Động lực quan trọng
Qua gần 40 năm đổi mới của đất nước, kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước và tạo khoảng 85% việc làm cho người lao động trên cả nước.
Nếu trước đây, kinh tế tư nhân chỉ được coi là “một động lực quan trọng”, thì nay, với quy mô đóng góp ngày càng lớn vào GDP, việc làm và đổi mới sáng tạo, kinh tế tư nhân đã trở thành trọng tâm trong động lực tăng trưởng quốc gia.
Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị với điểm mới mang tính chiến lược về phát triển kinh tế tư nhân, phù hợp điều kiện thực tiễn và yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, thể hiện sự thay đổi mang tính đột phá trong nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Theo GS-TS Trần Thọ Đạt, Chủ tịch Hội đồng khoa học và đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia: Việc triển khai hiệu quả Nghị quyết 68 sẽ mở ra cơ hội lớn để khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững, xứng đáng với vai trò động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Dù đã vươn lên mạnh mẽ, khu vực kinh tế tư nhân vẫn còn nhiều hạn chế nội tại kìm hãm sức bật. Cụ thể, hiệu quả kinh doanh, trình độ công nghệ, năng suất lao động và thu nhập của người lao động vẫn ở mức thấp nhất so với các khu vực kinh tế khác. Nhiều doanh nghiệp còn nhỏ, thiếu năng lực quản trị hiện đại, hạn chế về vốn và khả năng tiếp cận nguồn lực. Mô hình liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân với nhau và với các khu vực khác chưa hiệu quả, dẫn đến sức cạnh tranh yếu ở cả thị trường nội địa lẫn quốc tế.
PGS. TS Trần Thọ Đạt, Chủ tịch Hội đồng khoa học và đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng: “Môi trường thể chế và chính sách vẫn còn rào cản, chưa thật sự công bằng, bao trùm và khuyến khích đổi mới; thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai, tín dụng, khoa học - công nghệ còn nhiều bất cập... Nếu những nút thắt này không được tháo gỡ bằng các giải pháp đột phá và đồng bộ, khu vực kinh tế tư nhân sẽ khó phát huy vai trò “động lực quan trọng nhất” như Nghị quyết 68-NQ/TW đã xác định”, .
PGS. TS Nguyễn Thành Hiếu, Phó Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân cũng cho rằng: Khu vực kinh tế tư nhân có hiệu quả kinh doanh, trình độ khoa học công nghệ, năng suất lao động và thu nhập của người lao động còn thấp; có dấu hiệu “hụt hơi” trong quá trình phát triển…
Nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ nhiều “nút thắt” như: nhận thức chưa đầy đủ về vai trò của kinh tế tư nhân; thể chế, chính sách chưa thực sự công bằng và bao trùm… Nếu không tháo gỡ kịp thời, những nút thắt này sẽ cản trở mục tiêu đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực phát triển quan trọng nhất của đất nước.
Trên cơ sở xác định kinh tế tư nhân là “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia”, Nghị quyết số 68 đặc biệt nhấn mạnh phải xóa bỏ triệt để nhận thức, tư tưởng, quan niệm, thái độ định kiến về kinh tế tư nhân. Không chỉ dừng lại ở yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, người dân đổi mới tư duy thống nhất cao, nhất quán nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân, bước đột phá của Nghị quyết số 68 còn đưa ra các nhóm giải pháp cụ thể, có tính khả thi cao với nhiều điểm mới so với các nghị quyết trước đó về phát triển kinh tế tư nhân nhằm hiện thực hóa thắng lợi các mục tiêu đã được xác định.
Một số thành tựu rõ nét
Ông Nguyễn Văn Thân, Đại biểu Quốc hội khoá XV, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho rằng, những kết quả đạt được sau hơn 3 tháng Nghị quyết 68 được ban hành là rất rõ nét. Thứ nhất và cũng là quan trọng nhất, đó là việc nâng cao nhận thức và tạo động lực mới cho khu vực tư nhân. Nghị quyết 68 đã được phổ biến rộng rãi đến các tỉnh, thành, sở, ngành, hiệp hội và đông đảo cộng đồng doanh nghiệp. Điều này cho thấy sự quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước trong việc khẳng định vị thế và vai trò của kinh tế tư nhân, tạo ra một niềm tin mạnh mẽ chưa từng có.
Thứ hai, chúng tôi đã thấy bước đầu chính sách đã được kích hoạt. Một số địa phương đã bắt đầu triển khai các hành động cụ thể. Đơn cử như tại Hà Nội, một địa phương tiên phong, đã thí điểm cơ chế một cửa liên thông điện tử cho một số thủ tục liên quan đến xây dựng, đất đai và thuế. Điều này đã góp phần đáng kể vào việc rà soát và rút ngắn thời gian giải quyết các hồ sơ đầu tư, đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp. Hà Nội hiện có hơn 360.000 doanh nghiệp đang hoạt động, khu vực tư nhân tại Hà Nội đóng góp trên 40% GRDP, tạo hàng triệu việc làm và nguồn thu ngân sách quan trọng. Những con số này cho thấy tầm quan trọng của việc triển khai Nghị quyết 68 tại các địa phương.
Thứ ba, các tín hiệu về cải thiện môi trường kinh doanh đã được nhìn thấy rất rõ. Chúng tôi đánh giá rằng các thủ tục cấp phép và kiểm tra chuyên ngành đã có sự cải thiện đáng kể so với cùng kỳ năm 2024. Thời gian tiếp cận thông tin và các chính sách hỗ trợ cũng đã được rút ngắn, giúp doanh nghiệp dễ dàng nắm bắt và tận dụng các cơ hội. Những thông điệp trong Nghị quyết 68 là động lực mạnh mẽ, tháo gỡ vướng mắc cho kinh tế tư nhân một cách rất rõ ràng, đã đi thẳng vào những vấn đề của khu vực kinh tế tư nhân, giải quyết những trở ngại tồn tại lâu nay.
Đặc biệt, tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 68 không chỉ đơn thuần là tháo gỡ những rào cản trong môi trường kinh doanh, mà quan trọng hơn là tạo ra sự thay đổi căn bản trong tư duy lập pháp và thực thi pháp luật. Điểm nổi bật là cam kết không hình sự hóa các quan hệ kinh tế và không áp dụng hồi tố đối với những quy định pháp luật gây bất lợi cho doanh nghiệp. Đây là những tín hiệu cực kỳ tích cực, tạo dựng lòng tin vững chắc cho cộng đồng doanh nghiệp, giúp họ yên tâm mở rộng đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong dài hạn”.
“Để Nghị quyết 68 thực sự phát huy hiệu quả và tạo ra bước đột phá, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt trên nhiều phương diện. Đầu tiên, cần tập trung hoàn thiện khung pháp lý và tiếp tục cắt giảm các rào cản hành chính. Thứ hai là đẩy mạnh hỗ trợ tiếp cận vốn và tài chính cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thứ ba, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số, doanh nghiệp cũng cần được khuyến khích và hỗ trợ để đổi mới”, ông Thân nói thêm.
Thu Trang
