Trạm thu phí trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. (Ảnh: thanhnien.vn)
Trạm thu phí trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. (Ảnh: thanhnien.vn)

Thông tin này được ông Nguyễn Thế Minh, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết. Theo ông Minh, đến thời điểm hiện tại, hạ tầng thu phí trên hai tuyến cao tốc đã cơ bản hoàn thiện, đủ điều kiện để đưa vào vận hành thử nghiệm.

Thời gian chạy thử dự kiến kéo dài khoảng một tháng. Trong giai đoạn này, hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) sẽ thực hiện đầy đủ các thao tác nhận diện phương tiện, đọc dữ liệu qua trạm nhưng không trừ tiền trong tài khoản của chủ xe. Mức phí được cài đặt mặc định là 0 đồng nhằm kiểm tra khả năng xử lý, đồng bộ và độ chính xác của thiết bị.

Các trạm thu phí trên tuyến được trang bị công nghệ ETC đa làn tự do. Ở trạm đầu vào, phương tiện không cần dừng hay giảm tốc do không bố trí barie. Trạm đầu ra vẫn duy trì barie, kết hợp hệ thống cảm biến hiện đại, cho phép nhận diện phương tiện di chuyển với tốc độ lên tới 50km/h.

Song song với đó, các ban quản lý dự án đang thi công bổ sung hạng mục điểm quay đầu xe trên tuyến để xử lý các trường hợp phương tiện quá tải, buộc phải quay đầu và rời khỏi cao tốc theo quy định.

Lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong quá trình vận hành thử, cơ quan quản lý sẽ ghi nhận lưu lượng phương tiện, đánh giá độ ổn định và chính xác của hệ thống thu phí, ITS và các thiết bị liên quan. Khi các chỉ số kỹ thuật đáp ứng yêu cầu, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ báo cáo Bộ Xây dựng để triển khai thu phí chính thức.

Trước đó, Bộ Xây dựng đặt mục tiêu bắt đầu thu phí hai tuyến cao tốc này từ ngày 1/1/2026. Tuy nhiên, do tiến độ triển khai hạ tầng thu phí và lắp đặt thiết bị chậm hơn kế hoạch, mốc thời gian trên chưa thể thực hiện. Vì vậy, Bộ đã yêu cầu các ban quản lý dự án tổ chức vận hành thử từ đầu năm 2026, làm cơ sở xác định thời điểm thu phí chính thức cho từng tuyến.

Hai tuyến cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây có tổng chiều dài gần 200km, là trục giao thông quan trọng trên tuyến cao tốc Bắc - Nam, kết nối TP. HCM với khu vực Nam Trung Bộ và Nha Trang. Phần lớn chiều dài hai dự án đi qua địa bàn tỉnh Lâm Đồng (Bình Thuận cũ).

Các tuyến cao tốc này đã được thông xe từ năm 2023 do Ban Quản lý dự án Thăng Long và Ban Quản lý dự án 7 làm đại diện chủ đầu tư. Tuy nhiên, các hạng mục liên quan đến thu phí, giao thông thông minh và kiểm soát tải trọng xe đến nay mới hoàn tất để chuẩn bị đưa vào khai thác.

Theo Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng, từ đầu năm 2025, hành lang pháp lý cho việc thu phí các dự án cao tốc do Nhà nước đầu tư mới chính thức được hoàn thiện, tạo cơ sở để triển khai thu phí trên diện rộng.

Ngoài hai tuyến cao tốc tại khu vực Nam Trung Bộ, ba dự án cao tốc đầu tư công khác gồm Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu cũng sẽ được vận hành thu phí thử từ ngày 1/1/2026, làm tiền đề cho việc thu phí chính thức trong thời gian tới.

Hậu Thạch (t/h)