nam là quốc gia ưu tiên hàng đầu

Tại buổi hội thảo giáo dục Việt Nam-Australia, trường Đại học Queensland của Australia đã chia sẻ kinh nghiệm nâng cao chất lượng giáo dục và tăng hạng trên các bảng xếp hạng quốc tế với Đại học Quốc gia Hà Nội.

Phó hiệu trưởng Trường Đại học Queensland Rongyu Li cho biết, Queensland có quan hệ hợp tác với rất nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới ở Anh, Mỹ, Canada, Singapore, Đức, Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc….Trường cũng là đối tác với các hãng tiếng tăm trên thế giới như Google, Boeing,….Trường đứng số 1 về ngành học nông nghiệp, lâm nghiệp, khoa học môi trường ở Australia. Trong số các đối tác Thái Bình Dương, Việt Nam là quốc gia ưu tiên hàng đầu của Đại học Queensland.

Khoa khoa học của Trường ĐH Queensland có 9.000 sinh viên thì 25% là sinh viên quốc tế. Điều này cho thấy, sinh viên quốc tế đã góp phần làm giàu cho chất xám và trí tuệ của Australia, và đóng góp không nhỏ vào nguồn ngân sách của trường. Hợp tác liên quan đến vắc-xin cũng là một mảng mạnh của trường.

Bí quyết tăng hạng

Theo TS.Nghiêm Xuân Huy, Giám đốc Viện đảm bảo chất lượng giáo dục (ĐHQGHN), trong bảng xếp hạng QS (chất lượng giáo dục đại học) châu Á, ĐHQGHN xếp hạng 124 và xếp trong khoảng 800-1000 trong bảng QS thế giới.

Một trong những bí quyết tăng hạng, từ vị trí 170, 167 ở châu Á lên 124 hiện nay là do số lượng các bài báo quốc tế, các nguồn nước ngoài trích dẫn nghiên cứu của trường, số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ, giảng viên nước ngoài, sinh viên nước ngoài theo học tại trường tăng lên.

QS châu Á và thế giới có chỉ số khác nhau, cần phải lồng ghép chỉ số bền vững với bảng xếp hạng. Đẳng cấp thế giới liên quan tới tài năng con người. ĐHQG HN quan tâm đến yếu tố con người, vai trò sứ mệnh, đầu tư cần gắn với chiến lược đó. Đội ngũ lãnh đạo quản lý là yếu tố quyết định chất lượng của trường đại học. Theo ông, xếp hạng chỉ là một trong số những chỉ số để đánh giá chứ không phản ánh hoàn toàn chất lượng của trường đại học.

Đối với giảng viên, đào tạo chất lượng cao đặc biệt như tiến sĩ cần sự đầu tư. Hiện nay, giảng viên là tiến sĩ chiếm 60% ở ĐHQG HN, cao gấp đôi so với các trường khác ở Việt Nam. Một trong những chỉ số tăng hạng như sinh viên ra trường có việc làm tốt, tỷ lệ sinh viên quốc tế theo học tại trường, tiến sĩ giảng viên, giảng viên quốc tế, giải thưởng hợp tác quốc tế,….Cần quan tâm đến mạng lưới nghiên cứu quốc tế, học thuật tuyển dụng đóng góp cho cộng đồng, khảo sát các nhà tuyển dụng trong và ngoài nước.

TS.Nghiêm Xuân Huy cho biết thêm, phát triển bền vững và xếp hạng cần song hành với nhau. ĐHQG HN đặt ra mục tiêu tiếp theo là lọt 100 trường đại học hàng đầu châu Á.

Ngân sách cho giáo dục từ đâu?

Theo các đại diện từ ĐH Queensland, một trong những bí quyết tăng hạng của trường nằm ở mảng hợp tác quốc tế và hợp tác với các tập đoàn lớn. Vậy Australia và Việt Nam có thể hợp tác với nhau thế nào để đóng góp cho sự phát triển của mỗi nước? Giáo dục đi từ chất lượng và phát triển bền vững. Mạng lưới học viên toàn cầu có thể đóng góp gì cho quốc gia đó? Cần có sự gắn kết giữa trường và mục tiêu phát triển của quốc gia đó. Khi biết rõ về nhu cầu phát triển nhân lực và mục tiêu phát triển của đất nước, sẽ dễ dàng hơn để hợp tác giáo dục. Australia hiện trọng tâm hướng tới châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam. 

Trong việc đào tạo cho nền kinh tế thế kỷ 21, trọng tâm là con người. Việt Nam nên xây dựng trường đại học định hướng nghiên cứu, ứng dụng nghiên cứu trong đời sống, kết nối doanh nghiệp và đại học toàn cầu.

Về ngân sách cho giáo dục, ĐH Queensland chia sẻ, ngoài ngân sách nhà nước, chính phủ cho sinh viên vay đóng học, thì nguồn thu lớn là từ học phí của sinh viên quốc tế. Nguồn thu này đầu tư vào nghiên cứu, ngoài ra còn có nguồn ngân sách nghiên cứu từ phía chính phủ.

Ở Australia, chính phủ chỉ tài trợ 36%. Trường dành nguồn này để đầu tư vào đội ngũ giảng dạy và nghiên cứu. Ngoài ra, trường còn quỹ 500 triệu USD từ các mạnh thường quân. Nguồn tài chính từ các tập đoàn là nguồn thu lớn của các trường ĐH ở Australia, thậm chí ĐH Sydney còn đạt 1 tỷ USD từ các mạnh thường quân.

 Và để đảm bảo cơ chế tự chủ, cần biến trường đại học thành doanh nghiệp. Sinh viên ở Australia ra trường vào làm việc luôn cho các doanh nghiệp nên họ không mất thời gian đào tạo nữa. Vì thế, hướng đi hợp tác với các doanh nghiệp, đào tạo nhân lực và nghiên cứu phát triển cho doanh nghiệp, ứng dụng cho doanh nghiệp là điều mà các trường đại học ở Việt Nam có thể làm.

Theo TS.Nghiêm Xuân Huy, cần hồi sinh “thung lũng chết”, kết nối giữa đại học và doanh nghiệp để tạo hướng đi bền vững cho các trường đại học đồng thời đóng góp thiết thực cho sự phát triển nền kinh tế của đất nước.

D.Nhung