Cụ thể, thông tin trước báo chí ngày 26/10, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, hiện Việt Nam có 24 phòng thí nghiệm được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận, với năng lực tối đa khoảng 3.200 mẫu/ngày, về nguyên tắc hoàn toàn đủ đáp ứng nhu cầu xét nghiệm phục vụ xuất khẩu.
Tuy nhiên, một số đơn vị cho biết, giai đoạn Đắk Lắk vào chính vụ, máy móc phải vận hành liên tục ở mức công suất rất cao, dẫn đến hỏng hóc cục bộ, phải chờ thay thế thiết bị hoặc thuê máy dự phòng. Một số phòng khác đến kỳ hạn phải gia hạn chứng nhận, nên đang làm thủ tục đăng ký lại theo quy định.
Lý giải về việc này, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho hay, từ ngày 1/7, thẩm quyền công nhận phòng thử nghiệm được chuyển giao cho địa phương thay vì do Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường nông sản thực hiện như trước. Do một số địa phương còn lúng túng khi tiếp nhận cơ chế mới, nên việc gia hạn bị chậm lại.
Trước thực tế trên, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường nông sản khẩn trương rà soát toàn bộ hệ thống phòng thử nghiệm đơn vị nào đang hoạt động, đơn vị nào đang chờ cấp lại phải báo cáo ngay để Bộ có phương án hỗ trợ, kể cả cử cán bộ xuống địa phương hướng dẫn trực tiếp nếu cần thiết.
“Bộ cũng huy động tối đa công suất của các phòng xét nghiệm trực thuộc, đồng thời đề nghị phối hợp cả hệ thống phòng thử nghiệm của Bộ Y tế và đơn vị tư nhân đủ năng lực.
Chúng tôi chủ động làm việc với Hải quan Trung Quốc để thúc đẩy phê duyệt nhanh các hồ sơ xin cấp mới, tránh để thiếu hụt năng lực xét nghiệm trong giai đoạn cao điểm”, đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho hay. 
Trước đó, Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo, kiến nghị, gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk, nhằm hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ và xuất khẩu sầu riêng vụ năm nay.
Theo báo cáo, từ ngày 11/10, các đơn vị được chỉ định kiểm nghiệm phục vụ xuất khẩu sầu riêng đã phải tạm dừng do lỗi bảo trì, nâng cấp hệ thống.
Sự việc này khiến việc kiểm nghiệm, cấp chứng nhận lô hàng xuất khẩu bị đình trệ trên diện rộng. Trong khi đó, Đắk Lắk đang trong giai đoạn thu hoạch rộ, dự kiến còn kéo dài 20-30 ngày.
Việc tạm ngưng kiểm nghiệm, khiến gần 2.000 container sầu riêng bị ùn ứ tại các kho nhà máy, trên đường vận chuyển và tại khu vực cửa khẩu. Nhiều doanh nghiệp buộc phải dừng thu mua, giá sầu riêng trên thị trường giảm mạnh, nông dân đối mặt nguy cơ trái chín rụng đầy vườn mà không tiêu thụ được…
Tuấn Ngọc
