Kỹ sư Lê Văn Tạch, người có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành sửa chữa ô tô, cảnh báo: “Ngay cả khi xe không bị thủy kích, nước và bùn đất còn đọng lại vẫn có thể gây hại nghiêm trọng cho các bộ phận cơ khí khác. Những hư hỏng này thường xuất hiện muộn, khó phát hiện, khiến chủ xe phải chi phí sửa chữa lớn.”
Thước lái – bộ phận dễ hư hỏng nhất sau lội nước
Một trong những bộ phận dễ hỏng nhất là thước lái – chi tiết quan trọng đảm nhận vai trò truyền lực và định hướng bánh xe. Theo kỹ sư Tạch, nhiều xe được mang đến gara kiểm tra sau mưa lớn vừa qua thường gặp lỗi ở thước lái. Chi phí sửa chữa hoặc thay mới bộ phận này có thể cao hơn nhiều so với thiệt hại do thủy kích gây ra.
Thước lái thường được đặt ngay sau trục bánh trước, ở vị trí thấp, là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với nước bẩn khi xe lội ngập. Hư hỏng của thước lái chia thành hai loại, tương ứng với hai công nghệ trợ lực phổ biến hiện nay:
1. Thước lái trợ lực dầu
Đây là loại phổ biến trên xe phổ thông và xe đời cũ. Bộ phận bảo vệ chính là hai chụp cao su chống bụi và nước. Khi lớp cao su lão hóa, nứt hoặc bị chuột cắn, bùn đất và nước dễ lọt vào bên trong, hòa với dầu trợ lực tạo thành hỗn hợp “giấy nhám” dạng lỏng.
Hỗn hợp này nhanh chóng mài mòn phớt cao su, hỏng mỡ bôi trơn và bề mặt thanh răng, trục vít, dẫn tới rò rỉ dầu và mất áp lực hệ thống. Dấu hiệu nhận biết gồm tay lái nặng bất thường, xuất hiện tiếng “lục cục” khi đánh lái hoặc đi qua ổ gà, dầu trợ lực rò rỉ dưới gầm xe.
Nếu mức độ hư hỏng nhẹ, chủ xe có thể tiện lại thanh răng và thay phớt mới, chi phí từ 3–8 triệu đồng. Hư hỏng nặng buộc phải thay toàn bộ thước lái, giá dao động từ 5–20 triệu đồng tùy dòng xe.
2. Thước lái trợ lực điện
Hầu hết xe đời mới hiện nay dùng hệ thống thước lái điện với mô-tơ và hộp điều khiển tích hợp trên trụ lái hoặc thân thước lái. Vị trí thấp khiến mô-tơ dễ ngấm nước khi xe đi qua vùng ngập. Dù có gioăng chống nước, chỉ một lượng ẩm nhỏ cũng có thể gây oxy hóa mạch điện tử, làm linh kiện chập hoặc cháy.
Hư hỏng của thước lái điện thường không xuất hiện ngay mà âm thầm diễn ra, vài tuần sau mới biểu hiện. Dấu hiệu nhận biết gồm đèn báo lỗi hệ thống lái, tay lái nặng đột ngột, giật hoặc lệch khi vận hành, mất hoàn toàn trợ lực.
Khả năng sửa chữa gần như bất khả thi, việc thay mới được coi là giải pháp duy nhất. Chi phí cho thước lái điện gắn mô-tơ trên thân xe dao động từ 30–60 triệu đồng cho các dòng phổ thông, và có thể trên 100 triệu đồng với xe sang như Mercedes-Benz, BMW, Audi.
Khuyến cáo chủ xe sau khi lội nước
Kỹ sư Tạch nhấn mạnh, chỉ riêng thước lái đã có thể gây thiệt hại tài chính lớn. Vì hư hỏng thường xuất hiện âm thầm, chủ xe nên đưa xe đến gara uy tín để kiểm tra toàn diện hệ thống lái, đặc biệt là thước lái, ngay sau khi đi qua vùng ngập.
Một vết rách nhỏ ở chụp cao su có thể chỉ đáng vài trăm nghìn đồng, nhưng lại là nguyên nhân dẫn đến hóa đơn sửa chữa hàng chục triệu đồng. Do đó, đừng chủ quan khi xe vượt nước thành công, đặc biệt trong mùa mưa bão khi nguy cơ ngập lụt cao.
Phương Thảo (t/h)
