Khi bóng tối bị vạch trần
Thực hiện đợt cao điểm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao-Công an thành phố Hà Nội vừa triệt phá ổ nhóm do Lê Hữu Minh cầm đầu, có hành vi buôn bán hàng giả là các thiết bị điện tử, giả mạo các thương hiệu nổi tiếng, với quy mô đặc biệt lớn qua mạng xã hội facebook.
Để thực hiện hành vi, các đối tượng đã lập trang Facebook có tên "Tin Việt" (liên kết: https://www.facebook.com/61571287183678) để quảng cáo và rao bán các sản phẩm mang nhãn hiệu Marshall- thương hiệu âm thanh nổi tiếng đến từ Vương quốc Anh. Trên website này, các đối tượng đăng tải thông tin giả mạo về việc Marshall đang triển khai chương trình khuyến mại kỷ niệm 10 năm thành lập, với mức giảm giá tới 70% cho các dòng sản phẩm như loa, tai nghe, ampli. Địa chỉ mua hàng được dẫn về một trang web do các đối tượng tạo lập có tên miền gần giống với website chính thức của hãng: https://marshall-store.com/Amplification-store.
Các sản phẩm được rao bán với giá chỉ từ vài trăm nghìn đồng-thấp hơn nhiều lần so với giá trị thực tế. Sau khi xác minh với Công ty luật trách nhiệm hữu hạn Rouse Việt Nam, đại diện sở hữu công nghiệp của Marshall tại Việt Nam, cơ quan Công an khẳng định toàn bộ các sản phẩm nêu trên là hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Ngày 19/6/2025, Bộ Công an cho biết đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với nhiều cá nhân đứng đầu tại Công ty cổ phần Z Holding (thành lập từ năm 2015).
Theo điều tra ban đầu, Công ty Cổ phần Z Holding đã chỉ đạo sản xuất và đưa ra thị trường sản phẩm dinh dưỡng HIUP 27 với giá xuất xưởng chỉ 87.800 đồng/lon nhưng được bán ra thị trường với giá trung bình 546.000 đồng, gấp gần 7 lần.
Mỗi lon sữa được quảng bá có khả năng giúp trẻ cao thêm 3–5 cm chỉ sau 3 tháng sử dụng, dù thực chất chỉ chứa 15–17 thành phần dinh dưỡng, thay vì 37 thành phần như công bố. Nhiều chỉ tiêu không đạt đến 70% hàm lượng ghi trên nhãn và đã bị xác định là hàng giả theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP.
Theo đó, Công ty Z Holding đã thu về doanh thu lên tới 6.700 tỷ đồng nhờ tiêu thụ loại sữa bột giả HIUP 27, chủ yếu thông qua chiến lược tiếp thị rầm rộ trên mạng xã hội và sử dụng người nổi tiếng, KOLs để quảng bá sản phẩm.
Ngày 24/6, Công an tỉnh Hưng Yên đã khởi tố ba bị can, trong đó có bà Đặng Thị Hương – Giám đốc Công ty Nhật Minh Food và ông Nguyễn Trọng Năng – Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ An Dương, về các tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm” và “Buôn lậu”.
Loại dầu ăn này có nhãn hiệu là O Food thực chất là dầu thực vật dùng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi, nhưng lại được đưa ra thị trường tiêu dùng như một sản phẩm thực phẩm hợp pháp.
Trong đường dây này có sự tham gia của Công ty TNHH An Hưng Phước. Ước tính doanh thu của các công ty liên quan trong 3 năm gần đây lên tới hơn 8.200 tỷ đồng.
Hiện nay, hàng giả không chỉ tác động tiêu cực đến môi trường kinh doanh mà nó còn làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng vào thị trường. Khi người tiêu dùng mất niềm tin vào chất lượng sản phẩm, họ sẽ trở nên e dè hơn trong việc mua sắm, ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của các doanh nghiệp chân chính. Điều này cũng làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế đất nước. Hơn nữa, việc sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái còn là nguồn thu lợi nhuận khổng lồ cho các tổ chức tội phạm, tiếp tay cho các hoạt động phi pháp khác, gây mất trật tự an toàn xã hội.
Nguyên nhân của vấn nạn này không chỉ đến từ lòng tham của một bộ phận đối tượng, mà còn từ sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng, sự lỏng lẻo trong khâu quản lý, kiểm soát thị trường ở một số nơi, và cả những kẽ hở trong các quy định pháp luật. Nhiều người tiêu dùng, do ham rẻ, thiếu kiến thức về sản phẩm hoặc không phân biệt được hàng thật, hàng giả, đã vô tình tiếp tay cho vấn nạn này. Các đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả còn lợi dụng các kênh phân phối mới, đặc biệt là thương mại điện tử, mạng xã hội để quảng bá và tiêu thụ sản phẩm một cách dễ dàng hơn, gây khó khăn cho công tác kiểm soát của các cơ quan chức năng.
Trả lại niềm tin cho người tiêu dùng
Trước những hệ lụy nghiêm trọng của vấn nạn hàng giả, hàng nhái, cuộc chiến chống hàng giả đã được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự quyết tâm cao độ và sự phối hợp đồng bộ của các cấp, các ngành. Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Công điện số 72/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đã thực sự trở thành “kim chỉ nam” thôi thúc các lực lượng chức năng đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động kiểm tra, kiểm soát. Hàng loạt các chiến dịch “tổng tấn công” đã được triển khai, từ các đợt ra quân kiểm tra, kiểm soát thị trường đột xuất đến việc xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách pháp luật nhằm xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.
Kể từ khi có Công điện 65/CĐ-TTg; Công điện số 72/CĐ-TTg hoạt động đấu tranh chống hàng giả càng được đẩy mạnh một cách rõ rệt. Hàng loạt các kho hàng, cơ sở kinh doanh hàng giả bị phát hiện và triệt phá.
Mặc dù lực lượng chức năng đang căng mình “truy vết” hàng giả, nhưng trên thực tế, hàng nhái, hàng lậu vẫn tràn lan trên thị trường, đặc biệt trên môi trường số. Chỉ cần vài cú click chuột, người tiêu dùng có thể mua được “nước hoa Pháp” giá vài chục ngàn, “đồng hồ Thụy Sỹ” vài trăm ngàn hay “thuốc tăng cân, giảm cân” không rõ nguồn gốc.
Một cuộc khảo sát nhanh của Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam cho thấy, 67% người được hỏi từng mua phải hàng giả mà không hề hay biết. Trong đó, nhóm sản phẩm bị làm giả nhiều nhất là mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, quần áo, giày dép và điện tử. Điều đáng nói là không ít người tiêu dùng biết rõ rủi ro nhưng vẫn chọn mua vì giá rẻ và tâm lý “dùng tạm”.
Chị Thu Hương nhà ở phường Dương Nội (Hà Nội), một khách hàng từng mua phải nước hoa giả trên mạng, chia sẻ: “Nhìn ngoài bao bì thì giống y chang hàng thật, nhưng khi dùng thì mùi nồng, ngửi lâu còn bị chóng mặt. Lúc đó mới biết là mua phải hàng nhái. Nhưng khi liên hệ lại shop thì họ chặn luôn số”.
Thực trạng này phần nào phản ánh lỗ hổng trong quản lý sàn thương mại điện tử. Dù đã có quy định yêu cầu sàn phải chịu trách nhiệm về nguồn gốc sản phẩm do các gian hàng đăng tải, nhưng trên thực tế, việc kiểm tra, xử lý còn chậm và thiếu lực lượng. Một số sàn thương mại lớn thừa nhận khó kiểm soát hàng trăm ngàn gian hàng hoạt động mỗi ngày, dẫn đến tình trạng “đánh du kích” của các đối tượng bán hàng giả – mở shop, bán vài hôm rồi xóa.
Khi hàng giả tung hoành, các doanh nghiệp làm ăn chân chính chịu thiệt hại không nhỏ. Tập đoàn thời trang An Phước cho biết, mỗi năm phải chi hàng tỷ đồng cho việc bảo vệ thương hiệu, từ việc gắn chip truy xuất trên sản phẩm đến thuê luật sư theo dõi vi phạm. “Không chỉ mất doanh thu, cái mất lớn nhất là niềm tin của khách hàng. Họ mua nhầm hàng giả, nhưng lại nghĩ chúng tôi sản xuất kém chất lượng”, đại diện An Phước chia sẻ.
Để làm trong sạch thị trường, nhiều thương hiệu đã chủ động phối hợp với lực lượng chức năng trong việc xác minh dấu hiệu giả mạo, cung cấp dữ liệu truy xuất, báo cáo vi phạm. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của các nền tảng công nghệ xác thực như QR code, blockchain truy xuất nguồn gốc cũng đang trở thành “vũ khí” mới giúp người tiêu dùng kiểm tra nhanh tính xác thực sản phẩm.
Nhưng sâu xa hơn, theo các chuyên gia kinh tế, chống hàng giả không chỉ là câu chuyện xử lý vi phạm mà còn là xây dựng văn hóa tiêu dùng có trách nhiệm. Khi người dân không tiếp tay, không ham rẻ, có thói quen kiểm tra xuất xứ và lên tiếng khi gặp sản phẩm giả – đó mới là bức tường vững chắc ngăn chặn hàng giả tồn tại.
Cuộc chiến chống hàng giả không có điểm dừng, và không thể chỉ đặt lên vai lực lượng chức năng, đó phải là sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và toàn xã hội. Khi từng người tiêu dùng trở thành “chiến binh” nói không với hàng giả, hàng nhái – niềm tin vào thị trường sẽ được củng cố, và sự phát triển kinh tế bền vững mới có thể trở thành hiện thực. Cuộc chiến này không khoan nhượng – vì niềm tin của hàng triệu người tiêu dùng Việt.
Thiên Trường
