Nhận diện vướng mắc tồn tại
Là một doanh nghiệp xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty TNHH TM Xây dựng Lê Thành chia sẻ, DN tự bỏ vốn giả phóng mặt bằng và xây dựng dự án, thế nhưng sau gần 10 năm triển khai doanh nghiệp đang phải chịu nhiều cay đắng và "sợ" xây nhà giá rẻ trong bối cảnh thị trường vẫn thiếu nghiêm trọng phân khúc này. Bởi, trong khi thị trường bất động sản khan hiếm căn hộ giá rẻ thì nhiều dự án của đơn vị mất từ 4-5 năm vẫn chưa xong thủ tục và vướng mắc ở nhiều khâu.
Đó chỉ là số ít những vướng mắc. Theo các chuyên gia, khó khăn vướng mắc còn đến từ việc thiếu quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội; vướng mắc trong thủ tục lựa chọn chủ đầu tư; thiếu nguồn vốn ưu đãi và cơ chế khuyến khích chủ đầu tư chưa thực chất, chưa đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp...
Trước những khó khăn cho doanh nghiệp triển khai xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, các địa phương đã triển khai không ít giải pháp. Đơn cử, tại TP. Hồ Chí Minh, ông Trần Hoàng Quân, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết, địa phương đã thành lập các tổ công tác hàng tuần sẽ có lãnh đạo Thành phố phối hợp với các sở, ngành và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn đang gặp phải; tiếp tục đề xuất bổ sung các quỹ đất do Nhà nước trực tiếp quản lý ở các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao để sắp xếp, điều chỉnh lại quy hoạch trước đây; tiếp tục rà soát các huyện có khu công nghiệp, khu chế xuất xây dựng các khu nhà trọ cho công nhân thuê từ 03 năm đến 05 năm theo yêu cầu của các doanh nghiệp trong khu vực này; tiếp tục đề nghị hỗ trợ vay vốn từ 10 năm trở lên để có nhà lưu trú cho công nhân...
Về phía cơ quan quản lý, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng cần triển khai ngay 03 giải pháp cấp bách. Phải rà soát, sửa đổi, bổ sung các chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở theo Chương trình phát triển nhà ở quốc gia mới được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; các địa phương phải rà soát lại các quy hoạch phát triển đô thị của địa phương phải có quỹ đất với địa điểm, diện tích để đầu tư vào các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; rà soát và thực hiện nghiêm các quy định về việc dành 20% quỹ đất đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong các dự án phát triển nhà ở thương mại để có quỹ đất cho đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân...
Bên cạnh đó, ở góc độ doanh nghiệp, đại diện một số doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực này cũng đề xuất, nhà ở xã hội mang tính chất đặc thù nên doanh nghiệp cần được ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn, nhất là tạo đột phá về quỹ đất và thủ tục pháp lý tại địa phương, nhằm tạo động lực và yên tâm phát triển nhà ở xã hội. Vì thực tế, hầu hết các doanh nghiệp muốn tăng cung các dự án, nhưng gặp nhiều khó khăn trong vấn đề pháp lý dự án. Các doanh nghiệp khi có cơ hội, thuận lợi đều sẵn sàng bắt tay triển khai các dự án.
Động lực từ chính sách
Tại tọa đàm, các nhà quản lý và chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản cho rằng, kết quả phát triển nhà ở xã hội trong những năm qua đã đạt được một số kết quả rất đáng ghi nhận, giúp cho hàng trăm nghìn hộ gia đình có điều kiện nâng cao chất lượng nhà ở.
Hiện trên cả nước đã hoàn thành 275 dự án nhà ở xã hội với quy mô khoảng 147.000 căn hộ (khoảng 7,35 triệu m2 sàn); đang tiếp tục triển khai 339 dự án với quy mô khoảng 371.500 căn hộ (tương đương khoảng 18,58 triệu m2 sàn).
Chỉ tính từ đầu năm đến nay, trên cả nước đã khởi công 07 dự án với tổng số khoảng 23.965 căn, trong đó, nhà ở xã hội 05 dự án quy mô 20.765 căn. Ngày 21/04/2022 tới đây, Hà Nam sẽ khởi công 01 dự án với quy mô 564 căn. Trong Quý III, Quý IV 2022, dự kiến Hà Nội sẽ khởi công 02 dự án nhà ở xã hội với khoảng 1.860 căn.
Cũng tại toạ đàm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh khẳng định, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho nhân dân là một trong những vấn đề quan trọng, thường xuyên được Đảng và Nhà nước quan tâm, chỉ đạo.
Trong những năm qua, hệ thống pháp luật về nhà ở đã ngày càng được hoàn thiện. Nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đã được ban hành nhằm khuyến khích phát triển nhà ở xã hội cho các đối tượng chính sách, khó khăn về nhà ở trong đó có công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp như các dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài dự án, cho vay ưu đãi lãi suất thấp...
Đặc biệt, ngày 30/01/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình. Trong đó, có giải pháp hỗ trợ tín dụng đối với nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cải tạo xây dựng lại chung cư.
Bộ Xây dựng đã khẩn trương triển khai thực hiện các nhiệm vụ như: Xây dựng và ban hành Chương trình hành động; Phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Nghị quyết số 11/NQ-CP đối với những nhiệm vụ của Ngân hàng; Phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xây dựng dự thảo Nghị định hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh theo Nghị quyết số 11/NQ-CP.
Ngoài ra Tổng Liên đoàn Lao động ((LĐLĐ) Việt Nam cũng đang triển khai đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất theo đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trúc Mai
