Trình bày Tờ trình về việc điều chỉnh nội dung Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà cho biết, tại Nghị quyết số 94/2015 và khoản 11 Nghị quyết số 174/2024 của Quốc hội đã quyết định chủ trương đầu tư Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành.

Về mục tiêu đầu tư, Thứ trưởng Phạm Minh Hà khẳng định, xây dựng Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành đạt cấp 4F theo phân cấp của Tổ chức Hàng không Quốc tế, là Cảng Hàng không Quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng đầu về hàng không của quốc tế, khu vực.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà phát biểu
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà phát biểu

Về quy mô của Dự án, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, cần ba giai đoạn đầu tư xây dựng các hạng mục của Dự án để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

(i) Giai đoạn 1: Đầu tư xây dựng hai đường cất hạ cánh ở phía bắc và một nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Chậm nhất đến 31/12/2026 hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng.

(ii) Giai đoạn 2: Tiếp tục đầu tư xây dựng thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở và một nhà ga hành khách để đạt công suất 50 triệu hành khách/năm, 1,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

(iii) Giai đoạn 3: Hoàn thành các hạng mục của Dự án để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

“Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với từng giai đoạn của Dự án và báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư. Về tổng mức đầu tư: Khái toán cho toàn bộ Dự án là khoảng 336.630 tỷ đồng, tương đương khoảng 16 tỷ đô la theo đơn giá của năm 2014. Trong đó, giai đoạn 1 là 114.450 tỷ đồng” - Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các Phó Chủ tịch Quốc hội dự Phiên thảo luận
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các Phó Chủ tịch Quốc hội dự Phiên thảo luận

Về nội dung điều chỉnh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Chính phủ đề xuất Quốc hội xem xét điều chỉnh nội dung khoản 6, Điều 2, Nghị quyết số 94/2015 thành: "Cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 của Dự án theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua."

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, lý do xin điều chỉnh nội dung này vì theo khoản 1, Điều 44 Luật Đầu tư công năm 2014, Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư dự án quan trọng quốc gia đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư mà không cần thông qua Quốc hội trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, do dự án Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành có quy mô rất lớn, tính chất phức tạp, lần đầu tiên thực hiện, chưa định hình được phương án đầu tư, nên căn cứ vào khoản 2, Điều 8, Nghị quyết số 49/2010 ngày 19/6/2010, Quốc hội đã quy định tại khoản 6, Điều 2, Nghị quyết số 94 như sau: "Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với từng giai đoạn của Dự án và báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư".

Thứ trưởng cho biết, trong quá trình triển khai giai đoạn 1, trên cơ sở kiến nghị của Chính phủ về việc điều chỉnh phân kỳ đầu tư đường cất hạ cánh thứ hai sang giai đoạn 1, Quốc hội đã cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh giai đoạn 1 của Dự án theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua tại khoản 11, Nghị quyết số 174/2024.

Về triển khai nghiên cứu đầu tư giai đoạn 2, theo báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2, Dự án gồm đường cất hạ cánh thứ ba và một nhà ga hành khách thứ hai, được dự kiến thực hiện từ giai đoạn 2028-2032. “Tuy nhiên, với kịch bản tăng trưởng GDP đã được đề ra, từ năm 2026 đạt hai con số, sản lượng hành khách qua các cảng hàng không nói chung và đặc biệt là Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành nói riêng sẽ tăng nhanh hơn dự báo trước đây. Vì vậy, cần tổ chức nghiên cứu giai đoạn 2 sớm hơn so với dự kiến” - Thứ trưởng Phạm Minh Hà phân tích.

Bên cạnh đó, việc nghiên cứu đầu tư ngay đường cất hạ cánh thứ ba thuộc giai đoạn 2 sẽ tận dụng được nhân công, máy móc, thiết bị sẵn có của các nhà thầu đang thi công, qua đó tiết kiệm được thời gian, chi phí, rút ngắn tiến độ, nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng, góp phần giảm thiểu tác động tới hoạt động khai thác như bụi, tiếng ồn do hoạt động thi công ở giai đoạn 2; Đảm bảo vận hành liên tục trong trường hợp phải bảo trì, sửa chữa các đường cất hạ cánh số 1, số 2.

“Việc Quốc hội cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua sẽ giúp Chính phủ chủ động tổ chức nghiên cứu, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi của giai đoạn 2, phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền và quy định tại khoản 1, Điều 43, Luật Đầu tư công năm 2024”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng đánh giá.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi, đối với kiến nghị cho phép Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 theo thẩm quyền, Thường trực Ủy ban Kinh tế Tài chính đánh giá nội dung này là xác đáng, phù hợp với quy định pháp luật hiện hành cũng như chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Đối với nội dung “cho phép Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 vào Nghị quyết kỳ họp thứ 10 của Quốc hội”, Thường trực Ủy ban Kinh tế Tài chính thống nhất với đề xuất của Chính phủ.

Phát biểu kết luận Phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhất trí với kiến nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội xem xét cho ý kiến về việc điều chỉnh nội dung khoản 6 điều 2 Nghị quyết số 94 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành;  “Cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 của dự án theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua nhằm tạo điều kiện tổ chức nghiên cứu đầu tư giai đoạn 2 sớm hơn, tiết kiệm thời gian, chi phí, rút ngắn tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng dự án” - Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai tiếp thu ý kiến của Ủy ban thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra sơ bộ của Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính, các cơ quan của Quốc hội để tiếp tục rà soát, hoàn thiện nội dung cụ thể cần thiết đề xuất đưa vào nghị quyết kỳ họp thứ 10, bảo đảm khả thi, thuộc phạm vi thẩm quyền của Quốc hội. Giao Ủy ban Kinh tế và Tài chính chủ trì phối hợp với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội hoàn thiện báo cáo thẩm tra chính thức trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 theo quy định.

Theo quochoi.vn