Được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư theo Quyết định số 1274 ngày 26/10/2024, dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên là công trình trọng điểm quốc gia với tổng mức đầu tư hơn 7.000 tỷ đồng, do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư. Dự án bao gồm việc xây dựng mới đường dây 500kV dài gần 229km, đi qua bốn tỉnh: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Phúc.
Tại Vĩnh Phúc, công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng liên quan đến đoạn tuyến dài 48,58km, với tổng diện tích hành lang tuyến khoảng 135,39ha, đi qua năm huyện: Bình Xuyên, Tam Dương, Tam Đảo, Lập Thạch và Sông Lô.
Riêng tại huyện Bình Xuyên, dự án cần giải phóng mặt bằng cho bảy vị trí móng cột với tổng diện tích 0,65ha, cùng 9,3ha nằm dưới hành lang tuyến đường dây. Ngoài ra, ba công trình nhà ở dưới hành lang tuyến cũng được đề xuất bố trí đất tái định cư để đảm bảo an toàn và tiến độ triển khai dự án.
Đến thời điểm hiện tại, công tác kiểm kê, kê khai diện tích đã hoàn thành đối với hơn 4.013m² thuộc 17/19 hộ dân và phần đất do UBND xã Trung Mỹ quản lý. Phương án tạm tính đã được lập xong, đồng thời 11/13 hộ có cây trồng trên đất cũng đã được kiểm đếm, kê khai. Tuy nhiên, đối với phần diện tích nằm dưới hành lang tuyến đường dây, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng vẫn chưa triển khai do mới tiếp nhận mảnh trích đo từ chủ đầu tư.
Bên cạnh Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, huyện Bình Xuyên cũng đang tiến hành bồi thường, giải phóng mặt bằng cho bốn dự án điện trọng điểm có vai trò cấp nguồn cho tỉnh Vĩnh Phúc. Tuy nhiên, do Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024 với nhiều quy định mới liên quan đến bồi thường, hỗ trợ tái định cư khác so với Luật Đất đai 2013, nên các dự án đang triển khai theo Luật Đất đai 2013 cần điều chỉnh một số trình tự, thủ tục theo quy định mới, gây mất thêm thời gian.
Ngoài ra, UBND tỉnh Vĩnh Phúc vẫn chưa ban hành kế hoạch sử dụng đất năm 2025, khiến việc ban hành lại thông báo thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024 cũng như xác định giá đất cụ thể của từng dự án chưa thể thực hiện.
Về tiến độ triển khai các dự án hạ tầng khu công nghiệp, tính đến cuối tháng 01/2025, huyện Bình Xuyên có 8 khu công nghiệp đã được thành lập với tổng diện tích 1.776,69ha. Trong đó, 4 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động, 1 khu công nghiệp đang xây dựng (KCN Sơn Lôi) và 2 khu công nghiệp được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa được giao đất để triển khai xây dựng (KCN Nam Bình Xuyên và KCN Bình Xuyên II - giai đoạn 1).
Nhìn chung, các khu công nghiệp sau khi được giao đất đã triển khai hạ tầng theo quy hoạch và dự án đầu tư được duyệt. Tuy nhiên, trên địa bàn huyện vẫn còn hơn 587ha chưa hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng để bàn giao cho chủ đầu tư.
Sau khi kiểm tra thực địa tại một số vị trí chân cột và các hộ dân thuộc diện tái định cư, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông ghi nhận nỗ lực của chính quyền địa phương trong công tác dân vận, tạo sự đồng thuận của người dân.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của 5 dự án điện, đặc biệt là đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu huyện Bình Xuyên tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, hoàn thiện thủ tục kiểm đếm, cưỡng chế thu hồi đất.
Sở Tài nguyên và Môi trường phải hoàn thành điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất năm 2025 trước ngày 20/2/2025, tham mưu UBND tỉnh phê duyệt trước ngày 28/2/2025 và chấp thuận vị trí khu tái định cư cho các dự án điện.
Riêng dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, UBND huyện Bình Xuyên cần triển khai ngay phương án kê khai, kiểm đếm, lập phương án bồi thường; bàn giao mặt bằng thi công móng cột trước ngày 25/2/2025 và mặt bằng hành lang tuyến trước ngày 30/4/2025.
Khẳng định vai trò quan trọng của Bình Xuyên trong phát triển công nghiệp của tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu huyện và chủ đầu tư kịp thời báo cáo khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để có hướng xử lý nhanh chóng.
Sở Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với địa phương xây dựng kế hoạch tái định cư, tổng hợp nguồn vốn và đề xuất ưu tiên mở rộng đường Vành đai 4. Sở Tài nguyên và Môi trường sớm phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2025 và giải quyết vướng mắc trong các dự án khu công nghiệp.
Sở Xây dựng hoàn thiện điều chỉnh quy hoạch đô thị, trong khi Sở Tài chính xem xét hỗ trợ vốn cho Khu công nghiệp Sơn Lôi và nghiên cứu phương án hoàn trả vốn tái định cư. Ban Quản lý các khu công nghiệp phối hợp với huyện giải quyết dứt điểm các dự án nhà ở trong năm 2025.
UBND huyện Bình Xuyên quán triệt tinh thần quyết liệt, Bí thư Huyện ủy làm Trưởng ban bồi thường, giải phóng mặt bằng, tập trung xử lý các dự án vướng mắc kéo dài. Huyện cần trực tiếp chỉ đạo giải phóng mặt bằng Khu Công nghiệp Nam Bình Xuyên, hoàn thành trước tháng 12/2025, đồng thời rà soát, xử lý dứt điểm các công trình trọng điểm và huy động sự hỗ trợ từ nhà đầu tư.
Hà Trần (t/h)
