Bộ trưởng Phạm Hồng Hà: Thị trường bất động sản Việt Nam phát triển chưa đồng bộ

Phát biểu tại Diễn đàn BĐS Việt Nam thường niên lần thứ nhất, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đánh giá: Năm 2018 diễn biến thị trường BĐS chưa có dấu hiệu biến động cực đoan lớn. Tuy nhiên, thị trường BĐS Việt Nam phát triển chưa đồng bộ, thiếu bền vững và còn tiềm ẩn rủi ro, thiếu minh bạch, một bộ phận thị trường phát triển tự phát, bị lợi ích nhóm chi phối.

Cụ thể, Bộ trưởng cho rằng, nguồn vốn đầu tư kinh doanh BĐS chưa đa dạng, chủ yếu được huy động từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng và huy động từ khách hàng, nguồn vốn sở hữu của chủ đầu tư còn thấp; một số nhà đầu tư lớn sử dụng vốn vay ngân hàng thông qua các công ty con, công ty liên kết dẫn tới việc kiểm soát tín dụng đầu tư BĐS gặp nhiều khó khăn.

Cơ cấu hàng hóa BĐS tuy đã được điều chỉnh từng bước nhưng vẫn chưa hợp lý và chưa được kiểm soát chặt chẽ. Có biểu hiện dư cung ở một số phân khúc BĐS cao cấp, BĐS nghỉ dưỡng chưa coi trọng đầu tư vào phân khúc nhà ở bình dân giá rẻ, nhà ở cho thuê, nhất là phân khúc nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu đại bộ phận người dân.

Ngoài ra, Bộ trưởng còn đánh giá năng lực của các chủ thể tham gia thị trường BĐS còn hạn chế như các cơ quan quản lý nhà nước chưa kịp thời ban hành, hoàn thiện thể chế về thị trường BĐS. Còn thiếu một số công cụ thuế, tín dụng, đất đai để điều tiết các nguồn lực phát triển BĐS một cách công bằng, hợp lý và khuyến khích phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho thuê. Việc bố trí vốn nhà nước cho phát triển nhà ở xã hội thấp và chậm.

Một số doanh nghiệp bất động sản triển khai một số dự án có quy mô sản phẩm hàng hóa chưa phù hợp với yêu cầu thị trường; năng lực tài chính, quản lý còn yếu kém dẫn tới dự án chậm tiến độ, lãng phí đất đai, nguồn lực. Một số chủ đầu tư chưa thực hiện nghiêm các quy định pháp luật liên quan đến tranh chấp, khiếu kiện giữa chủ đầu tư và khách hàng.

Theo ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Thị trường BĐS đóng vai trò quan trọng đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Kinh nghiệm quốc tế cũng đã chứng minh các cuộc khủng hoảng kinh tế thường bắt đầu từ khủng khoảng của thị trường BĐS. Vì vậy, hầu hết các quốc gia đều rất quan tâm kiểm soát, điều tiết thị trường quan trọng này.

Ông Ninh cho rằng, thị trường BĐS năm 2016 và 10 tháng đầu năm 2017 tiếp tục tăng trưởng ổn định thể hiện qua các chỉ số về giá cả, số lượng giao dịch. Thị trường BĐS du lịch, nghỉ dưỡng tại một số địa phương ven biển như Đà Nẵng, Nha Trang - Khánh Hòa, Phú Quốc - Kiên Giang phát triển mạnh đã và đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Những dự án này được phát triển theo xu hướng bán và cho thuê biệt thự nghỉ dưỡng, bán căn hộ khách sạn (condotel) theo thời hạn sử dụng đất được cho thuê (50 năm).

Cũng theo vị này, phần lớn các dự án du lịch nghỉ dưỡng có vị trí đẹp, chủ đầu tư cam kết thuê lại với lợi nhuận khá hấp dẫn nên đã thu hút được nhiều nhà đầu tư cá nhân. Theo số liệu báo cáo cho thấy thị trường BĐS du lịch đang khá sôi động tại các địa phương, như: Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Phú Quốc, Quảng Ninh... với hàng chục nghìn căn hộ condotel đã và đang được đầu tư xây dựng.

Để thị trường BĐS 2018 phát triển bền vững, ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS đưa ra một số đề xuất, như: Cần sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến đầu tư kinh doanh tại Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản (dự kiến trình Quốc hội năm 2018); Nghiên cứu xây dựng Luật Quản lý phát triển đô thị (dự kiến trình Quốc hội năm 2019); Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến đầu tư xây dựng và kinh doanh condotel, officetel.

Đồng thời, nghiên cứu sửa đổi cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội theo hướng giảm sự phụ thuộc vào ngân sách nhà nước, gắn kết giữa dự án nhà ở xã hội và nhà ở thương mại để bảo đảm sự đồng bộ về mục tiêu và khai thác sử dụng chung về hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách thuế để điều tiết hợp lý nguồn thu, khắc phục tình trạng đầu cơ bất động sản. Nghiên cứu xây dựng Đề án Ngân hàng tiết kiệm nhà ở nhằm tạo điều kiện cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở có chỗ ở ổn định…

Khánh Yên